Jadwiga Materna z domu Podoba opisuje dzieciństwo w Wilnie podczas II Wojny Światowej, szkolnictwo i życie religijne w Wilnie, relacje pomiędzy ludnością polską a litewską, sytuacje ludności żydowskiej w Wilnie podczas wojny, uwięzienie i wywózkę na Sybir ojca a także repatriacje na Ziemie Zachodnie i Północne.   Zakres chronologiczny: 1934-2000   Miejsca wydarzeń: Wilno (Litwa), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jawornik (pow. myślenicki, woj. małopolskie), Odessa (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Relacja Stanisławy Szarycz dotyczy zesłania na Syberię, realiów życia w Archangielsku, osiedlenia we Wrocławiu w 1946 roku, zniszczeń wojennych i odbudowy miasta a także sytuacji Sybiraków po II Wojnie Światowej.   Zakres chronologiczny: 1935-2017   Miejsca wydarzeń: Planty (woj. nowogródzkie), Baranowice (woj. nowogródzkie), Archangielsk (Rosja), Skorokhodove (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Chołmogory (Rosja), Edmonton (Kanada), Toronto (Kanada), Sydney (Australia), Ratyń (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Sulistrowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie)

Relacja Agnieszki Stępień rozpoczyna się od opisu, wydarzenia spalenia rodzinnego domu Świadka przez banderowców, wyjazdu do Szczucina, pobytu na froncie i podróży do Kluczborka, a dalej o wyjeździe do Radecza, gdzie poznała swojego przyszłego męża. Następnie opowiada o powstaniu kołchozów i aresztowaniu męża za sprzeciw wobec zapisania się do partii. Dalsza część relacji wspomina Niemców, którzy mieszkali na górze domu, który zajęli tuż po przesiedleniu na zachód. Opis życia rodzinnego jeszcze sprzed II wojny światowej, obchody z okazji śmierci J. Piłsudskiego, wybuch wojny, sytuacje Żydów mieszkających we wsi, wywózki bliskich na Syberię, wycieczkę na wschód po 1950r. W dalszej części Świadek opowiada o obchodach 1 maja w Polsce i wcześniej na wschodzie oraz powojenną historię swojego rodzeństwa. Zakres chronologiczny: lata 30-te XX w.- 2017 Miejsca wydarzeń: Szczucin (woj. małopolskie), Złoczów (obecnie Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Radecz (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie)

Relacja Pauliny Fircowicz opisuje losy rodziny Świadka, którzy tuż po I wojnie światowej zakupili ziemie z rozparcelowanego majątku barona Hugo Wattmana i wybudowali się w miejscowości Doliny koło Cieszanowa. W dalszej części Świadek skupia się na swoim dzieciństwie, opowiada o szkole, do której uczęszczały dzieci polskie i ukraińskie, o kulcie Józefa Piłsudskiego, o organizacjach społecznych tj. Związek Strzelecki, harcerstwo, koła gospodyń wiejskich, o spędzaniu czasu ze starszymi braćmi, którzy rowerami jeździli do Lwowa, a w gazetach śledzili m.in. sprawę Rity Gorgonowej. Następnie Świadek skupia się na II wojnie światowej: przedostanie się jednego z braci do 3 Dywizji Strzelców Karpackich, drugi członek Armii Krajowej. Opis życia codziennego w okupowanej Polsce: zdawania kontyngentów żywnościowych Niemcom, przygotowaniom Niemiec do ataku na ZSRR, Holocaustu – bezpośredniej obserwacji masowego grobu Żydów pomiędzy Lubaczowem a Dachnowem, mordu Żydów na ulicach Lubaczowa. W 1942r. podczas Aktion Zamość, Świadek wraz z rodziną został wysiedlony i przewieziony do obozów tymczasowych w Suścu, Zamościu, a następnie na roboty przymusowe do Niemiec. Opis życia powojennego. Zakres chronologiczny: 1922- lata 90-te XX w. Miejsca wydarzeń: Lubaczów (woj. podkarpackie), Ruda Różaniecka (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Zamość (woj. lubelskie), Kraków (woj. małopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Dachnów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Cieszanów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Lwów (Ukraina), Niemirów (Ukraina), Wróblaczyn (Ukraina), Bełżec (pow. tomaszowski, woj. lubelskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Alojzego Krzaczkowskiego, opisuje historie rodziny Świadka, wyjazd rodziców do Rumunii, gdzie prowadzili dom letniskowy. W 1937r. wyjazd do Polski, wybuch wojny i wejście Rosjan na tereny Polski, wywózka całej rodziny (ojciec- leśniczy) Świadka w 1940r. na Syberii, praca w Centrum Kopalni Złota, opis ludności rdzennej (lud Ewenków), wstąpienie w 1943r. do 17. Pułku 5. Dywizji 2 Armii Wojska Polskiego. Świadek w Ludowym Wojsku Polskim służył do 1947r. Następnie opisuje swoją prace w charakterze łącznościowca w zakładzie pracy Rokita w Brzegu Dolnym, gdzie był członkiem prezydium Rady Robotniczej. Zakres chronologiczny: 1914-2017 Miejsca wydarzeń: Solka (Rumunia), Derewnia (obecnie Ukraina), Lwów (obecnie Ukraina), Jenisejsk (Rosja), Krasnojarsk (Rosja), Mosty Wielkie (obecnie Ukraina), Pitgorodok (Rosja), Przemyśl (woj. podkarpackie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Nowy Tomyśl (woj. wielkopolskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Ścinawa (woj. dolnośląskie), Uraz (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Praga (Czechy)

Katarzyna Załoga, Sybiraczka, opisuje wywózkę na Syberię, warunki transportu, przyjazd do obozu, warunki w nim panujące, podaje szczegóły życia codziennego, pracę przymusową przy wyrębie lasu, przeniesienie z jednego obozu z drugiego, wstąpienie brata do Pierwszej Armii Wojska Polskiego, pobyt w Uzbekistanie, powrót do Polski, losy sierot, przedwojenne zwyczaje świąteczne, relacje pomiędzy ludnością polską, ukraińską i żydowską, ludobójstwo Polaków przez Ukraińców w czasie wojny i trudy codziennego życia przed wojną.   Zakres chronologiczny: 1930-1945   Miejsca wydarzeń: Basznia (pow. lubaczowksi, woj. podkarpackie), Zasłuże (pow. lubaczkowski, woj. podkarpackie), Nowosybrisk, Termez (Uzbekistan), Dachnów (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Jarosław (woj. podkarpackie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Relacja Henryka Truskowskiego dotyczy życia na wileńszczyźnie przed wojną, okupacji niemieckiej, zsyłki na Syberię i pracy w kołchozie, powrótu do kraju i studiów oraz pracy w Olsztynie.   Zakres chronologiczny relacji: 1931 - 2017   Miejsca wydarzeń: Duburajcie (Litwa), Jeziorany (woj. warmińsko-mazurskie), Czeremchowo (obwód irkucki), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Dyneburg (Łotwa), Krasnojarsk (Rosja), Irkuck (Rosja), Smoleńsk (Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie)

Relacja Mirosława Pożarskiego dotyczy aresztowania rodziny w Wołkowyskach, wywózki na Syberię, warunków życia w kołchozie, stosunków z miejscową ludnością, amnestii w 1941 roku, pobytu w Uzbekistanie, wstąpienia do szkoły Junackiej i pobytu w Persji i Afryce, lat powojennych i okresu po powrocie do Polski, studiów w Warszawie, wyjazdu do Ostródy.   Zakres chronologiczny: 1929-2017   Miejsca wydarzeń: Syberia, Archangielsk (Rosja), Szafrikan, Buchara (Uzbekistan), Kermine (Nawoi,Uzbekistan),  Outdshroon (Republika Południowej Afryki), Tanzania, Kenia, Przylądek Dobrej Nadziej, Isfahan (Iran), Teheran (Iran), Bombaj (Indie), Czechowice-Dziedzice (pow. bielski, woj. śląskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Relacja Władysława Orzecha opisuje losy rodziny Świadka w czasie wojny. Wywózkę w głąb Związku Radzieckiego, a następnie powrót wraz z matką w wagonie na ziemie zachodnie po 1945 r. Świadek zwraca również uwagę na historię swojego ojca, który przed wojną pełnił funkcję komendanta na przejściach granicznych w II Rzeczypospolitej, zaś w trakcie wojny działał w strukturach AK. Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Ostoja (obecnie Ukraina), Podkamień (obecnie Ukraina), Jezupol (pow. stanisławowski, obecnie Ukraina), Medyka (woj. podkarpackie)

Relacja rozpoczyna się od dnia 10.02.1940 roku, kiedy to cała rodzina Świadka została wywieziona z Dernowa do Archangielska, podróż ta trwała 2 miesiące. W dalszej części ukazano życie codzienne na Syberii, m.in. prace przy wyrębie w lesie, problemy z żywnością. Następie Świadek opisuje dalsze losy rodziny: przedostanie się do armii Andersa, dotarcie do obozu przejściowego w Tadżykistanie, pobyt w Polskim Domu Dziecka. Zakres chronologiczny: 1940-1946   Miejsca wydarzeń: Archangielsk (Rosja), Dernów (dawniej II RP, obecnie Ukraina),Stalinabad (obecna nazwa: Duszanbe, Tadżykistan)

Relacja Ludwiki Kały z domu Sawieckiej, dotyczy dzieciństwa w II Rzeczpospolitej, zesłania na Sybir i życia codziennego podczas zesłania, powrótu do Polski, edukacji, orgaznizacji ZNP, życia codziennego we Wrocławiu i Brzegu po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1927-1017   Miejsca wydarzeń: Byteń (Białoruś), Brzeg Dolny, Mińsk (Białoruś), Kańsk (Rosja), Krasnojarsk (Rosja), Władywostok (Rosja), Baranowice (Białoruś), Wrocław (woj. dolnośląskie), Taszkient (Uzbekistan), Archangielsk (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie), Gliwice (woj. śląskie), Przyborowo (Białoruś), Słonim (Białoruś)

Relacja Alfredy Rojewskiej, emerytowanej nauczycielki (pracowała w szkole w l. 1951-1995). Opisuje losy swojej rodziny i ich pomoc (w pierwszym roku wojny) dla żołnierzy Polskich chcących przedostać się do Rumunii. W dalszej części Świadek opowiada o wywózce na Syberię: transport w bydlęcych wagonach, życie codzienne w obozie, pracy w ciężkich warunkach, reakcje ludzi na ogłoszenie układu Sikorski-Majski (na mocy, którego rodzina Świadka udała się w okolice Charkowa), przyjazd na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1951   Miejsca wydarzeń: Barszczowice (dawna gm. Barszczowice, woj. lwowskie; obecnie Ukraina), Brzeg (woj. opolskie), Brzeziny (pow. brzeziński, woj. łódzkie), Ceperów (dawna gm. Ceperów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Charków (Ukraina), Dobrzyń, Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Hawryłówka (dawna gm. Nadwórna, woj. stanisławowskie; obecnie Ukraina), Katowice (woj. śląskie), Kędzierzyn Koźle (woj. opolskie), Kijów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Promysław (Rosja), Swiedłowsk (dawniej obwód swierdłowski, ZSRR; obecnie Jekaterynburg), Tiopłaja Gora (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Tiuszowsk (dawniej obwód mołotowski; obecnie Kraj Permski), Ujazd (pow. strzelecki, woj. opolskie), Zapytów (dawna gm. Zapytów, pow. lwowski; obecnie Ukraina), Złoczów (dawny pow. złoczowski, woj. tarnopolski; obecnie Ukraina)

Stanisław Szelc, członek kabaretu Elita, opisuje życie swojej rodziny wywiezionej do Kazachstanu na zesłanie, m.in. prace w obozie, zdobywanie pożywienia (kradzieże), życie codzienne, historię starszego brata w Armii Andersa, powrót do kraju. W dalszej części Świadek skupia się na historii rodziny żony oraz swojej karierze zawodowej.   Zakres chronologiczny: 1940-2010 Miejsca wydarzeń: Irkuck (obwód irkucki, Rosja), Kursk (obwód kurski, Rosja), Leningrad (obecnie Petersburg, Rosja), Łódź (woj. łódzkie), Madryt (Hiszpania), Milicz (woj. dolnośląskie), Moskwa (Rosja), Orzeł (obwód orłowski, Rosja), Prochładnoje (Kazachstan), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Ryszard Ćwikliński rozpoczyna swoją relację od momentu wywiezienia jego całej rodziny (łącznie 5 osób) w bydlęcych wagonach na Syberię. Opisuje warunki w jakich przyszło im jechać oraz mieszkać. Podjęcie pracy w kołchozie przez ojca, życie codzienne w łagrze. Po ponad dwóch latach kolejne przymusowe przeniesienie do Kazachstanu (zmobilizowanie ojca do armii T. Kościuszki, śmierć matki, przeniesienie rodzeństwa do domu dziecka). W 1946r. wyjazd do Polski, spotkanie z ojcem. Podjęcie przez Świadka nauki najpierw w gimnazjum elektrycznym, potem w technikum elektrycznym, a następnie na Politechnice Wrocławskiej. Początki pracy i służby wojskowej.   Zakres chronologiczny: 1940-2000Miejsca wydarzeń: Podorka (pow. dziśnieński, woj. wileńskie, ob. Białoruś), Kotłas (obwód archangielski, Rosja), Krystyn, Archangielsk (Rosja), Bałach, Pochostmyczko, Warszawa (woj. mazowieckie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Stargard Szczeciński (woj. zachodniopomorskie), Kostrzyn nad Odrą (woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Katowice (woj. śląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Oborniki Śląskie (woj. dolnośląskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Dąbroszyn (woj. woj. lubuskie), Rakoszyce (woj. dolnośląskie), Kulin (woj. dolnośląskie), Kazachstan, Kirowsk (obwód murmański, Rosja).  

Wspomnienia Adama Żarskiego dot. II wojny światowej spędzonej w Borysławiu, okupacji radzieckiej i niemieckiej, działalności w Armii Krajowej, walk partyzanckich, schwytania przez władze komunistyczne, wywózce do Kazachstanu, ciężkich warunków pracy w obozach pracy, głodu, biedy. Autor opisuje szczegółowo kilka sytuacji, które obrazują rzeczywistość polskich zesłańców. Maszynopis został wydrukowany w 2003 r. przez Wrocławską Drukarnię Naukową PAN pod tytułem: "Okupacyjne wspomnienia z Borysławia i opowiadania z ZSRR".

Wspomnienia Ireny Bondarowicz z okresu zesłania do azjatyckiej części ZSRR podczas II wojny światowej. Opisuje w nich moment aresztowania, podróży i przyjazdu na miejsce. Skupia się na niuansach życia codziennego, opisuje dokładnie warunki panujące na miejscu, pracę, do wykonywania której byli zmuszeni aby przeżyć. Opisuje działanie polskiej ambasady w pomocy Polakom przebywającym na zesłaniu. Ciekawie ujmuje sposoby w jaki spędzane były przeróżne święta, oraz zwyczaje. Pod koniec relacji skupia się na swojej pracy na rzecz domu dziecka, który pomagała prowadzić. Zakres chronologiczny: 1940-1946 Miejsca wydarzeń: Atbasar, Aktiubińsk

fragment wstępu ... Scenariusz "Bez Nienawiści" składa się z fragmentów wspomnień nadesłanych na konkurs ogłoszony w maju 1989 przez Komitet Pamięci Ofiar Stalinizmu w Polsce, we Wrocławiu .... W scenariuszu znajdują się fragmenty wypowiedzi Sybiraków cytowane in extenso, zgodne z tekstem oryginałów pochodzące  z archiwum Komitetu Pamięci Ofiar Stalinizmu - Instytutu Badań Stalinizmu i Patologii Władzy. Teksty podzielono na 5 działów: I. Wojna i okupacja sowiecka; II. W drodze na Sybir; III. Na zesłaniu; IV. Stalinowskie represje w PRL; V. Powojenne ofiary KGB.

Autorzy na początku krótko opisują rodzinną osadę Barany, Iwacewicze i okolice. Tematem przewodnim wspomnień są losy Polaków (rodziny Pohlów i Wesołowskich) wywiezionych na Syberię. Przedstawiają okoliczności wywiezienia, podróż, a także tragiczne warunki życia w posiołku Gubokoje. Autorzy dokładnie opisują: podział pracy, los dzieci oraz starszych osób. W dalszej cześci krótko wspominają o pracy w leśnych przedsiębiorstwach oraz w sowchozie. Zakres chronologiczny: lata 20 XX-1945 r. Miejsca wydarzeń: Iwacewicze (Białoruś), osada Barany (Białoruś), Archangielsk (Rosja), Chołmogory (Rosja), posiołek Głubokoje (Kazachstan), posiołek Kołos (Kazachstan), Krasny Bór (Kazachstan), Dolinskaja (Ukraina).

Zeszyt zapisany przez Kazimierza Krzywińskiego podczas podróży powrotnej z Syberii (z Abakanu do Poznania), w którym znajduje się spis osób jadących pociągiem nr 69. Dodatkowo w zeszycie znajduje się pokwitowanie pobrania kwoty 8000 rubli na koszta podróży.

Wspomnienia porucznika Wojska Polskiego -Adama Bronieckiego. Autor na początku krótko przedstawia losy swojej rodziny. Wspomina wywiezienie na Sybir. Następnie skupia się na przedstawieniu swoich losów, jako żołnierza I Armii Wojska Polskiego. Dokładnie opisuje ćwiczenia wojskowe w lesie pod Chełmem, działania zbrojne w Dęblinie oraz w Warszawie. Wspomina zdobycie Berlina. Na końcu opisuje konsekwencje jakie spotkały gen. Zygmunta Berlinga, za próbę pomocy powstańcom warszawskim. Zakres chronologiczny:1918 -1945 Miejsca wydarzeń: Podhajce (Ukraina), Bierozowsk (Rosja), Świerdłowsk (obec. Jekaterynburg, Rosja), Sielce (Rosja), Chełm (woj. lubelskie), Kopice (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Czarnocin (pow. Stepnica, woj. zachodniopomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Warszawa (Polska)

Autorka na początku przedstawia swoje dzieciństwo i młodość. Wspomina o napadach UPA na Polaków. Następnie dokładnie opisuje pobyt wraz z dziećmi i rodzicami na Syberii. Przedstawia warunki podróży. Opowiada o tragicznych warunkach życia, głodzie i próbie przetrwania w niegościnnym terenie. Wspomina o związku z innym zesłańcem. Później opowiada o nieudanej próbie powrotu do Polski i o pracy w kołchozie w Nowogardzie. Autorka opisuje trudy życia, a szczególnie wysiłek związany ze zdobyciem pożywienia. Wspomina również swój powrót do Polski Zakres chronologiczny: 1918-1947 Miejsca wydarzeń: Mszana Dolna (woj. małopolskie, pow. limanowski), Liłużnów (Ukraina), Tomsk (Rosja), Nowogard (woj. zachodniopomorskie, pow. goleniowski), Poznań (woj. wielkopolskie), Chociwel (woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki)

• Krótki biogram i wspomnienia Stanisława Apanowicza, w których opisuje swoje losy podczas II wojny światowej i w okresie powojennym. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i przyjazd do Polski.]
• Zakres chronologiczny: 1944-1958.
• Miejsca wydarzeń: Wilno, Moskwa, Stalingrad, Omsk, Saratowo, Jełszanka, Kutaisi.

• Krótki biogram i wspomnienia Jadwigi Andrzejczuk, w których opisuje losy swojej rodziny podczas II wojny światowej. Represje ze strony Sowietów, wywóz na Syberię, pracę przymusową i powrót do kraju.]
• Zakres chronologiczny: 1940-1978
• Miejsca wydarzeń: Ochnówka, Włodzimierz Wołyński, Kostousowo, Swierdłowsk, Gozdów, Lublin, Wrocław.

• Notatki wspomnieniowe Wspomnienia Janiny Beździak dotyczące wysiedlenia z domu rodzinnego w Starym Samborze i wyjazdu do pracy przymusowej do Kazachstanu. Szczegółowy opis kaźni i warunków panujących na zesłaniu. Dodatkowo opis przeżyć matki Pani Janiny Beździak], Przyczynek do martyrologii polskiej na Wschodzie - wspomnienia Janiny Beździak spisane i przekazane przez Tadeusza Łaszkiewicza].
• Zakres chronologiczny: 1927-1945.
• Miejsca wydarzeń: Stary Sambor, Żytomierz, Kursk, Saratow, posiołek Stiepnoje, Nowosybirsk.

Relacja Stanisława Mierzwy opisuje wywóz na Syberię jego całej dziewięcioosobowej rodziny. Szczegółowo przedstawia warunki w jakich byli transportowani (bydlęce wagony), a następnie życie codzienne w obozie (praca, złe warunki mieszkalne, głód, choroby, relacje między ludźmi), sytuację gospodarczą w ZSRR, zwerbowanie ojca do 1. Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Przyjazd po wojnie całej rodziny Świadka do Świdnicy.   Zakres chronologiczny: 1940-1946   Miejsca wydarzeń: Szutowa (dawny pow. jaworowski, woj. lwowski; obecnie Ukraina), Jaworów (dawny pow. jaworowski, woj. lwowski; obecnie Ukraina), Tułun (obwód irkucki, Rosja), Penza (Rosja), Arszen (rejonie tunkińskim, Rosja), Moskwa (Rosja), Warszawa (woj. mazowieckie), Lenino (Białoruś), Tworzyjanów (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Łobez (pow. łobeski, woj. zachodniopomorskie), Świdnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie)

Zofia Helwing,córka legionisty, w relacji opisuje liczne przeprowadzki swojej rodziny związane z pracą ojca (przemysł tytoniowy), początek wojny, naloty na stolice kraju, ewakuacja na wieś, wejście Armii Czerwonej na tereny Polski. Wywózka na Syberie w 1940 r., praca przy wycince drzewa, dowożenie żywności i kopanie rowów pod Stalingradem, życie codzienne na zesłaniu. Budowa szkoły, tamy nad rzeką Iszym w Kazachstanie, wyjazd na Ukraine w 1944 r. Powrót do Polski w 1946 r. na tzw. Ziemie Odzyskane. Poszukiwanie mieszkania i pracy. Zakres chronologiczny: 1939-1950 Miejsca wydarzeń: Kowel (daw. woj. wołyńskie), Winniki (daw. woj. lwowskie, obecnie Ukraina), Poznań (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wilno (daw. woj wileńskie, obecnie Litwa), Kościan (woj. wielkopolskie), Mołodeczno (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Zabielicze (daw. woj. wileńskie, obecnie Białoruś), Stalingrad (obecnie Wołgograd, Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Astana (Kazachstan)  

przedstawienie teatralne w ochronce dla dzieci na Syberii

Pamiątkowa fotografia zesłańców z Polski z miejscową ludnością w Kazachstanie

Zesłańcy z Polski w Kazachstanie podczas przygotowywania posiłku przed barakami, w których zamieszkiwali

Polki w Kazachstanie. W górnym rzędzie 3. od lewej Agnieszka Krupicka (po mężu Skarbska)

Polscy zesłańcy w Kazachstanie

Maria Krupicka ze swoim maleńkim synem podczas zesłania w Kazachstanie

Portret rodzinny zesłańców polskich w Kazachstanie. Zdjęcie zrobione w posiołku Wiszniówka w kołchozie Krasnaja Zoria. Od lewej stoją: Maria (ciocia Heleny Paniok), Aniela (siostra Heleny Paniok), Karolina (druga siostra), Helena Paniok. Poniżej Anna Butko (gospodyni), z malutką Gienią (kolejną siostrą Pani Heleny) na kolanach siedzi kuzynka mamy dziewczynek. Do zdjęcia pozuje również pies - Balalo.

Josyf Brelyk, brat Rozalii Maciupy, przesiedlony w 1946 r. z Wańkowej (pow. leski, woj. podkarpackie) na Syberię (okolice Irkucka), przed chatą syberyjską. Josyf Brelyk początkowo przebywał na Syberii, później pozwolono mu wyjechać do Ukraińskiej SRR.

Josyf Brelyk, brat Rozalii Maciupy, wywieziony w 1946 r. z Wańkowej (pow. leski, woj. podkarpackie) do ZSRR, z rodziną na Syberii; obok Josyfa Brelyka stoi jego żona, siedzą teściowa i siostra żony. Josyf Brelyk początkowo przebywał na Syberii, później pozwolono mu wyjechać do Ukraińskiej SRR.