Archiwalia

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

Archiwalia

Terminy równoznaczne

Archiwalia

Powiązane terminy

Archiwalia

33 Opis archiwalny results for Archiwalia

33 results directly related Exclude narrower terms

Relacja Michała Skirpana

Relacja biograficzna Michała Skirpana, Łemka wysiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotyczy II wojny światowej, wysiedlenia, organizacji powojennego życia, pracy zawodowej, wyjazdów służbowych oraz kultuwowania łemkowskiej tradycji.

Skirpan Michal

Relacja Wasyla Lichacza

Relacja biograficzna Wasyla Lichacza. Relacja dotyczy akcji "Wisła", relacji ukraińsko-polskich, wysiedleń mieszkańców rodzinnych stron do USRR, wysiedlenia do miejscowości Cyprki i pracy w PGR, pracy w kopalniach podczas służby wojskowej w Wałbrzychu i Katowicach, pracy przy budowie elektrowni Jaworzno.

Lichacz Wasyl

Relacja Bazylia Petiuka

Relacja Bazylia Petiuka, partyzanta UPA. Relacja dotyczy eduakcji, m.in. w szkole handowej, poznania ukraińskich działaczy podczas edukacji w Chełmie, działalności w UPA i pobytu w więzieniu, przesiedlenia rodziny w ramach alkcji "Wisła" na Mazury, przyjazdu na Mazury i pierwszych lat po wysiedleniu, burzenia cerkwi w Pawłowicach, pracy na stanowisku księgowego w PGR-ach.

Petiuka Bazylii

Relacja Melani Starodub

Relacja biograficzna Melani Starodub, działaczki Proswity, deportowanej w ramach Akcji "Wisła" na północ Polski. Relacja dotyczy rodzinnej miejscowości, polsko-ukraińskich stosunków oraz relacji grekokatolików i prawosławnych przed wojną, pracy w kołchozie i problemów z cenzurą w czasie okupacji radzieckiej, udziału męża w partyzantce ukraińskiej, deportacji i początków życia na Mazurach, zwyczajów żywieniowych, stosunków sąsiedzkich.

Starodub Melania

Relacja Marii Nowik

Relacja biograficzna Maria Nowik, pielęgniarki, urodzonej w rodzinie miejscowego działacza ukraińskiego, wysiedlona pod Biłgoraj w 1943 roku, a następnie w 1947 roku wraz z akcją "Wisła" na północ Polski. Relacja dotyczy rodzinnych stron, stosunków polsko-ukraińskich przed wojną, rozbierania cerkwi przez Polaków w rodzinnej miejscowości, wysiedlenia ludności ukraińskiej z chełmnszczyzny do USRR, tragicznych wojennych losów rodziny, wysiedlenia na północ Polski, szkoły pielęgniarksiej i pracy w giżyckim szpitalu, zaangażowania w życie środowiska ukraińskiego od lat 90-tych.

Nowik Maria

Relacja Jarosława Rabija

Relacja biograficzna Jarosława Rabija. Relacja dotyczy okresu II wojny światowej i zmieniających się okupacji rosyjskiej i niemieckiej, początkowego okresu istnienia polskiej władzy ludowej oraz Ukraińskiej Powstańczej Armii w okolicach Kalnikowa i jej konsekwencji dla lokalnych mieszkańców, deportacja części wsi Kalników w ramach akcji "Wisła", uwięzienia brata za współpracę z UPA, przesiedlenia w okolice Giżycka, służby w wojsku w batalionie roboczym, pracy w melioracji, życia religijnego wspólnoty greckokatolickiej.

Rabij Jarosław

Alina Giembicka - relacja

Relacja Aliny Giembickiej dotyczy plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu, II wojny światowej, zbrodni w Lesie Szpęgawskim i w Piaśnicy, zatopienia MS Wilhelm Gustloff, powojennych przesiedleń, osadników przesiedlownych w ramach akcji "Wisła", dostaw przymusowych, pracy zawodowej a także życia kulturalnego w powojennym Sztumie.   Zakres chronologiczny relacji: 1923-2018   Miejsca wydarzeń: Skurgwy (pow. grudziądzki, woj. kujawsko-pomorskie), Sztum (woj. pomorskie), Wejherowo (woj. pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Rhöndorf (Bad Honnef, Niemcy), Czułchów (woj. pomorskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Postolin (pow. sztumski, woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Malbork (woj. pomorskie), Dzierzgoń (pow. sztumski, woj. pomorskie)

Giembicka Alina

Stefania Melnyczek - relacja

Relacja dotyczy życia przed wojną w Bieszczadach, deportacji w ramach operacji "Wisła", życia po wysiedleniu na Mazurach.   Zakres chronologiczny: 1931-1970   Miejscowości: Rudenka (pow. leski, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Uherce Mineralne (pow. leski, woj. podkarpackie), Bełchówka (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Jankowce (pow. leski, woj. podkarpackie), Chyrów (Ukraina), Orelec (pow. leski, woj. podkarpackie), Bóbrka (pow. leski, woj. podkarpackie), Zwyżyń (Ukraina), Pieczarki (pow. węgorzewski, woj. warmińsko-mazurskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Bezmiechowa Górna (pow. leski, woj. podkarpackie), Paszowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Stańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Węgorzewo (woj. warmińsko-mazurskie), Okowizna, Harsz, Miastko (pow. bytowski, woj. pomorskie), Pozezdrze (pow. węgorzewski, woj .warmińsko-mazurskie), Przeradź (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Katyń (Rosja), Równe (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Moskwa (Rosja), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Chociwel (pow. stargardzki, woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Biały Bór (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Jankowce (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Grabowo (woj. podlaskie), Dubno (Ukraina), Lwów (Ukraina), Słosinko (pow. bytowski, woj. pomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Kołtki (pow. szczeciniecki, woj. zachodniopomorskie)

Melnyczek Stefania

Michał Matwiszyn - relacja

Relacja rolnika, Michała Matwiszyna, dotyczy obecności we wsi, w czasie II Wojny Światowej, Niemców, partyzantów z UPA i akcji przeciwko ludności polskiej, wysiedleń do USSR, wysiedlenia w operacji "Wisła", życia na Mazurach, cerkwi w Chrzanowie, pracy w PGR.   Zakres chronologiczny relacji: od II połowy lat 30-tych po lata 60-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Waręż (obw. lwowski, Ukraina), Mrągowo (woj. warmińsko-mazurskie), Żniatyn (pow. hrubieszowski, woj. lubelskie), Bełz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Werbkowice (pow. hrubieszowski, woj. lubelskie), Ostrołęka (woj. mazowieckie), Boże (pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Mikołajki (pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie), Łomża (woj. podlaskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ruska Wieś (pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Liski (woj. warmińsko-mazurskie), Gawlik (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie),  Kruklanki (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Lipowe, Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Górowo (pow. bartoszycki, woj. warmińsko-mazurskie), Lwów (Ukraina), Czerwonohrad (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Biała Podlaska (woj. lubelskie)

Matwiszyn Michał

Jan Borowy - relacja

Relacja Jana Borowy dotyczy polsko-ukraińskich konfliktów, napadów organizowanych przez Polaków na miejscowość, w której mieszkał w latach 1944-45, wysiedlenia i doświadczeń po przyjeździe na Mazury, ludności żydowskiej z Monasterza, religijności greckokatolickiej na Mazurach.   Zakres chronologiczny relacji: 1944 - 70-te XX w.   Miejsca wydarzeń Monastyr (Monasterz), Melnyky (Mielniki), Jarosław, Wiązownica, Sieniawa, Grodzisko Dolne, Jagodne, Giżycko, Wężówka, Wydmin, Jeziorowo, Lwów, Cieplice, Piskorowice, Rydzewo, Przeworsk, Radawa, Czerwona Wola, Cieszanów, Gorajec, Lublin, Krzywonosy, Nielepkowice, Szówsko, Leżajsk, Ełk, Białystok, Orłowo, Mazuchówka, Węgierka, Pełkinia, Suwałki, Łomża, Augustów, Ranty, Staźwiny, Stare Juchy, Olsztyn, Braniewo, Elbląg, Opole, Legnica, Bartoszyce, Węgorzewo, Gdańsk, Warszawa, Pawłukoma, Jaworzno, Tarnopol, Iwanofrankowsk, Kołomyja, Sanok, Przemyśl

Borowy Jan

Stefan Dykyj - relacja

Stefan Dykyj opowiada o akcjach skierowanych przeciw ukraińskiemu podziemiu w rodzinnych okolicach Bezmiechowej, Akcji Wisła i wysiedleniu, wrastaniu w Ziemie Zachodnie po wysiedleniu, nastawieniu do Ukraińców, procesowi polonizacji wysiedlonych z Polski południow-wschodniej.   Zakres chronologiczny: 1940-2019   Miejsca wydarzeń: Lesko (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bezmiechowa Górna (pow. leski, woj. podkarpackie), Jeziorowskie (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Rudenka (pow. leski, woj. podkarpackie), Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Berlin (Niemcy), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Sołtmany (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Mazachówka (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Węgorzewo (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Kruklanki (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Cegielnia (pow. kętrzyński, woj. warmińsko-mazurskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Zawóz (pow. leski, woj. podkarpackie), Boćwinka (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Pozezdrze (pow. węgorzewski, woj. warmińsko-mazurskie), Żabinka (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie)

Dykyj Stefan

Irena Wanatko - relacja

Relacja Ireny Wanatko dotyczy życia łemkowskiej rodziny w małej wsi na Ziemiach Zachodnich, funkcjonowania mniejszości ukraińskiej na Ziemiach Zachodnich, stosunku załogi Lubuskiej Wytwórni Win do uczestnictwa w nabożeństwach grekokatolickich,  sprzedaży win w okresie Winobrania.   Zakres chronologiczny: 1952-2017   Miejsca wydarzeń: Lipki Wielkie (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Lipki Małe (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Niwiska (pow. zielonogórski, woj. lubuskie) , Zielona Góra (woj. lubuskie)

Wanatko Irena

Katarzyna Kogut - relacja

Katarzyna Kogut z domu Koper, łączniczka Armii Krajowej, opisuje społeczeństwo Suśca przed 1939 rokiem, okupacje niemiecką, oddziały partyzanckie wokół wsi w czasie II Wojny Światowej, uwięzienie przez Niemców w Zamościu, przewiezienie rannego brata przez niemieckie posterunki do Tomaszowa Lubelskiego, dostarczanie wiadomości do oddziału partyzanckiego z okolicy, obserwacja pociągów wiozących Żydów do Bełżca i handlu tytoniem z bełżczanami, którzy sprzedawali ubrania i ruchomości pozostałe po zamordowanych Żydach. Wzmiankuje też represje, jakimi poddawani byli mieszkańcy wsi opierający się kolektywizacji tuż po wojnie. Relacja zawiera wiele cennych szczegółów z życia codziennego przed II Wojną Światową oraz w czasie okupacji niemieckiej.   Zakres chronologiczny: 1930-1950   Miejsca wydarzeń: Susiec (woj. lubelskie), Zamość (woj. lubelskie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelskie), Lubliniec (woj. śląskie)

Kogut Katarzyna

Franciszek Pawluczuk- relacja

Relacja Franciszka Pawluczuka opisuje losy rodziny Świadka podczas II wojny światowej, kopanie okopów, pomoc Radzieckim więźniom, epidemia tyfusu we wsi, wyjazd brata na roboty do Niemiec, kradzieże, egzekucje, przeszukania gestapo. Relacje z partyzantami, sytuacja we wsi podczas Akcji Wisła, edukacja podczas wojny i w okresie PRL, śmierć J.Stalina, wyjazd na Ziemie Zachodnie. Zakres chronologiczny: 1939-1968Miejsca Wydarzeń: Wólka Polinowska (woj. lubelskie), Jakówki (wieś, woj. lubelskie), Konstantynów (woj. lubelskie), Solinki (woj. lubelskie), Komarno (woj. lubelskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Pawluczuk Franciszek

Jarosław Krajnik - relacja

Jarosław Krajnik opisuje przesiedlenie z Bieszczad, osiedlenie na Ziemiach Północnych, stosunki między ludnością Polską a Niemiecką, pracę w kołchozie, problem szabrownictwa, tradycje ludowe, relacje sąsiedzkie.   Zakres chronologiczny: 1943-1990   Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Czysta (pow. słupski, woj. pomorskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupski (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Retowo (pow. słupski, woj. pomorskie)

Krajnik Jarosław

Eugenia Jadanowska - relacja

Relacja Eugeni Jadanowskiej. Autorka opisuje życie towarzyskie, zarówno wspólne zabawy jak i prace na roli, w pierwszych latach po wojnie. Realcja zawiera informacje na temat życia gospodyń wiejskich i sposobu spędzania przez nie czasu.   Zakres chronologiczny: 1938-1980 Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj, podkarpackie), Smłodziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie), Kluki (pow. słupski, woj.pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Jadanowska Eugenia

Anna Sobko - relacja

Relacja Anny Sobko, dotyczy okupacji niemieckiej i radzieckiej. W 1947 roku autorka relacji zostaje przesiedlona w ramach Akcji "Wisła". Opisuje prześladowania związane z pochodzeniem, zarówno z okresu wojennego jak i powojennego. W jej relacji znajdują się wątki mniejszości ukraińskiej, łemkowskiej i żydowskiej.   Zakres chronologiczny: 1930-1970 Miejsca wydarzeń: Zachoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Jaworzyna Śląska (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gardna Wielka (pow. słupski, woj. pomorskie), Słupsk (pow. słupski, woj. pomorskie), Łukawica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Katyń (Rosja), Kołomyja (Ukraina), Smołdziński Las (pow. słupski, woj. pomorskie)

Sobko Anna

Anna Murdza - relacja

Relacja Anny Murdzy, Łemkini przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca przesiedlenia na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat tamże, stosunków z ludnością polską i ukraińską; relacja początkowo będąca opowieścią świadek przyjmuje szybko kształt rozmowy redaktora ze świadek i jej córką na tematy związane z kulturą ludową Łemków - ubioru, języka, potraw; świadek cytuje tradycyjne piosenki i anegdoty, wraca też w ograniczonym zakresie do wspomnień z rodzinnej wsi z lat 40. XX w. i problemu partyzantki polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Słowacja, Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzezie (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Międzyborze (pow. świdwiński, woj. zachodniopomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Murdza Anna

Ołena Skoczypiec - relacja

Relacja Ołeny Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas wojny do Besarabii a następnie podczas Akcji "Wisła"; świadek porusza temat relacji Ukraińców z Polakami w rodzinnej wsi i następnie na przesiedleniu w Besarabii i na tzw. Ziemiach Odzyskanych, opowiada też o warunkach życia i pracy nauczyciela w szkole polskiej i ukraińskiej po II Wojnie Światowej, dużo miejsca poświęca kwestii organizowania cerkwi grekokatolickiej w Białym Borze i relacjom z księżmi rzymskokatolickimi; świadek często opowiada ogólnie, zasłania się niepamięcią.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Miłków (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Mandża (Besarabia), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Kaliska (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Drzewiany (pow. koszaliśki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (Woj. zachodniopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Załuż (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skoczypiec Ołena

Olga Uchryn - relacja

Relacja Olgi Uchryn, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", opowiadająca o życiu w bieszczadzkiej wsi w latach 40. XX w. i na tzw. Ziemiach Odzyskanych w latach 50.-80. XX w., najwięcej uwagi poświęcając relacjom Polaków i Ukraińców, warunkom życia i życiu codziennemu; porusza też temat partyzantki ukraińskiej, wywózki ojca na Sybir, przesiedlenia, organizowania PGR, odwiedzin stron rodzinnych, organizowania się lokalnej cerkwi grekokatolickiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Żernica Niżna (pow. leski, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kołtki (pow. szczecinecki, woj. Zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kocborowo (Starogard Gdański, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Goleniów (woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Bylica (woj. zachodniopomorskie), Żary (woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Uchryn Olga

Zofia Skoczypiec - relacja

Relacja Zofii Skoczypiec, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca jej rodzinnej wsi Trójca, życia codziennego tuż po wojnie, wysiedlenia w 1947 r. i pierwszych lat pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych, relacjach z ludnością polską, organizowania się ludności ukraińskiej wokół cerkwi, szkoły i stowarzyszenia kulturalnego, przełamywania wraz z Polakami wzajemnych uprzedzeń i ucieczek na Zachód w latach późniejszych; świadek czyni też pewne refleksje na temat tożsamości Ukraińców i małżeństw mieszanych, opowiada też historię swojego ojca, który przed II Wojną Światową wyjeżdżał do Francji, aby zarobić na warsztat tkacki.   Zakres chronologiczny: 1936-2015   Miejsca wydarzeń: Trójca (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Rybotycze (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Wybudowanie (dziś Biały Dwór, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Kreców (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Tarnów (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie)

Skoczypiec Zofia

Józef Dobosz - relacja

Relacja Józefa Dobosza, Ukraińca, dotycząca jego rodzinnej wsi Krecowa, tamtejszych stosunków narodowościowych i społecznych przed II Wojną Światową, okupacji niemieckiej i radzieckiej, pracy w niemieckiej organizacji junackiej, ucieczki i wstąpienia do Ukraińskiej Powstańczej Armii, aresztowania i więzienia Sanoku, Sztumie oraz w obozach w Jaworznie i Strzelcach Opolskich, pracy w Powiatowym Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych w Miastku, życia ukraińskiej diaspory w Białym Borze i kontaktów z rodziną przesiedloną na Ukrainę i przebywającą w Kanadzie; świadek szczegółowo opowiada wiele epizodów ze swojego życia, zarówno przed wojną jak i w jej czasie i w latach powojennych.   Zakres chronologiczny: 1937-1990   Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Kuźmina (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaworzno (woj. śląskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (woj. zachodniopomorskie), Czortków (Čortkìv, Ukraina), Toronto (Kanada), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sztum (woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Sieradz (woj. łódzkie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Tyrwa Wołoska (woj. podkarpackie), Żurawica (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Pruszcz Gdański (woj. pomorskie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edmonton (Kanada)

Dobosz Józef

Michał Kowalczyk - relacja

Relacja Michała Kowalczyka, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajna, czasów II Wojny Światowej i działań okupanta niemieckiego i rosyjskiego, wywózki na tzw. Ziemie Odzyskane i zakwaterowania w Białym Borze, działań zmierzających do nawiązania kontaktów z rozproszoną rodziną, organizowania szkoły ukraińskiej i parafii grekokatolickiej w Białym Borze oraz społeczności ukraińskiej tamże; świadek opowiada szczegółowo kilka wątków, np. ukrycie się w Krajni Ukraińców uciekających przed polskim wojskiem, poszukiwanie domu w Białym Borze, dużo miejsca poświęca, wraz z żoną, obsadzie personalnej i ocenie kierownictwa szkoły ukraińskiej w Białym Borze; na końcu przytacza opowieść świadka zabójstwa gen. Karola Świerczewskiego.   Zakres chronologiczny: 1939-1965   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Toronto (Kanada), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sydney (Australia), Katowice (woj. śląskie), Olszanica (pow. leski, woj. podkarpackie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Lędyczek (pow. złotowski, woj. wielkopolskie), Białogard (woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Zegrze (pow. legionowski, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Brzeżawa (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Olszanowo (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Czaplinek (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Kowalczyk Michał

Józef Ikało - relacja

Relacja Józefa Ikało, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej wsi Krajnia, stosunków polsko-ukraińskich przed i w czasie wojny, wypadków związanych z przejściem frontu w 1945 r., wysiedleń w 1946 i 1947 r., podróży i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i pracy zawodowej oraz życia kulturalnego Ukraińców w Białym Borze (zespół muzyczny, kino, cerkiew, zwyczaje, zabawy); świadek mówi też o ustosunkowaniu się części przesiedleńców do swojej ukraińskiej tożsamości; wspomina też współżycie grup etnicznych w Białym Borze (Niemcy, Ukraińcy, Kaszubi, Białorusini).   Zakres chronologiczny: 1939-1992   Miejsca wydarzeń: Krajna (daw. pow. Dobromil, woj. lwowskie, wieś nieistniejąca), Bińcze (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Lędyczek (pow. Złotów, woj. wielkopolskie), Słupsk (woj. pomorskie), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Arłamów (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. starogardzki, woj. pomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Stepień (pow.szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Ikało Józef

Rozalia Maciupa - relacja

Relacja Rozalii Maciupy, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Wańkową, jej społeczeństwo i relacje między grupami etnicznymi (Ukraińcy, Polacy, Żydzi), pobliską kopalnię ropy w Ropience i życie codzienne przed wojną, następnie okres II Wojny Światowej, okupację niemiecką i mord na Żydach w Ropience, walki partyzantów polskich (oddział, którym dowodził "Dach") i ukraińskich, następnie dwie akcje wysiedleńcze, w 1946 i 1947, w wyniku których rodzina została rozdzielona; świadek opowiada też o pierwszych latach na nowym miejscu zamieszkania i trudnościach w układaniu sobie stosunków z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Ropienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Syberia, Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Sobótka (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Maciupa Rozalia

Stefania Myc - relacja

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Myc Stefania

Stefan Łajkosz - relacja

Relacja Stefana Łajkosza, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Hołuczków, relacje między Polakami a Ukraińcami, okres II Wojny Światowej, okupację radziecką i próby tworzenia kołchozu, okupację niemiecką, przy czym pojawił się wątek służby Ukraińców w armii niemieckiej; świadek opowiada też o ukraińskiej partyzantce (przynależność jednego z członków rodziny do UPA, powieszenie jednego z mieszkańców wsi za donoszenie na partyzantów), następnie wysiedleniu w 1947 i wywózce na zachód Polski oraz internowaniu części Ukraińców w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie; następnie o pierwszych latach na nowym terenie i konfliktach z miejscową ludnością niemiecką i kaszubską, o późniejszej pracy na roli; świadek wspomina przejawy życia wspólnotowego Ukraińców - uczestnictwo w nabożeństwach grekokatolickich, działanie chóru "Wierchowyna"; w narracji często przewija się motyw tożsamości narodowej Ukraińców, świadek zauważył - choć nie nazwał wprost - nieustanny proces asymilacji.   Zakres chronologiczny: 1938-2015   Miejsca wydarzeń: Hołuczków (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Poczajiw (Poczajów, Ukraina), Jaworzno (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Międzybórz (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Bielica (daw. międzyleski, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Sanok (woj. podkarpackie), Koczały (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Drohobycz (Ukraina), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Kuźmina (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszlain (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Mościska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Łajkosz Stefan

Michał Szydywar - relacja

Relacja Michała Szydywara, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Dołżyce, grupy etniczne (Ukraińcy, Cyganie, rodzina polska, rodzina żydowska), stosunki między nimi, kontakty z Rusią Zakarpacką, czasy okupacji niemieckiej i radzieckiej, partyzantkę działającą w okolicy, rozstrzelanie swego wujka oskarżonego o współpracę z UPA, następnie wywózkę na Pomorze, adaptowanie się do nowych warunków, pracę w PGR i początki życia religijnego grekokatolików; świadek nie prowadzi ciągłej narracji, a zdawkowo odpowiada na pytania, podaje jednak dużo szczegółów, np. nazwiska rodzin wysiedlonych, nazwisko proboszcza, gwarowe określenia grup etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1938-1980   Miejsca wydarzeń: Dołżyca (pow. lesko, woj. podkarpackie), Nowy Łupków (pow. sanok, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Stępień (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Łopienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Bytów (woj. pomorskie), Bobolice (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Pustkowo (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie)

Szydywar Michał

Eugenia Kowalczyk - relacja

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Kowalczyk Eugenia

Wiktoria Roman - relacja

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Roman Wiktoria

Katarzyna Melnykewycz - relacja

Relacja Katarzyny Melnykewycz, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", w której poruszono następujące tematy: rodzina i wieś rodzinna, wyjazdy zarobkowe ojca do USA, stosunki pomiędzy różnoetnicznymi mieszkańcami wsi, szkoła, czasy II Wojny Światowej, okupacja radziecka i niemiecka, działania UPA podczas wojny i zaraz po jej zakończeniu, działalność polskiej partyzantki, uniknięcie wywózki do ZSRR, Akcja "Wisła", przyjazd na Ziemie Zachodnie, organizowanie się ludności ukraińskiej w nowym miejscu zamieszkania, organizowanie lokalnego Kościoła grekokatolickiego, dylematy i obawy przesiedlonych Ukraińców.   Zakres chronologiczny: 1914-1970   Miejsca wydarzeń: Rakowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Nowe Gonne (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Przybyszówka (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Świdwin (woj. zachodniopomorskie), Hamburg (Niemcy), Ropienka (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Bytów (woj. pomorskie), Stare Wierzchowo (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie)

Melnykewycz Katarzyna

Stefan Hnat - relacja

Relacja Stefana Hnata, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej miejscowości Grąziowa i relacjach pomiędzy zamieszkującymi ją Ukraińcami i Polakami, następnie czasów okupacji radzieckiej i niemieckiej, wydarzeń z marca 1945 roku, kiedy to na wieś napadali partyzanci polscy i ukraińscy, świadek opowiada też o próbach uniknięcia wysiedlenia, a następnie o życiu na Pomorzu, gdzie został przesiedlony: służbie wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim, układaniu stosunków z ludnością polską, początkach życia religijnego grekokatolików na Pomorzu, zawiązywaniu wspólnoty ukraińskiej (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne).   Zakres chronologiczny: 1938-1970   Miejsca wydarzeń: Grąziowa (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Łomna (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Grabowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Prabuty (pow. Kwidzyn, woj. warmińsko-mazurskie), Bytów (woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (pow. Bytów, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Chmielewo (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łubno (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Olszanica (pow. leski, woj, podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelski), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Hnat Stefan

Bazyli Ludwin - relacja

Relacja Łemka dotycząca pracy przymusowej w Niemczech podczas II wojny światowej, wysiedlenia z rodzinnych stron podczas akcji "Wisła" i osiedlenia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Normal 0 21 false false false PL X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4 Miejsca wydarzeń: Bielanka (pow. gorlicki, woj. małopolskie), Wittenberg (Wittenberga, Niemcy), Zakrzów (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Gorlcie (woj. małopolskie), Nowy Sącz (woj. małopolskie), Oława (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Tarnopol (Ukraina), Lwów (Ukraina), Smoleńsk (Rosja), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Leżajsk (woj. podkarpackie), godzikowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Kijów (Ukraina), St. Petersburg (Rosja)

Ludwin Bazyli