przewodniczący Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Psie Pole F. Szeplik (na pierwszym planie z lewej) wręcza Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Stanisławowi Ryniakowi (1915-2004), pierwszemu polskiem więźniowi obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau; ceremonia miała miejsce podczas akademii pierwszomajowej zorganizowanej w Dzielnicowym Domu Kultury przy ówczesnym pl. Klementa Gottwalda (dziś pl. Józefa Piłsudskiego)

przewodniczący Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej Psie Pole F. Szeplik (na pierwszym planie z lewej) wręcza Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Stanisławowi Ryniakowi (1915-2004), pierwszemu polskiem więźniowi obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau; ceremonia miała miejsce podczas akademii pierwszomajowej zorganizowanej w Dzielnicowym Domu Kultury przy ówczesnym pl. Klementa Gottwalda (dziś pl. Józefa Piłsudskiego)

Michalina Mrozowska opisuje przeżycia wojenne, wywózkę na roboty przymusowe do dzisiejszego Lewina Brzeskiego, pracę w gospodzie oraz w gospodarstwie rolnym, trudy powrotu do rodzinnego domu, przyjazd do Topoli w 1945 roku, pierwsze lata w Topoli na Ziemiach Zachodnich, koegzystencję z ludnością niemiecką i wyjazd tej ludności w 1946 roku, życie kulturalne i społeczne w pierwszych latach po wojnie, jak również takie wydarzenia jak pożar pałacu w Kamieńcu.   Zakres chronologiczny: 1924-2018   Miejsca wydarzeń: Zator (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Lewin Brzeski (pow. brzeski, woj. opolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kamieniec Ząbkowicki (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Topola (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Byczeń (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Sławęcin (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Złoty Stok (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Doboszowice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie)

Relacja weterana kampanii wrześniowej, następnie członka Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych, który po II wojnie światowej został pracownikiem naukowym Politechniki Wrocławskiej. Świadek opisuje swoje przeżycia wojenne oraz kreśli obraz życia i pracy w powojennym Wrocławiu.
Zakres chronologiczny: 1938-1989.  
Miejsca wydarzeń:

• Skarżysko-Kamienna (woj. świętokrzyskie),
• Włodzimierz Wołyński (Ukraina),
• Toruń (woj. kujawsko-pomorskie),
• Mława (woj. mazowieckie),
• Warszawa (woj. mazowieckie),
• Radom (woj. mazowieckie),
• Oświęcim (woj. małopolskie),
• Rogoźnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie),
• Oranienburg (Niemcy),
• Lipsk (Niemcy),
• Wrocław (woj. dolnośląskie),
• Starachowice (woj. świętokrzyskie),
• Szydłowiec (woj. mazowieckie)

Historia filii obozu koncentracyjnego Gross- Rosen w Jeleniej Górze opisana przezZbigniewa Adamskiego, dziennikarza gazety zakładowej „Wspólny Cel”. W pierwszej części opisuje dzieje pomnika upamiętniającego pomnik więźniów, zaś druga poświęcona jest historii samego obozu wraz ze wspomnieniami osadzonych tam ludzi. Autor stosuje dużo ocen i uogólnień, tekst uzupełniają wklejone skany zdjęć. Zakres chronologiczny: 1940- 2000 r. Miejsca wydarzeń: Jelenia Góra (woj. dolnośląskie

Wspomnienia kobiety, której ojciec działał w Armii Krajowej i która jako dziewczynka została wywieziona wraz z rodziną do obozu koncentracyjnego w Majdanku. Rękopis zawiera opisy represji niemieckich na Polakach podczas II Wojny Światowej oraz życia w obozie, a także zachowanie żołnierzy sowieckich na terenach wyzwolonych. Zakres chronologiczny: 16.01.1938-07.1944 Miejsca wydarzeń: osada koło Józefowa (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Józefów (woj. lubelskie, pow. biłgorajski), Biłgoraj (woj. lubelskie), obóz koncentracyjny w Majdanku

Wspomnienia Hanny Wodzickiej z ostatnich wakacji w przedwojennej Polsce oraz z lat II Wojny Światowej, w czasie której autorka wraz z siostrą pracowała w warszawskiej fabryce Monopolu Tytoniowego, była więziona w obozie Altvorwerk (podobóz obozu koncentracyjnego Stutthof) i wykorzystywana przez Niemców do prac fortyfikacyjnych; autorka opisuje życie rodzinne wśród najbliższych (wyjazd do Monasterzysk), wspomina też wyjazd na kolonie do Rabki i stosunki na nim panujące; z czasów wojny autorka opisuje pomoc, jaką jej rodzina udzielała członkom Kedywu Armii Krajowej, organizację szpitala polowego w fabryce oraz sposoby dywersji i wykradania papierosów na potrzeby AK przez nią i jej siostrę; czas Powstania Warszawskiego wspomina z lokalnej perspektywy (wydarzenia w fabryce, losy dyrektora itp.); z pobytu w obozie Altvorwerk wspomina, oprócz własnych przeżyć dotyczących warunków bytowych, obserwacje z sąsiadującego "przez płot" obozu koncentracyjnego; opisuje ucieczkę z obozu wraz z siostrą, ukrywanie się i pomoc, jaką udzieliły jej przypadkowe osoby, także Niemcy. Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Rabka (woj. małopolskie), Monastiriska (Monasterzyska, daw. woj. tarnopolskie, Ukraina), Zielonka (pow. Wołomin, woj. mazowieckie), Sztutowo (obóz koncentracyjny Stutthof, woj. pomorskie), Stary Folwark (pow. Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Poronin (pow. tatrzański, woj. małopolskie)

Autor na początku opowiada o swojej działalności w ruchu oporu: najpierw jako zastępcy komendanta w podziemnej organizacji wojskowej na terenie Rudnika i Brańszczyka, a później jako jednego z komendantów AK. Opisuje szkolenia wojskowe, akcję przewiezienia rannego komendanta AK do szpitala, działania dywersyjne, przeprowadzanie i rozprowadzenie prasy konspiracyjnej. Następnie opowiada o swoim aresztowaniu przez Niemców i pobycie w więzieniu na Pawiaku. Wspomina o torturach i masowych egzekucjach więźniów. W dalszej części opisuje swój pobyt w obozie koncentracyjnym (tragiczne warunki życia, wyniszczająca praca, pobyt w obozowym szpitalu, badania pseudomedyczne). Wspomina o udziale w ruchu oporu więźniów. Opisuje tzw. ,,marsz śmierci". Na końcu wspomnień, autor opowiada o kilku swoich próbach ucieczki oraz pokrótce przedstawia swoje dalsze losy (opieka Kaszubów, wyjazd na Ziemie Zachodnie). Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Rudnik nad Sanem (woj. podkarpackie, pow. niżański), Brańszczyk (woj. mazowieckie, pow. wyszkowski), Stutthof (obec. Sztutowo, woj. pomorskie, pow. nowodworski), Kartuzy (woj.pomorskie)

Jest to zbiór 8 wierszy i 6 krótkich opowiadań, autorstwa Jerzego Bandera. Mają one charakter osobisty. Autor dzieli się w nich swoimi przeżyciami, przemyśleniami. Skupia się na próbach poznania własnej historii oraz opisuje próby otrząśnięcia się po tragicznych przeżyciach II wojny światowej. Pisze o holokauście, Powstaniu w Getcie Warszawskim, zamachach z 11 września, II wojnie libańskiej. W poezji obecne są wątki religijne. Na ostatniej stronie zamieszcza autobiografię. Zakres chronologiczny: 1942-2006 Miejsca wydarzeń: Oświęcim (woj. małopolskie), Śródborów (obec. część Otwocka, woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Warszawa, Hajfa (Izrael), Drohobycz (Ukraina), Sambor (Ukraina), Rakowice (obec. część Krakowa, woj. małopolskie), Zakopane (woj. małopolskie)

Wspomnienia młodego chłopca, który podczas II wojny światowej został wraz z rodziną przewieziony na tereny ówczesnej III Rzeszy w okolice Wrocławia do pracy przymusowej. Następnie zostaje oddzielony od matki i zmuszony do pracy w okolicznych wsiach (Lubań Śląski, Rogoźnica). Opisuje jak wygladały warunki pracy u poszczególnych Bauerów, jak go karmiono i traktowano. Wspomina o swoich odwiedzinach w obozie Gross-Rosen, do którego zawoził zaopatrzenie, wspomina o relacjach z więźniarkami. Wspomnienia kończy wkroczenie Armii Czerwonej i ucieczka Niemców do Drezna. Zakres chronologiczny 1939-1945

Stanisław Toczyski opisuje wybuch II Wojny Światowej, ukrywanie polskich żołnierzy, łapankę, następnie trafienie do obozu w Działdowie, pobyt w nim oraz tortury, ucieczkę po likwidacji obozu, w trakcie transportu do innego miejsca, uwięzienie w Grodnie, pracę w spichlerzu w Ełku, pracę na kolei w Białymstoku, pogrzeb serca Józefa Piłsudskiego w Wilnie   Zakres chronologiczny relacji: 1922-2018   Miejsca wydarzeń: Iskarówka (obówd charkowski, Ukraina), Charków (Ukraina), Wilno (Litwa), Grodno (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Białystok (woj. podlaskie), Ełk (woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Działdowo (woj. warmińsko-mazurskie), Kuźnica (pow. sokólski, woj. podlaskie), Mińsk (Białoruś)

Relacja Stanisława Zająca dotyczy rzezi wołyńskiej, wywózki do obozu koncentracyjnego w Dachau, dzieciństwa spędzonego na terenie III Rzeszy, nalotów i bombardowania, wejścia Amerykanów na tereny niemieckie, osidlenia na ziemiach zachodnich, relacji Polaków z przesiedlonymi Łemkami, pracy w Czechosłowacji i przystąpienia do Solidarności.   Zakres chronologiczny: 1939-2017   Miejsca wydarzeń: Małyńsk (Ukraina), Dachau (Niemcy), Monachium (Niemcy), Koburg (Niemcy), Regensburg (Niemcy), Chobień (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ścinawa ( pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zachowice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Karlwve Wary (Chechy)

Alina Dąbrowska, z domu Bartoszek, więźniarka KL Auschwitz i wieloletnia pracownica Ministerstwa Spraw Zagranicznych, opisuje wstąpienie do Szarych Szeregów i prowadzenie tajnego nauczania, zatrudnionienie jako maszynistka w fabryce zbrojeniowej, aresztowanie i osadzonie w więzieniu w Łodzi, opisuje warunki panujące w więzieniu, codzienność więźniarek, zesłanie do Auschwitz, nawiązanie kontaktu z francuskimi Żydówkami i naukę francuskiego, życie w obozie, marsz śmierci między obozami, ucieczkę z transportu i dotarcie do oddziałów Armii Berlinga, powrót z armią do kraju jako sanitariuszka, ukończenie Szkoły Głównej Służby Zagranicznej w Warszawie i pracę w placówkach dypolomatycznych w Chinach, na Węgrzech i Holandii, powstanie Solidarności i stan wojenny z perspektywy pracownika polskiej placówki dyplomatycznej.   Zakres chronologiczny: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Wesoła (woj. łódzkie), Pabianice (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Oświęcim (woj. małopolskie), Buchenwald (Niemcy), Ravensbruck (Niemcy), Malchow (Niemcy), Lipsk (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Budapeszt (Węgry), Pekin (Chiny), Gdańsk (woj. pomorskie), Radom (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zgorzelec (woj. dolnośląskie), Stanisławów (Ukraina), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki)

Jan Ziarko, opisuje dzieciństwo spędzone pod okupacją niemiecką, funkcjonowanie oświaty w okresie powojennym w Malborku oraz Sztumie a także Związku Nauczycielstwa Polskiego, szerzenie oświaty na terenach wiejskich, osadnictwo oraz konflikty pomiędzy ludnością napływową a autochtoniczną na Ziemiach Zachodnich, problem zniszczeń wojennych w Malborku a także stosunek ludności do Żołnierzy Wyklętych.   Zakres chronologiczny: 1935-2016   Miejsca wydarzeń: Tomaszówka (Białoruś), Hajnówka (woj. podlaskie), Lublin (woj. lubelskie), Gdakowo (pow. kwidzyński, woj. pomorskie), Malbork (woj. pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Mikołajki Pomorskie (pow. sztumski, woj. pomorskie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Narewka (pow. hajnowski, woj. podlaskie), Stary Targ (pow. sztumski, woj. pomorskie), Frombork (pow. braniecki, woj. warmińsko-mazurskie), Ryjewo (pow. kwidzyński, woj. pomorski)

Relacja Anieli Kościelniak dot. II wojny światowej, pobytu całej rodziny w hitlerowskim obozie "Polenlager 10" w Siemianowicach Śląskich, wywozu na roboty przymusowe na Pomorze Zachodnie, ewakuacji wraz z ludnością niemiecką, nadejścia Armii Czerwonej, ucieczki z linii walk frontowych, organizacji życia po wojnie. Zakres chronologiczny: 1939 - 1956. Miejsca wydarzeń: Drawno (pow. choszczeński, woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Żywiec (woj. śląskie), Grodków (pow. brzeski, woj. opolskie), Żelazna (woj. opolskie)

Relacja Jana Bieńka dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków życia ludności cywilnej, pracy przymusowej, wyjazdu do obozu pracy w Gross-Rosen, pracy i obowiązków w obozie, relacji z żołnierzami niemieckimi, warunków socjalnych i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1945. Miejsca wydarzeń: Jarosław (woj. podkarpackie), Jasionka (pow. nowosolski, woj. lubuskie), Leżajsk (woj. podkarpackie), Łańcut (woj. podkarpackie), Mielec (woj. podkarpackie), Pogwizdów (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Sarzyna (pow. trzebnicki, woj. dolnośląskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Obszerna relacja Stanisława Gebharda dot. II wojny świtowej, działalności konspiracyjnej, pobytu w obozach koncentracyjnych: Gross-Rosen, Mauthausen-Gusen, oswobodzenia, powrotu do Polski, ucieczki z ojczyzny przed prześladowaniami ze strony władz komunistycznych. Następnie świadek opowiada o pobycie we Włoszech, studiach oraz pracy w Londynie i Paryżu, zaangażowaniu w budowanie organizacji skupiających powojenną emigrację, zakładania i patronowania wielu organizacjom chrześcijańskim, polonijnym, które współpracowały z wieloma innymi na całym świecie, podróżach po Europie i Ameryce Południowej, kontaktach i relacjach z Polakami przebywającymi za granicą, poetami, przyszłymi politykami, organizowania dla młodych ludzi możliwości wyjazdu i nawiązania kontaktów za żelazną kurtyną. Relacja dot. okresu transformacji ustrojowej oraz opinii na temat polityki i polityków, którzy sprawowali władzę w Polsce po 1989 roku. Zakres chronologiczny: 1928 - 2011 Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Rzesza Niemiecka (obozy koncentracyjne), Wrocław (woj. dolnośląskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Praga (Republika Czeska), Verona (Włochy), Bari (Włochy), Gibraltar, Sussex (Wielka Brytania), Londyn (Wielka Brytania), Caracas (Wenezuela), Rzym (Włochy), Nowy Sącz (woj. małopolskie), Sędziszów (pow. jędrzejowski, woj. świętokrzyskie), Paryż (Francja), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Lwów (Ukraina), Sosnowiec (woj. śląskie), Wiedeń (Austria), Budziszyn (Niemcy), Katowice (woj. śląskie), Bytom (woj. śląskie), Chorzów (woj. śląskie), Berlin (Niemcy), Monachium (Niemcy), Glasgow (Wielka Brytania), Luton (Wielka Brytania), Dundee (Wielka Brytania), Berkeley (Stany Zjednoczone Ameryki), Kolbuszowa (woj. podkarpackie), Watykan, Leeds (Wielka Brytania), Bruksela (Belgia), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Canberra (Australia), Montevideo (Urugwaj), Radom (woj. mazowieckie), Monachium (Niemcy), Haga (Holandia), Moskwa (Rosja)

Relacja Jerzego Kluki dot. działalności w ZHP i AK w trakcie II wojny światowej, zatrzymania przez gestapo, pobytu w obozach koncentracyjnych oraz relacji z ludnością niemiecką w powojennym Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Częstochowa (woj. śląskie), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Oświęcim (woj. małopolskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Rudniki (pow. oleski, woj. opolskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Kluczbork (woj. opolskie), stary Sącz (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Mauthausen (Austria)

Relacja dot. przeżyć wojennych widzianych z perspektywy dziecka oraz okoliczności przyjazdu i osiedlenia się na Dolnym Śląsku. Zakres chronologiczny: 1943-1948. Miejsca wydarzeń:Panki (pow. kłobucki, woj. śląskie), Bogumin (Bohumin, Czechy), Racibórz (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie), Polwica (pow. oławski, woj. dolnośląskie)., Złochowice (pow. kłobucki, woj. śląskie), Katowice (woj. śląskie), Częstochowa (woj. śląskie), Zwierzyniec Trzeci (pow. kłobucki, woj. śląskie)

Relacja weteranki obozu w Mauthausen-Gusen dotyczące jej przeżyć wojennych, organizacji życia po wojnie, pracy zawodowej we wrocławskim MPK i Pafawagu oraz poglądów religijnych.   Zakres chronologiczny: 1933-2011   Miejsca wydarzeń: Smugi (pow. wieluński, woj. łódzkie), Wieluń (woj. łódzkie), Łódź (woj. łódzkie), Mauthausen (Austria), Wrocław (woj. dolnośląskie), Klagenfurt (Austria)

Papież Jan Paweł II w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu-Brzezince, wraz z asystującą dwójką kapłanów, podąża między blokami obozowymi złożyć kwiaty pod tzw. Ścianą Śmierci, gdzie rozstrzeliwani byli więźniowie obozu; w tle widoczni członkowie delegacji, pierwszy od lewej arcybiskup krakowski Franciszek Macharski

Strona zewnętrzna: nadawca i adresat; zarządzenia komendanta obozu w sprawie korespondencji - m. in. ograniczenia ilościowe i jakościowe; znaczek pocztowy z podobizną Adolfa Hitlera; stempel poczty - Auschwitz Oberschlesien / 2; częściowo nieczytelna pieczęć obozowa: Geprätt? 3 KL Auschwitz;  ramka na pieczęcie cenzury i blokowegoStrona wewnętrzna: list Andrzeja Białeckiego do matki, Aleksandry Białeckiej, w języku niemieckim - podziękowania za paczki i list, życzenia dla członków rodzinny, prośba o pieczone mięso, zawiadomienie o rzuceniu palenia, pozdrowienia, chęć napisania do pani Zbrożek, prośba o wieści i list od Kuby

Strona zewnętrzna: nadawca i adresat; zarządzenia komendanta obozu w sprawie korespondencji - m. in. ograniczenia ilościowe i jakościowe; znaczek pocztowy z podobizną Adolfa Hitlera; stempel poczty - Auschwitz Oberschlesien / 2; częściowo nieczytelna pieczęć obozowa: Gep... 11 KL Auschwitz; ramka na pieczęcie cenzury i blokowegoStrona wewnętrzna: list Andrzeja Białeckiego do matki, Aleksandry Białeckiej, w języku niemieckim - podziękowania za paczki, życzenia urodzinowe dla matki i wielkanocne dla rodziny, prośba o gotowe potrawy, przypomnienie, że płynów i medykamentów przysyłać więźniom nie wolno

Strona zewnętrzna: nadawca i adresat; zarządzenia komendanta obozu w sprawie korespondencji - m. in. ograniczenia ilościowe i jakościowe; znaczek pocztowy z podobizną Adolfa Hitlera; stempel poczty - Auschwitz Oberschlesien / 2; częściowo nieczytelna pieczęć obozowa: Ge... 10 KL Auschwitz; ramka na pieczęcie cenzury i blokowegoStrona wewnętrzna: list Andrzeja Białeckiego do matki, Aleksandry Białeckiej, w języku niemieckim - sprawy rodzinne, prośba o cukier, tłuszcz, tytoń i listy, pozdrowienia, zastrzeżenie, że mąki, kaszy, warzyw i medykamentów przysyłać więźniom nie wolno