Świadectwo dawało prawo do przystapienia do egzaminu czeladniczego. Zawód wymieniony na świadectwie: fortepianista.

Świadectwo szkole wystawione na nazwisko Aldona Godwod przez Vilniaus Valstybine Prekybos Mokykla  Wileńska Państwowa Szkoła Handlowa, Wilno 1925.

Schul-Entlassungzeugnis = Świadectwo ukończenia szkoły powszechnej wystawione w j. pl. i j. niem. na nazwisko Jan Krawiec przez dyrekcję 7-klasową Polską Szołę Ludową w Mościskach dziś na terytorium Ukrainy, 30.06.1942.

Legitymacja wychowawcy internatu Zespołu Szkół Mechanicznych w Człuchowie, okaziciel Jerzy Jędrzejczak.

Legitymacja wychowawcy internatu Zespołu Szkół Mechanicznych w Człuchowie, okaziciel Jerzy Jędrzejczak.

Uczniowie siedzący na barierkach przed Szkołą Podstawową nr 2 we Wrocławiu przy ul. Komuny Paryskiej 36-38

I Międzyszkolny Konkurs Pisania na Maszynie, który odbywał się w Zespole Szkół Ekonomicznych przy ul. Worcella 3 we Wrocławiu

I Międzyszkolny Konkurs Pisania na Maszynie, który odbywał się w Zespole Szkół Ekonomicznych przy ul. Worcella 3 we Wrocławiu

I Międzyszkolny Konkurs Pisania na Maszynie, który odbywał się w Zespole Szkół Ekonomicznych przy ul. Worcella 3 we Wrocławiu

I Międzyszkolny Konkurs Pisania na Maszynie, który odbywał się w Zespole Szkół Ekonomicznych przy ul. Worcella 3 we Wrocławiu

I Międzyszkolny Konkurs Pisania na Maszynie, który odbywał się w Zespole Szkół Ekonomicznych przy ul. Worcella 3 we Wrocławiu

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej.

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej.

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej.

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej, n/z przemawia Władysław Frasyniuk.

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej.

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej.

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej.

Sala z szkolnymi ławkami i przyborami do wychowania fizycznego w trakcie powodzi.

Sala z szkolnymi ławkami i przyborami do wychowania fizycznego w trakcie powodzi.

Zniszczona szkolna sala gimnastyczna po powodzi.

Zniszczona szkolna sala gimnastyczna

Zniszczona szkolna sala gimnastyczna po powodzi.

Szkolna sala gimnastyczna po powodzi.

N/z dzieci w klasie przy przyrządach naukowych.

N/z dzieci w klasie przy przyrządach naukowych.

N/z dzieci w klasie przy przyrządach naukowych.

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej. Fot. NAF Dementi

Wrocław 25-11-1988. Manifestacja pod hasłem: Komuna precz ze szkół, zorganizowana przez Międzyszkolny Komitet Oporu, Ruch Wolność i Pokój i Front Młodzieży Walczącej. Fot. NAF Dementi

Portret Współczesny Świadka Historii

Katarzyna Kobylańska przy szkołe podstawowej im. Jurija Gagarnia (obecnie Księżnej Jadwigi Śląskiej). Zdjęcie wykonane od strony ulicy Leona Petrażyckiego

Relacja byłego mieszkańca Jeleniej Góry dot. życia po 1945 roku na Dolnym Śląsku, pobytu w Szkole Orląt "Orlinek" w Karpaczu, edukacji w jeleniogórskim gimnazjum w latach '46 - '49 przy ul. Kochanowskiego 18, kadry nauczycielskiej, aktywności uczniowskiej poza szkołą oraz działalności w II Dolnośląskiej Wodnej Drużynie Harcerskiej.   Zakres chronologiczny: 1945 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie), Gliwice (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Świeradów Zdrój (woj. dolnośląskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Relacja absolwenta I LO w Jeleniej Górze dot. nauki w szkole na początku lat '80 XX wieku, organizacji życia szkolnego w trakcie stanu wojennego, kontaktów z nauczycielami i innymi uczniami.   Zakres chronologiczny: 1964 - 2014   Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Gniezno (woj. wielkopolskie)

Relacja absolwenta I LO w Jeleniej Górze, prof. Akademii Muzycznej we Wrocławiu dot. II wojny światowej, przyjazdu wraz z rodziną i osiedlenia się na Dolnym Śląsku, nauki w szkole średniej, zajęć w szkole muzycznej, relacji z rówieśnikami, członków grona pedagogicznego oraz późniejszych kontaktów z osobami poznanymi w liceum (autoryzowana przez Leszka Wisłockiego).   Zakres chronologiczny: 1931 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Chorzów (woj. śląskie), Kartuzy (woj. pomorskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Dobromil (Ukraina), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląśkie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Katowice (woj. śląskie), Bombaj (Indie)

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Jan Piech opisuje życie w powojennym Oleśnie, integrację ludności polsko i niemieckojęzycznej oraz tradycje religijne i zwyczaje kulinarne.   Zakres chronologiczny: 1939-2016   Miejsca wydarzeń: Olesno (woj. opolskie), Świercze (pow. oleski, woj. opolskie), Wachowice (pow. oleski, woj. opolskie), Pasawa (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie)

Łucja Pawłowska opisuje wybuch wojny na terenach Wielkopolski, wysiedlenie do Generalnej Gubernii, prześladowania ludności polskiej przez Niemców, problem biedy, represje ze strony władz po wojnie oraz organizację życia po wojnie, pracę zawodową w PRL, strajki w zakładach i wprowadzenie stanu wojennego.   Zakres chronologiczny: 1939-2000   Miejsca wydarzeń: Gniezno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kłecko (pow. gnieźnieński, woj. wielkopolskie), Konin (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Henryk Różycki opisuje powojenne życie wsi Starczów, swoją edukację w szkole podstawowej w Starczowie, a następnie w Goleniowie Śląskim, budowę kościoła w Goleniowie Śląskim, księży pracujących w parafii, opisuje swój pobyt w jednostce wojskowej w Opolu, inwazję Wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację w 1968 roku i wpływ tej inwazji na miejscowości położone niedaleko polsko-czeskiej granicy, pracę w PKP w Kamieńcu Ząbkowickim,powstanie Solidarności, pobyt w Gdańsku w związku z uroczystością odsłonięcia pomnika poległych stoczniowców w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1947-2018   Miejsca wydarzeń: Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Goleniów Śląski (dziś część Kamieńca Ząbkowickiego), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie) , Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Relacja Róży Dudki dotyczy warunków życia w dzieciństwie, tradycji i zwyczajów, wybuchu, przebiegu i zakończenia II wojny światowej, wyjazdu do Wrocławia, pracy i przejścia na emeryturę. Zakres chronologiczny relacji: 1916-2019 r.   Miejsca wydarzeń: Zawiercie (woj. śląskie), Białowieża (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Rokitno (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie). Kielce (woj. świętokrzyskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie)

Relacja Bolesława Malika dotyczy życia w Drohobyczu, działalności w harcerstwie oraz gry w klubie sportowym Junak, pracy w rafinerii w Borysławiu, wcielenia do armii, skierowania do szkoły oficerskiej we Wrocławiu oraz służby wojskowej.   Zakres chronologiczny relacji: lata 30-te XX wieku do współczesności   Miejsca wydarzeń: Berlin (Niemcy), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Charków (Ukraina), Drohobycz (Ukraina), Golub-Dobrzyn (woj. kujawsko-pomorskie), Jaworzno (woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Opole (woj. opolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Truskawiec (obw. lwowski, Ukraina), Turawa (pow. opolski, woj. opolskie), Wąbrzeźno (woj. kujawsko-pomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Relacja dotyczy życia Emilii Łukaniec, dzieciństwa oraz pracy zawodowej.   Zakres chronologiczny: 1935-2019   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Brody (Ukraina), Skoroszów (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie)

Budynek szkoły w Zwróconej, 1945 r.

Świadectwo ukończenia szkoły podoficerskiej w 51 Pułku Piechoty Kresowej wydane na nazwisko Michał Rajca, 15.10.1927.

Świadectwo ukończenia pierwszego roku nauki w Rolniczej Szkole Zawodowej dla Dziewcząt w Sichow Siechowie pod Lwowem; dziś dzielnica miasta wystawione na nazwisko Franciszki Chęć, Sichow 4.07.1944.dokument w j. niemieckim i rosyjskim.

Świadectwo szkolne za pierwsze półrocze nauki w Publicznej Szkole Powszechnej stopnia trzeciego żeńskiej im. św. Zofii we Lwowie wydane na nazwisko Zofia Chęć, Lwów 22.12.1937.

Świadectwo ukończenia klasy drugiej Publicznej Szkoły Powszechnej stopnia trzeciego żeńskiej im. św. Zofii we Lwowie wydane na nazwisko Zofia Chęć, Lwów 21.06.1938.

Technikum Ekonomiczne nr 1 we Wrocławiu. Na zdjęciu: klasa i grono pedagogiczne przed bydynkiem szkolnym przy ul. Worcella we Wrocławiu; nauczyciele, ostatni rząd, od lewej: 1. Kazimiera Rolińska (WF), 6. p. Pogonowski (PO), 9. p. Sapeta.

Świadectwo ukończenia trzeciej klasy Szkoły Powszechnej w Biskupicach wydane na nazwisko Anna Puzyniak matka darczyńcy, Biskupice 28.06.1946.

Tancerka. Na zdjęciu: Barbara Grabowska (ur. 1925 r.) w szkole rytmiki.

Tymczasowa nominacja na nauczyciela szkoły powszechnej w Sokociniętach wystawiona na nazwisko Kazimierz Trzeciak przez Inspektora Szkolnego Powiatu Oszmiańskiego, 25.01.1923.

Autorka, nauczycielka szkoły w Hucisku Nienadowskim przedstawia historię tutejszej szkoły. Na początku wspomina o trudnych początkach i próbie zebrania odpowiednich funduszy na budowę szkoły. Projekt udało się zrealizować w 01.09.1909 r. Przytacza również treść orzeczenia Cesarsko-królewskiej Rady Szkolno-krajowej. W myśl niej, wszelkie koszty jej utrzymania miała ponosić gmina i obszar dworski, a językiem wykładowym miał być język polski. W 1913 r. nauczanie rozpoczęły siostry ze Zgromadzenia Rodziny Maryi. Zajmowały się one nie tylko edukacją dzieci, ale i dorosłych, ponadto pełniły służbę medyczną. W 1920 szkołę z ludowej, przemianowano na powszechną.Organizowała ona różne wydarzenia kulturalne dla dzieci (przedstawienia, zajęcia fotograficzne). W zapiskach są wspomniane problemy, z jakimi musieli borykać się mieszkańcy wsi, takimi jak: niedożywienie oraz epidemie. Przez całe swoje istnienie szkoła zmagała się z trudnościami finansowymi, które uniemożliwiały jej przeprowadzanie remontów oraz zapewnienia odpowiedniego lokum dla kadry. W rękopisie zamieszczono trzy kosztorysy. Przytoczone są również dwa rozporządzenia Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1934 i 1937 roku. Regularny zapis kończy się na roku 1938/1939. Później są tylko krótkie zapiski z lat 1939, 1940, 1945, 1947. Tekst został odnaleziony w 1993 r. Zakres chronologiczny:1890-1947 Miejsca wydarzeń: Hucisko Nienadowskie (pow. przemyski, woj.podkarpackie)  

Autorka wspomina swoje pierwsze lata życia w powojennym Zgorzelcu. Opisuje swój pobyt w Miejskim Gimnazjum i Liceum. Wymienia swoich kolegów z klasy, oraz nauczycieli. Krótko ich charakteryzuje. Opowiada również o organizacji sklepików szkolnych oraz o działalności szkolnej grupy teatralnej. Wspomina o tym, że na jednym z przedstawień: ,,Balladyna", obecna była Irena Solska -żona aktora Ludwika Solskiego. Zakres chronologiczny: 1945-1948 Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskiej), Zgorzelice (obec. Zgorzelec, woj. dolnośląskie)

Autor opisuje okupację niemiecką w rodzinnym miasteczku - Krzywin. Przedstawia losy swojego ojca, który podczas Kampanii Wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli, a po dwóch latach udało mu się dołączyć do Armii generała Andersa. Opowiada o swojej powojennej edukacji: najpierw w Liceum Ogólnokształcącym w Kościanie, a później na Wyższej Szkole Pedagogicznej we Wrocławiu. Wspomina o indoktrynacji w szkolnictwie. Następnie wspomina o swojej pracy, jako nauczyciela matematyki, w Trzebnicy najpierw w szkole publicznej, a później przyzakładowej szkole zawodowej. Pokrótce opisuje powojenne miasto. Przedstawia również swój wkład w reformowanie i organizowanie szkolnictwa zawodowego na terenie miasta. Jego działania uwieńczyło powołanie Zespołu Szkół Zawodowych. Na koniec autor wspomina, że za swoja pracę otrzymał: Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski. Zakres chronologiczny: 1933-2008 Miejsca wydarzeń: Krzywin (woj. wielkopolskie, pow. kościański), Kościan (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie)

Budynek szkoły podstawowej w Zwróconej, widok od strony płd.-zach. W tle widoczna wieża gotyckiego kościoła pw. św. św. Piotra i Pawła.

Zdjęcie klasowe, klasy III Szkoły Podstawowej w Zalipiu Dolnym (dziś Platerówka). Szkoła obecnie pod patronatem Emilii Plater. Nazwiska uczniów umieszczone są na odwrocie zdjęcia.

Pierwsza Komunia w Pabianicach w 1924 roku. Druga od lewej w środkowym rzędzie Henryka Kalicka.

Jadwiga Żdan pochodzi z polskiej rodziny Stanisława Seredyńskiego i Julii z domu Kobryn. Urodziła się w Birczy w 1916 roku, wychowywała się i mieszkała w Drohobyczu. Pani Jadwiga ukończyła szkołę powszechną i gimnazjum w Drohobyczu, a następnie seminarium nauczycielskie w Jaworowie.

Klasa w Gimnazjum im. Królowej Jadwigii w Pabianiacach.

Lekcja Wychowania fizycznego w Gimnazjum im. Królowej Jadwigii w Pabianiacach. Pierwsza z lewej Henryka Kalicka.

Uczennice Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Pabianicach.

Nauczyciel w klasie Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Pabianicach.

Uczniowie Gimnajzum im. Królowej Jadwigii w Pabianicach.

Uczniowie podczas wycieczki klasowej do Ojcowa, lata trzydzieste. Po prawej Henryka Kalicka.

Uczniowie podczas wycieczki klasowej do Ojcowa, lata trzydzieste. Po prawej Henryka Kalicka.

Uczniowie podczas wycieczki klasowej do Ojcowa, lata trzydzieste.

Wycieczka klasowa do Wilna, 1935 rok, na pierwszym planie pierwsza z lewej Henryka Kalicka.  

Wycieczka klasowa do Warszawy, uczennic Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Pabianicach. Kuca Henryka Kalicka.

Wycieczka klasowa do Warszawy, uczennic Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Pabianicach. Druga od lewej w dolnym rzędzie Henryka Kalicka.

Uczennice gimnazjum im. Królwej Jadwigi w Pabianicach na tle panoramy Wilna. Trzecia od prawej Henryka Kalicka.  

Wycieczka klasowa uczennic gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Pabianicach w 1935 roku. Uczennice przed Ostrą Bramą w Wilnie. Czwarta od lewej Henryka Kalicka.  

Henryka Kalicka (z lewej) z przyjaciółką Aleksandrą z d. Kotlicką Dobrzyńską, Warszawa 1934

Henryka Kalicka (z lewej) z przyjaciółką Aleksandrą z d. Kotlicką Dobrzyńską, Warszawa 1934

Pracownia chemiczna wGimnajzum im. Królowej Jadwigii w Pabianicach. Pierwsza z prawej Henryka Kalicka.

Studniówka w Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Pabianicach, na dole ze skrzypcami Henryka Kalicka.  

Aleksandra Piłsudska, żona Józefa Piłsudskiego, odwiedzająca obóz w Spale.

Konstanty Bartoszek, odpoczywający na drabinie i pijący mleko, podczas przerwy w malowaniu dachu.

Uczniowie szkoły w Zawadzkiem z preclami, 1929 rok.

Uczniowie szkoły w Zawadzkiem z preclami, 1929 rok.

Pracownicy huty żelaza w Zawadzkiem.

Zdjęcie przedstawiające ośrodek z restauracją, w której pani Olga Foltyńska pracowała w czasie II wojny światowej po wywózce na prace przymusowe na terenie III Rzeszy.

Jan Koprowski w mundurze wojskowym.

Kurs Kwaterunkowo-Żywnościowy. Na zdjęciu: uczestnicy kursu, który odbył się w dniach 15.06.1939-30.06.1939; gen. Franciszek Kleeberg (I rząd, 6. z prawej).

Mieszkańcy Perlina odpoczywający w nowozbudowanym Ogródku Jordanowskim.

Budowa świetlicy w Perlinie, fotografia wykonana na dzień przed dożynkami.

Rocznica założenia zakładu w Kórniku 1931 roku. Helena Lubińska w pierwszym rzędzie piąta od lewej.

Rodzina Ubyszów. Na fotografii m.in. Jan Ubysz i Leokadia Ubysz z domu Łyskowska, 2 poł. XIX w.

Fotografia Heleny Lubińskiej wykonana w 1938 roku w Gniewie.

N/z nauczyciel z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

N/z nauczyciel z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

N/z nauczyciel z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

Zdjęcie pamiątkowe nauczycieli z uczniami w Szkole Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

N/z trzech nauczyciele z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

N/z trzech nauczyciele z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

N/z trzech nauczyciele z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

N/z trzech nauczyciele z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.

N/z trzech nauczyciele z uczniami stojący obok popiersia patrona Szkoły Podstawowej nr 64 we Wrocławiu Władysława Broniewskiego.