Portret współczesny świadka historii.

Portret współczesny świadka historii.

Portret współczesny świadka historii.

Krótka relacja Wacława Joćko, w której świadek wspomina wybuch II wojny światowej, wkroczenie wojsk radzieckich, następnie niemieckich, służbę w wojsku, przyjazd do Polski w 1957 r.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Mikielewszczyzna, Rosja, Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Sztuczyn (pow. grajewski, woj. podlaskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Berlin (Niemcy)  

Relacja Stanisława Zawiślaka dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej, kontaktów z partyzantami, relacji z żołnierzami radzieckimi, osiedlenia się na ziemiach zachodnich i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1950. Miejsca wydarzeń: Świdnik (woj. lubelskie), Jacków (pow. świdnicki, woj. lubelskie), Trzeciaków (pow. świdnicki, woj. lubelskie), Mełgiew (pow. świdnicki, woj. lubelskie), Minkowice pow. świdnicki, woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Szamotuły (woj. wielkopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Myślibórz (woj. zachodniopomorskie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Zarańsko (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie)

Relacja Ireny Gałązkiewicz dot. wywózki całej rodziny na Sybir w trakcie II wojny światowej, biedy, głodu, ciężkiej pracy rodziców w kopalni, aresztowania ojca, jego ucieczki z radzieckiego więzienia, przedostania się do tworzących się polskich jednostek wojskowych, zorganizowanego wyjazdu Polaków w 1946 r., przyjazdu do Warszawy a następnie osiedlenia się na ziemiach zachodnich. Zakres chronologiczny: 1939 - 2008. Miejsca wydarzeń: Boruny, Antonowo, Wilejka, Omsk, Tomsk, Czelabińsk, Krasnojarsk, Rudnik Andriejewski, Magadan, Minusińsk (Rosja), Brześć (Białoruś), Warszawa (woj. mazowieckie), Szczecinek( woj. zachodniopomorskie), Czapilnek (woj. zachodniopomorskie)

Krótka relacja Władysławy Joćko dot. życia pod okupacją niemiecką i radziecką w trakcie II wojny światowej, sytuacji materialnej rodziny, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1956.   Miejsca wydarzeń: Mikielewszczyzna (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Moskwa (Rosja), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie)

Relacja Marii Kawińskiej dot. II wojny światowej, ciężkich przeżyć podczas okupacji zarówno niemieckiej jak i rosyjskiej, przemarszu wojsk przez wioskę Obertyn, ataków Ukraińców na polską ludność, wyjazdu po zakończonej wojnie na tereny należące do Polski, złych warunków w trakcie drogi, osadnictwa na ziemiach zachodnich, relacji z ludnością Niemiecką, organizacji życia po wojnie, pracy i nakłaniania do oddawania głosów w wyborach w 1947 r. hasłem "3 x TAK".   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Żuków (Ukraina), Hańkowice (Ukraina), Turki, Przemyśl (woj. podkarpackie), Wrocław (Woj. dolnośląskie), Stara Studnica (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Kalisz Pomorski (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Mielno (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Kutno (woj. łódzkie)

Relacja Wiesławy Pieśniakiewicz opisuje aresztowanie ojca przez NKWD, przetrzymywanie w więzieniu i wywóz do Mołotowsk. Kolektywizacja rolnictwa – zubożenie ludności. Powrót ojca do Polski. Śmierć Stalina i wyjazd reszty rodziny z ZSRR.   Zakres chronologiczny: 1939-1956   Miejsca wydarzeń: Drawsko Pomorskie (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Grodno (obecnie Białoruś), Mołodeczno (obecnie Białoruś), Mołotowsk (dawniej ZSRR, obecnie Siewierodwińsk, Rosja), Rymowicze (obecnie Białoruś), Stara Wilejka (obecnie Litwa), Wołożyn (obecnie Białoruś)

  W 1941 r. Zofia Czarnecka (vel Irmina Szpak) jako 16-letnia dziewczyna została wysłana z Piaseczna na roboty przymusowe do Niemiec. W swojej relacji opisuje warunki pracy w kilku gospodarstwach niemieckich w okolicach Złocieńca (Falkenburg) oraz swoje relacje (bardzo złe oraz bardzo dobre) z ich właścicielami i innymi robotnikami przymusowymi. Autorka, która dwukrotnie podjęła próbę ucieczki z dwóch różnych miejsc pracy, za co za każdym razem aresztowana była przez Gestapo i karnie zesłana do obozów: obozu Karnego w Inowrocławiu oraz obozu przy fabryce benzyny syntetycznej w Policach, pod Szczeciniem, opisuje również warunki życia i pracy w ww. obozach oraz represje wobec więżniów. Końcowa częśc relacji dotyczy tułaczki będącej następstem ucieczki mieszkańców Złocieńca przed zbliżajcą się armią sowiecką w marcu 1945 r, podróży do Warszawy oraz - motywowanej stopniem zrujnowania miasta - decyzji o powrocie na Ziemie Zachodnie i osiedleniu się w Drawsku Pomorskim.   Zakres chronologiczny: 1939-1945 Miejsca wydarzeń: Piaseczno, Warszawa, Złocieniec, Kutno, Inowrocław, Police, Drawsko