Relacja Marii Szymaniak dot. przyjazdu wraz z rodzicami i rodzeństwem w 1946 r. z Francji, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, życia w poniemieckich domach, relacji z ludnością niemiecką, nauki w szkole, pracy, warunków materialnych, życia kulturalnego i społecznego w Nowej Rudzie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsce wydarzeń: Francja, Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie) , Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie)