Archiwalia

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

Archiwalia

Terminy równoznaczne

Archiwalia

Powiązane terminy

Archiwalia

37 Opis archiwalny results for Archiwalia

37 results directly related Exclude narrower terms

Jan Kobes - relacja

Relacja kresowiaka, dotycząca życia codziennego we wsi na Kresach Wschodnich II RP, stosunków polsko-ukraińskich, polsko-żydowski i ukraińsko-żydowskich, przeżyć wojennych oraz nauce w szkole oficerskiej. Relacja zawiera też fragment dotyczący pierwszej defilady wojskowej zorganizowanej w Warszawie po II wojnie światowej.   Zakres chronologiczny: 1923-1950   Miejsca wydarzeń: Lisiec (d. woj. stanisławowskie, ob. Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Modlin (ob. część Nowego Dworu Mazowieckiego, woj. mazowieckie), Jawor (woj. dolnośląskie), Stanisławów (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kobes Jan

Leontyna Szymanowicz - relacja

Relacja kresowiaczki, dotycząca zbrodni UPA, hospitalizacji w warunkach wojennych oraz organizacji życia po wojnie. Świadek wspomina także o swojej działalności w Armii Krajowej. Na nagraniu znajdują się także wypowiedzi osoby trzeciej - Albina Szymanowicza, męża świadka.   Zakres chronologiczny: 1937-1957   Miejsca wydarzeń: Doszno (d. woj. wołyńskie, ob. Ukraina), Kowel (d. woj. wołyńskie, ob. Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Mściwojów (pow. jaworski, woj. dolnośląskie), Ratno, Jawor (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Szymanowicz Leontyna

Michał Suda - relacja

Relacja kresowiaka, dotycząca stosunków polsko-ukraińskich na Kresach Wschodnich II RP, zbrodni UPA, eskpatriacji i organizacji życia po wojnie na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1938-1991   Miejsca wydarzeń: Presowce (d. woj. tarnopolskie, ob. Ukraina), Cecówka (d. woj. tarnopolskie, ob. Ukraina), Lwów (ob. Ukraina), Krzepielów (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Suda Michał

Stanisława Kuchta - relacja

Relacja Stanisławy Kuchty dot. II wojny światowej, prześladowań ludności polskiej w d. woj. stanisławowskim przez ukraińskich nacjonalistów, mordowania ludzi, palenia domów i pomieszczeń gospodarczych, ucieczki Polaków z obszarów wiejskich do większych miast, przesiedleń, podróży na zachód. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Głubczyce (woj. opolskie), Katowice (woj. śląskie), Stanisławów (Ukraina), Wysoka.

Kuchta Stanisława

Alfred Kwarciak - relacja

Relacja Alfreda Kwarciaka dot. II wojny światowej w pod lwowskiej wsi, napadów na ludność polską, ukraińskich band UPA, przesiedleń oraz osadnictwa na ziemiach zachodnich, rozminowywania terenów w okolicy Bolesławca, prac społecznych i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1939 - 1989. Miejsca wydarzeń: Dubno (Ukraina), Kleszczycha (Wołyń, Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Lublin (woj. lubelskie), Lwów (Ukraina), Namysłów (woj. opolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Skierniewice (woj. łódzkie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie)

Kwarciak Alfred

Weronika Gospodarska - relacja

Relacja Weroniki Gospodarskiej dot. II wojny światowej na Wołyniu, okrutnych morderstw na ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek opowiada o konkretnych morderstwach swoich sąsiadów i krewnych, ucieczce Polaków przed banderowcami, strachu i ciężkiej sytuacji materialnej, przesiedleniu się za Bug a następnie na Dolny Śląsk, edukacji, pracy i relacjach osobistych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Rudnia (Ukraina), Jamki (Ukraina), Krzemieniec (Ukraina), Troczyn (Ukraina), Antonówka (Ukraina), Hrubieszów (woj. lubelskie), Robkowice, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Kisielówka (Ukraina)

Gospodarska Weronika

Tadeusz Szewczyk - relacja

Relacja Tadeusza Szewczyka dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, sytuacji ludności cywilnej w małych miejscowościach na Podolu, stosunków społecznych między Polakami, Ukraińcami i Żydami. Świadek opowiada o mordach jakich dokonywali ukraińscy nacjonaliści na Polakach, wspomina konkretne przypadki ze swojej rodziny oraz najbliższych znajomych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945   Miejsca wydarzeń: Jagielnica, miasteczka i wsie na Podolu w większości już nieistniejące, Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Czortków (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Bereza Kartuska (obw. brzeski, Białoruś), Skole (Ukraina), Sopot (woj. pomorskie)

Szewczyk Tadeusz

Kazimiera Toporowska - relacja

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Toporowska Kazimiera

Stefan Hnat - relacja

Relacja Stefana Hnata, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej miejscowości Grąziowa i relacjach pomiędzy zamieszkującymi ją Ukraińcami i Polakami, następnie czasów okupacji radzieckiej i niemieckiej, wydarzeń z marca 1945 roku, kiedy to na wieś napadali partyzanci polscy i ukraińscy, świadek opowiada też o próbach uniknięcia wysiedlenia, a następnie o życiu na Pomorzu, gdzie został przesiedlony: służbie wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim, układaniu stosunków z ludnością polską, początkach życia religijnego grekokatolików na Pomorzu, zawiązywaniu wspólnoty ukraińskiej (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne).   Zakres chronologiczny: 1938-1970   Miejsca wydarzeń: Grąziowa (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Łomna (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Grabowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Prabuty (pow. Kwidzyn, woj. warmińsko-mazurskie), Bytów (woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (pow. Bytów, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Chmielewo (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łubno (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Olszanica (pow. leski, woj, podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelski), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Hnat Stefan

Wiktoria Roman - relacja

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Roman Wiktoria

Katarzyna Melnykewycz - relacja

Relacja Katarzyny Melnykewycz, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", w której poruszono następujące tematy: rodzina i wieś rodzinna, wyjazdy zarobkowe ojca do USA, stosunki pomiędzy różnoetnicznymi mieszkańcami wsi, szkoła, czasy II Wojny Światowej, okupacja radziecka i niemiecka, działania UPA podczas wojny i zaraz po jej zakończeniu, działalność polskiej partyzantki, uniknięcie wywózki do ZSRR, Akcja "Wisła", przyjazd na Ziemie Zachodnie, organizowanie się ludności ukraińskiej w nowym miejscu zamieszkania, organizowanie lokalnego Kościoła grekokatolickiego, dylematy i obawy przesiedlonych Ukraińców.   Zakres chronologiczny: 1914-1970   Miejsca wydarzeń: Rakowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Nowe Gonne (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Przybyszówka (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Świdwin (woj. zachodniopomorskie), Hamburg (Niemcy), Ropienka (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Bytów (woj. pomorskie), Stare Wierzchowo (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie)

Melnykewycz Katarzyna

Eugenia Kowalczyk - relacja

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Kowalczyk Eugenia

Stefan Łajkosz - relacja

Relacja Stefana Łajkosza, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Hołuczków, relacje między Polakami a Ukraińcami, okres II Wojny Światowej, okupację radziecką i próby tworzenia kołchozu, okupację niemiecką, przy czym pojawił się wątek służby Ukraińców w armii niemieckiej; świadek opowiada też o ukraińskiej partyzantce (przynależność jednego z członków rodziny do UPA, powieszenie jednego z mieszkańców wsi za donoszenie na partyzantów), następnie wysiedleniu w 1947 i wywózce na zachód Polski oraz internowaniu części Ukraińców w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie; następnie o pierwszych latach na nowym terenie i konfliktach z miejscową ludnością niemiecką i kaszubską, o późniejszej pracy na roli; świadek wspomina przejawy życia wspólnotowego Ukraińców - uczestnictwo w nabożeństwach grekokatolickich, działanie chóru "Wierchowyna"; w narracji często przewija się motyw tożsamości narodowej Ukraińców, świadek zauważył - choć nie nazwał wprost - nieustanny proces asymilacji.   Zakres chronologiczny: 1938-2015   Miejsca wydarzeń: Hołuczków (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Poczajiw (Poczajów, Ukraina), Jaworzno (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Międzybórz (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Bielica (daw. międzyleski, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Sanok (woj. podkarpackie), Koczały (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Drohobycz (Ukraina), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Kuźmina (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszlain (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Mościska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Łajkosz Stefan

Michał Szydywar - relacja

Relacja Michała Szydywara, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Dołżyce, grupy etniczne (Ukraińcy, Cyganie, rodzina polska, rodzina żydowska), stosunki między nimi, kontakty z Rusią Zakarpacką, czasy okupacji niemieckiej i radzieckiej, partyzantkę działającą w okolicy, rozstrzelanie swego wujka oskarżonego o współpracę z UPA, następnie wywózkę na Pomorze, adaptowanie się do nowych warunków, pracę w PGR i początki życia religijnego grekokatolików; świadek nie prowadzi ciągłej narracji, a zdawkowo odpowiada na pytania, podaje jednak dużo szczegółów, np. nazwiska rodzin wysiedlonych, nazwisko proboszcza, gwarowe określenia grup etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1938-1980   Miejsca wydarzeń: Dołżyca (pow. lesko, woj. podkarpackie), Nowy Łupków (pow. sanok, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Stępień (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Łopienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Bytów (woj. pomorskie), Bobolice (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Pustkowo (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie)

Szydywar Michał

Stefania Myc - relacja

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Myc Stefania

Rozalia Maciupa - relacja

Relacja Rozalii Maciupy, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Wańkową, jej społeczeństwo i relacje między grupami etnicznymi (Ukraińcy, Polacy, Żydzi), pobliską kopalnię ropy w Ropience i życie codzienne przed wojną, następnie okres II Wojny Światowej, okupację niemiecką i mord na Żydach w Ropience, walki partyzantów polskich (oddział, którym dowodził "Dach") i ukraińskich, następnie dwie akcje wysiedleńcze, w 1946 i 1947, w wyniku których rodzina została rozdzielona; świadek opowiada też o pierwszych latach na nowym miejscu zamieszkania i trudnościach w układaniu sobie stosunków z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Ropienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Syberia, Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Sobótka (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Maciupa Rozalia

Irena Szpindor - relacja

Relacji Ireny Szpindor dotycząca losów jej rodziny przed i w czasie II Wojny Światowej - świadek wspomina swoich niemieckich przodków przybyłych na Wołyń około przełomu XIX i XX wieku, opisuje przyjazne relacje pomiędzy Polakami, Ukraińcami i Żydami zamieszkałymi w okolicy, ostatnie przedwojenne wakacje, wkroczenie wojsk niemieckich a później radzieckich do Rawy Ruskiej, wywózkę części rodziny do ZSRR, ucieczkę przed UPA, przyjazd i pierwsze lata we Wrocławiu; opowiada też historię tej części rodziny, która wywieziona do ZSRR opuściła jego teren po układzie Sikorski-Majski i znalazła się w obozie dla polskich uchodźców w Tengeru w Afryce.   Zakres chronologiczny: lata 30. XX w. - 1948 Miejsca wydarzeń: Rava-Ruska (Rawa Ruska, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Aktyubinska Oblast (Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka), Tengeru (Tanzania), Brzesko (woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jastarnia (pow. pucki, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Rawicz (woj. wielkopolskie), Okocim (pow. brzeski, woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Kraków (woj. małopolskie)

Szpindor Irena

Aniela Sławik - relacja

Relacja Anieli Sławik dotycząca czasu II Wojny Światowej w Łopusznej na Ukrainie, zbrodni ukraińskich popełnianych na ludności polskiej, zakończenia wojny, ucieczki przed banderowcami, drogi na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat w nowym miejscu zamieszkania.   Zakres chronologiczny: 1939-1955 Miejsca wydarzeń: Lopušna (Łopuszna, daw. woj. lwowskie, Ukraina), Krynica-Zdrój (woj. małopolskie), Chomiąża (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Malczyce (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Nowy Sącz (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie)

Sławik Aniela

Józef Dobosz - relacja

Relacja Józefa Dobosza, Ukraińca, dotycząca jego rodzinnej wsi Krecowa, tamtejszych stosunków narodowościowych i społecznych przed II Wojną Światową, okupacji niemieckiej i radzieckiej, pracy w niemieckiej organizacji junackiej, ucieczki i wstąpienia do Ukraińskiej Powstańczej Armii, aresztowania i więzienia Sanoku, Sztumie oraz w obozach w Jaworznie i Strzelcach Opolskich, pracy w Powiatowym Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych w Miastku, życia ukraińskiej diaspory w Białym Borze i kontaktów z rodziną przesiedloną na Ukrainę i przebywającą w Kanadzie; świadek szczegółowo opowiada wiele epizodów ze swojego życia, zarówno przed wojną jak i w jej czasie i w latach powojennych.   Zakres chronologiczny: 1937-1990   Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Kuźmina (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaworzno (woj. śląskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (woj. zachodniopomorskie), Czortków (Čortkìv, Ukraina), Toronto (Kanada), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Sztum (woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Człuchów (woj. pomorskie), Chojnice (woj. pomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Łódź (woj. łódzkie), Sieradz (woj. łódzkie), Nowy Dwór Gdański (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Piła (woj. wielkopolskie), Tyrwa Wołoska (woj. podkarpackie), Żurawica (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Pruszcz Gdański (woj. pomorskie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Tarnopol (Ukraina), Jarosław (woj. podkarpackie), Warszawa (woj. mazowieckie), Edmonton (Kanada)

Dobosz Józef

Olga Uchryn - relacja

Relacja Olgi Uchryn, Ukraińki przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", opowiadająca o życiu w bieszczadzkiej wsi w latach 40. XX w. i na tzw. Ziemiach Odzyskanych w latach 50.-80. XX w., najwięcej uwagi poświęcając relacjom Polaków i Ukraińców, warunkom życia i życiu codziennemu; porusza też temat partyzantki ukraińskiej, wywózki ojca na Sybir, przesiedlenia, organizowania PGR, odwiedzin stron rodzinnych, organizowania się lokalnej cerkwi grekokatolickiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Żernica Niżna (pow. leski, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Dyminek (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kaliska (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kołtki (pow. szczecinecki, woj. Zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Kocborowo (Starogard Gdański, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Goleniów (woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Bylica (woj. zachodniopomorskie), Żary (woj. lubuskie), Żagań (woj. lubuskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Ciechocinek (pow. aleksandrowski, woj. kujawsko-pomorskie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie)

Uchryn Olga

Anna Murdza - relacja

Relacja Anny Murdzy, Łemkini przesiedlonej podczas Akcji "Wisła", dotycząca przesiedlenia na tzw. Ziemie Odzyskane i pierwszych lat tamże, stosunków z ludnością polską i ukraińską; relacja początkowo będąca opowieścią świadek przyjmuje szybko kształt rozmowy redaktora ze świadek i jej córką na tematy związane z kulturą ludową Łemków - ubioru, języka, potraw; świadek cytuje tradycyjne piosenki i anegdoty, wraca też w ograniczonym zakresie do wspomnień z rodzinnej wsi z lat 40. XX w. i problemu partyzantki polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1945-2015   Miejsca wydarzeń: Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Słowacja, Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzezie (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Słupsk (woj. pomorskie), Międzyborze (pow. świdwiński, woj. zachodniopomorskie), Komańcza (pow. sanocki, woj. podkarpackie)

Murdza Anna

Jan Hutnik- relacja

Jan Hutnik, pochodzący z Wołynia opisuje wydarzenia związane ze zbrodniami (z lat 1943-1945) oddziałów Ukraińskiej Armii Powstańczej przeciwko ludności polskiej, okręgu tarnopolskiego. Najbardziej traumatycznym wspomnieniem z tego okresu dla Świadka była rzeź dokonana w jego rodzinnej miejscowości (Korościatynie) w nocy z 28 na 29 luty 1944 r. Druga część relacji dotyczy czasów powojennych, kiedy to wraz z całą rodziną Świadek zostaje przesiedlony z kresów wschodnich na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: lata 30-te - 50-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Korościatyn (obenie Krynica, Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Lwówek Śląski (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stanisławów (Ukraina)

Hutnik Jan

Jadwiga Moskal- relacja

Jadwiga Moskal, opisuje nastroje panujące pośród ludności pochodzenia polskiego i ukraińskiego na Kresach Wschodnich, napaści, rabunki, morderstwa dokonywane przez Ukraińców, wyjazd ostatnim transportem ze Lwowa na Ziemie Zachodnie.   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Chociwel (woj. zachodniopomorskie), Podhojce (woj. tarnopolskie), Stanisławów (Ukraina)    

Jadwiga Moskal

Irena Paszun - relacja

Irena Paszun opisuje napaści UPA na ludność polską, wysiedlenie na Ziemie Zachodnie, relacje Polaków z Niemcami i wysiedlenie ludności niemieckiej, kontakty handlowe z radzieckimi żołnierzami, przymusowe odgruzowywanie miasta.   Zakres chronologiczny: 1937-1947   Miejsca wydarzeń: Granne (pow. siemiatycki, woj. podlaskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wilków Wielki (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Ludów Śląski (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie)

Paszun Irena

Aleksandra Otorowska- relacja

Relacja Aleksandry Otorowskiej opisuje losy Świadka i jego rodziny podczas zesłania na Syberię, a następnie powrót do Polski. Losy polskich sierot ewakuowanych ze Związku Radzieckiego. Czasy powojenne, przeprowadzki i poszukiwanie pracy. Opisy wydarzeń ze stanu wojennego.Zakres chronologiczny: 1941-1992 Miejsca wydarzeń: Janów (obecnie Białoruś), Barnauł (Rosja), Jangijul (Uzbekistan), Taszkient (Uzbekistan), Kitab (Uzbekistan), Teheran (Iran), Isfahan (Irak),Genua (Włochy), Rzym (Włochy), Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Stare Jabłonki (woj. warmińsko-mazurskie), Międzylesie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Otorowska Aleksandra

Hanna Majewska - relacja

Relacja Hanny Majewskiej opowiada o grasujących banderowcach, zabójstwie sołtysa, zabójstwie nauczycielki, przejęciu jej rodzinnego domu przez Łemków, o szukaniu domu na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1940-1947   Miejsca wydarzeń: Grzymałów (Ukraina), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Majewska Hanna

Agnieszka Stępień- relacja

Relacja Agnieszki Stępień rozpoczyna się od opisu, wydarzenia spalenia rodzinnego domu Świadka przez banderowców, wyjazdu do Szczucina, pobytu na froncie i podróży do Kluczborka, a dalej o wyjeździe do Radecza, gdzie poznała swojego przyszłego męża. Następnie opowiada o powstaniu kołchozów i aresztowaniu męża za sprzeciw wobec zapisania się do partii. Dalsza część relacji wspomina Niemców, którzy mieszkali na górze domu, który zajęli tuż po przesiedleniu na zachód. Opis życia rodzinnego jeszcze sprzed II wojny światowej, obchody z okazji śmierci J. Piłsudskiego, wybuch wojny, sytuacje Żydów mieszkających we wsi, wywózki bliskich na Syberię, wycieczkę na wschód po 1950r. W dalszej części Świadek opowiada o obchodach 1 maja w Polsce i wcześniej na wschodzie oraz powojenną historię swojego rodzeństwa. Zakres chronologiczny: lata 30-te XX w.- 2017 Miejsca wydarzeń: Szczucin (woj. małopolskie), Złoczów (obecnie Ukraina), Kluczbork (woj. opolskie), Radecz (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie)

Stępień Agnieszka

Kazimierz Bojczuk - relacja

Kazimierz Bojczuk opisuje II Wojnę Światową w powiecie zaleszczyckim, wkroczenie wojsk niemieckich i radzieckich, zbrodnie dokonywane przez UPA na Polakach, opisuje jak wojna doświadczyła rodzinę świadka, przyjazd na Ziemie Zachodnie i Północne, wyjazd ludności niemieckiej, funkcjonowanie parafii we wsi Starczów, budowę kościoła w Goleniowie Śląskim, działaność opozycji antykomunistycznej na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych, wybory "bez skreśleń", pracę w Urzędzie Pocztowym w Kamieńcu Ząbkowickim oraz stan zachowania pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim.   Zakres chronologiczny: 1937-2018   Miejsca wydarzeń: Torskie (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Starczów (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Goleniów Śląski (woj. dolnośląskie), Kamieniec Ząbkowicki (woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Bojczuk Kazimierz

Stefan Dykyj - relacja

Stefan Dykyj opowiada o akcjach skierowanych przeciw ukraińskiemu podziemiu w rodzinnych okolicach Bezmiechowej, Akcji Wisła i wysiedleniu, wrastaniu w Ziemie Zachodnie po wysiedleniu, nastawieniu do Ukraińców, procesowi polonizacji wysiedlonych z Polski południow-wschodniej.   Zakres chronologiczny: 1940-2019   Miejsca wydarzeń: Lesko (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Bezmiechowa Górna (pow. leski, woj. podkarpackie), Jeziorowskie (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Rudenka (pow. leski, woj. podkarpackie), Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Berlin (Niemcy), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Sołtmany (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Mazachówka (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Węgorzewo (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Kruklanki (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Cegielnia (pow. kętrzyński, woj. warmińsko-mazurskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Zawóz (pow. leski, woj. podkarpackie), Boćwinka (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Pozezdrze (pow. węgorzewski, woj. warmińsko-mazurskie), Żabinka (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie)

Dykyj Stefan

Michał Matwiszyn - relacja

Relacja rolnika, Michała Matwiszyna, dotyczy obecności we wsi, w czasie II Wojny Światowej, Niemców, partyzantów z UPA i akcji przeciwko ludności polskiej, wysiedleń do USSR, wysiedlenia w operacji "Wisła", życia na Mazurach, cerkwi w Chrzanowie, pracy w PGR.   Zakres chronologiczny relacji: od II połowy lat 30-tych po lata 60-te XX w.   Miejsca wydarzeń: Waręż (obw. lwowski, Ukraina), Mrągowo (woj. warmińsko-mazurskie), Żniatyn (pow. hrubieszowski, woj. lubelskie), Bełz (Ukraina), Sokal (Ukraina), Werbkowice (pow. hrubieszowski, woj. lubelskie), Ostrołęka (woj. mazowieckie), Boże (pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Mikołajki (pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie), Łomża (woj. podlaskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Ruska Wieś (pow. mrągowski, woj. warmińsko-mazurskie), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Liski (woj. warmińsko-mazurskie), Gawlik (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie),  Kruklanki (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Lipowe, Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Górowo (pow. bartoszycki, woj. warmińsko-mazurskie), Lwów (Ukraina), Czerwonohrad (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Biała Podlaska (woj. lubelskie)

Matwiszyn Michał

Julia Misztuk - relacja

Relacja dotyczy wysiedlenia w czasie wojny do Besarabii, wrastania w Ziemie Zachodnie na Maurach, stosunków polsko-ukraińskich, religijności grekokatolików oraz historii grekokatolików w Giżycku i okolicach.   Zakres chronologiczny relacji: 1940-1990   Miejscowości: Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Besarabia, Izmaił (Ukraina), Borodino (Rosja), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Możdżany (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Kruklanki (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Kożuchy Wielkie (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Wilno (Litwa), Chrzanowo (pow. ełcki, woj. warmińsko-mazurskie), Biały Bór (woj. zachodniopomorskie), Czarne, Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), Ełk (woj. warmińsko-mazurskie), Sulimy (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Jagodne Wielkie (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Ryszkowa Wola (pow. jarosławski, woj. podkarpackie), Zapałów (pow. jarosłąwski, woj. podkarpackie), Miłki (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Olsztyn (woj. warmińsko-mazurskie), Rydzewo, Gietrzwałd (pow. olsztyński, woj. warmińsko-mazurskie), Święta Lipka (pow. kętrzyński, woj. warmińsko-mazurskie), Bartoszyce (woj. warmińsko-mazurskie), Górowo Iławieckie (woj. warmińsko-mazurskie), Szczepanki, Marcinowa Wola (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Małe Upałty (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Paprotki (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Węgorzewo (woj. warmińsko-mazurskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Jarosław (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Pawłówko, Wiązownica (pow. jarosławski, woj. podkarpackie), Marcinowa Wola (pow. giżycki, woj. warmińsko-mazurskie), Wólka Zapałowska (pow. jarosławski, woj. podkarpackie)

Misztuk Julia

Relacja Jarosława Rabija

Relacja biograficzna Jarosława Rabija. Relacja dotyczy okresu II wojny światowej i zmieniających się okupacji rosyjskiej i niemieckiej, początkowego okresu istnienia polskiej władzy ludowej oraz Ukraińskiej Powstańczej Armii w okolicach Kalnikowa i jej konsekwencji dla lokalnych mieszkańców, deportacja części wsi Kalników w ramach akcji "Wisła", uwięzienia brata za współpracę z UPA, przesiedlenia w okolice Giżycka, służby w wojsku w batalionie roboczym, pracy w melioracji, życia religijnego wspólnoty greckokatolickiej.

Rabij Jarosław

Relacja Melani Starodub

Relacja biograficzna Melani Starodub, działaczki Proswity, deportowanej w ramach Akcji "Wisła" na północ Polski. Relacja dotyczy rodzinnej miejscowości, polsko-ukraińskich stosunków oraz relacji grekokatolików i prawosławnych przed wojną, pracy w kołchozie i problemów z cenzurą w czasie okupacji radzieckiej, udziału męża w partyzantce ukraińskiej, deportacji i początków życia na Mazurach, zwyczajów żywieniowych, stosunków sąsiedzkich.

Starodub Melania

Relacja Bazylia Petiuka

Relacja Bazylia Petiuka, partyzanta UPA. Relacja dotyczy eduakcji, m.in. w szkole handowej, poznania ukraińskich działaczy podczas edukacji w Chełmie, działalności w UPA i pobytu w więzieniu, przesiedlenia rodziny w ramach alkcji "Wisła" na Mazury, przyjazdu na Mazury i pierwszych lat po wysiedleniu, burzenia cerkwi w Pawłowicach, pracy na stanowisku księgowego w PGR-ach.

Petiuka Bazylii

Wspomnienia przesiedleńca

Autor we wspomnieniach przedstawia losy swoje i swojej rodziny od II wojny światowej do czasów współczesnych. W pierwszej części opisuje okupację niemiecką i radziecką rodzinnej wsi Wicyń. Wspomina również o atakach UPA na Polaków. Następnie skupia się na wyjeździe z rodzinnych stron i osiedleniu się w Biskupiach Oławskich. W międzyczasie opisuje swoje dwie podróże do Wicynia z ok. 1976 i 2002 roku. Potem przedstawia realia życia na wsi w okresie PRL (kolektywizacja wsi, trudna sytuacja materialna, praca na roli, niełatwy dostęp do edukacji). W drugiej części opisuje życie codzienne w Wicyniu przed II wojną światową oraz pod okupacją radziecką. Przedstawia przyczyny wyjazdu Polaków na Ziemie Zachodnie, warunki w jakich ludziach musieli podróżować oraz trudności jakie napotkali nowi mieszkańcy Biskupic Oławskich. Zamieszcza również cztery listy rodzin, które wyjechały do: Bielska, Biskupic Oławskich, Nowej Wsi, Rzepina, Krzeszyc, Radzików, Lipian, Radów, Przemysława oraz spis miejscowości, do których zostali przesiedleni mieszkańcy Wicynia w 1945 r. Jako załącznik dołączona jest mapa osiedlenia Wilcynian po 1945 r. Zakres chronologiczny: 1939-2002 Miejsca wydarzeń: Wicyń (obec.Smerekiwka, Ukraina), Złoczow (Ukraina), Biskupice Oławskie (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina)

Argasiński Leon

Wspomnienia Wandy Holuk-Skrzypek

Autorka przedstawia przedwojenne losy rodziny, opisuje gospodarstwo dziadka. Następnie wspomina o śmierci jej ojca z rąk członków UPA oraz ataku na jej dom. Pokrótce opisuje los swoich sióstr. Potem opowiada o swoim wyjeździe, wraz z matką, najpierw do Radziechowa, a potem na Ziemie Zachodnie. Dalej wspomina o ciężkiej pracy, aby utrzymać się w nowym miejscu zamieszkania. Zakres chronologiczny: 1938-2008 Miejsca Wydarzeń: Baryłowo (Ukraina), Radziechów (Ukraina), Brochów (woj. dolnośląskie), Grędzino (woj. dolnośląskie), Osiek (woj. dolnośląskie)

Holuk -Skrzypek Wanda

Moje wspomnienia z lat wojny

Wspomnienia katolickiego księdza z lat 1939-1943. Opisuje on zbrodnie Ukraińców na narodzie polskim, mieszkającym w województwie lwowskim, w okolicach wsi Nowosielce. Opisuje bestalski mord dokonany przez Ukraińców na jego matce i gosposi. Następnie opowiada o sytuacji, w której chciano go rozstrzelać, ale został uratowany przez lokalnych mieszkańców. W relacji znajduje się uzupełnienie i potwierdzenie zdarzeń przez płk. Władysława Hermana. Zakres chronologiczny: 1939-1943  

Daca Roman