Archiwalia

Taksonomia

Kod

Uwagi do zakresu

Noty źródłowe

Display note(s)

Terminy hierarchiczne

Archiwalia

Terminy równoznaczne

Archiwalia

Powiązane terminy

Archiwalia

11972 Opis archiwalny results for Archiwalia

11972 results directly related Exclude narrower terms

Rozalia Maciupa - relacja

Relacja Rozalii Maciupy, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Wańkową, jej społeczeństwo i relacje między grupami etnicznymi (Ukraińcy, Polacy, Żydzi), pobliską kopalnię ropy w Ropience i życie codzienne przed wojną, następnie okres II Wojny Światowej, okupację niemiecką i mord na Żydach w Ropience, walki partyzantów polskich (oddział, którym dowodził "Dach") i ukraińskich, następnie dwie akcje wysiedleńcze, w 1946 i 1947, w wyniku których rodzina została rozdzielona; świadek opowiada też o pierwszych latach na nowym miejscu zamieszkania i trudnościach w układaniu sobie stosunków z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1930-1990   Miejsca wydarzeń: Wańkowa (pow. leski, woj. podkarpackie), Ropienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Syberia, Pieniężnica (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Drohobycz (Ukraina), Oświęcim (woj. małopolskie), Lwów (Ukraina), Sobótka (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Maciupa Rozalia

Stefania Myc - relacja

Relacja Stefanii Myc, Ukrainki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", wspominającej rodzinną wieś Kreców, pracę, szkołę, polskich dziedziców dworu we wsi, relacje między Polakami a Ukraińcami, okupację radziecką i niemiecką, wysiedlenia w 1945, podczas których część jej rodziny wyjechała na radziecką Ukrainę, następnie wysiedlenie w 1947, w czasie którego część Polaków dobrowolnie dołączyła do ukraińskich sąsiadów, organizowanie sobie życia na nowym miejscu, w tym układanie stosunków z Polakami; świadek dużo miejsca poświęca problemom społeczności ukraińskiej na okolicznym terenie, wspomina też kształtowanie się Kościoła grekokatolickiego, w którym najważniejszą rolę grał ks. Stepan Dziubyna; mówiąc o okupacji niemieckiej świadek przekazała historię swojego brata, powołanego do WehrmachtuZakres chronologiczny: 1930-1970Miejsca wydarzeń: Kreców (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Koczała (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Linowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Sanok (woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Salzburg (Austria), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Boblice (pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie), Słupsk (woj. pomorskie)

Myc Stefania

Stefan Łajkosz - relacja

Relacja Stefana Łajkosza, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Hołuczków, relacje między Polakami a Ukraińcami, okres II Wojny Światowej, okupację radziecką i próby tworzenia kołchozu, okupację niemiecką, przy czym pojawił się wątek służby Ukraińców w armii niemieckiej; świadek opowiada też o ukraińskiej partyzantce (przynależność jednego z członków rodziny do UPA, powieszenie jednego z mieszkańców wsi za donoszenie na partyzantów), następnie wysiedleniu w 1947 i wywózce na zachód Polski oraz internowaniu części Ukraińców w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie; następnie o pierwszych latach na nowym terenie i konfliktach z miejscową ludnością niemiecką i kaszubską, o późniejszej pracy na roli; świadek wspomina przejawy życia wspólnotowego Ukraińców - uczestnictwo w nabożeństwach grekokatolickich, działanie chóru "Wierchowyna"; w narracji często przewija się motyw tożsamości narodowej Ukraińców, świadek zauważył - choć nie nazwał wprost - nieustanny proces asymilacji.   Zakres chronologiczny: 1938-2015   Miejsca wydarzeń: Hołuczków (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Poczajiw (Poczajów, Ukraina), Jaworzno (woj. śląskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Międzybórz (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Bielica (daw. międzyleski, pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Sanok (woj. podkarpackie), Koczały (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Drohobycz (Ukraina), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Człuchów (woj. pomorskie), Koczała (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Kuźmina (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Koszlain (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Mościska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie)

Łajkosz Stefan

Michał Szydywar - relacja

Relacja Michała Szydywara, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", wspominającego rodzinną wieś Dołżyce, grupy etniczne (Ukraińcy, Cyganie, rodzina polska, rodzina żydowska), stosunki między nimi, kontakty z Rusią Zakarpacką, czasy okupacji niemieckiej i radzieckiej, partyzantkę działającą w okolicy, rozstrzelanie swego wujka oskarżonego o współpracę z UPA, następnie wywózkę na Pomorze, adaptowanie się do nowych warunków, pracę w PGR i początki życia religijnego grekokatolików; świadek nie prowadzi ciągłej narracji, a zdawkowo odpowiada na pytania, podaje jednak dużo szczegółów, np. nazwiska rodzin wysiedlonych, nazwisko proboszcza, gwarowe określenia grup etnicznych.   Zakres chronologiczny: 1938-1980   Miejsca wydarzeń: Dołżyca (pow. lesko, woj. podkarpackie), Nowy Łupków (pow. sanok, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Stępień (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Łopienka (pow. leski, woj. podkarpackie), Baligród (pow. leski, woj. podkarpackie), Wola Michowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Bytów (woj. pomorskie), Bobolice (woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Drzonowo (pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie), Włocławek (woj. kujawsko-pomorskie), Pustkowo (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie)

Szydywar Michał

Eugenia Kowalczyk - relacja

Relacja Eugenii Kowalczyk, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o czasie wojny w rodzinnej wsi Futory, okupacji niemieckiej i radzieckiej, o powojennych napięciach pomiędzy Ukraińcami i Polakami, wspomina też Żydów mieszkających w okolicy; następnie mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie, relacjach z zastaną ludnością miejscową i z przywiezionymi zza Buga Polakami, opowiada też o swojej edukacji i pracy jako nauczycielka w szkole polskiej i ukraińskiej.   Zakres chronologiczny: 1939-2015   Miejsca wydarzeń: Futory (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Oleszyce (pow. Lubaczów, woj. podkarpackie), Dzików (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Słupsk (woj. zachodniopomorskie), Rzeczenica (pow. Człuchów, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Lwów (Ukraina), Szczyrk (pow. bielski, woj. śląskie), Tarnów (woj. małopolskie), Narol (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie), Bełżec (woj. lubelskie)

Kowalczyk Eugenia

Wiktoria Roman - relacja

Relacja Wiktorii Roman, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", opowiadającej o swojej rodzinnej wsi Nowosiółki, zamieszkujących ją nacjach (Ukraińcy, Polacy, Żydzi) i relacjach między nimi, następnie o czasie wojny i powojennych napięciach, akcjach partyzantów polskich i ukraińskich, następnie szczegółowo mówi o przesiedleniu w ramach Akcji "Wisła" i organizowaniu sobie życia na nowym terenie - relacjach z zastaną ludnością miejscową, relacjach z przywiezionymi Polakami, organizacji wspólnoty religijnej, której przewodniczył ks. Dziubyna; świadek wspomina też swoją pracę w PGR.   Zakres chronologiczny: 1939-1970   Miejsca wydarzeń: Nowosiółki (pow. leski, woj. podkarpackie), Hoczew (pow. leski, woj. podkarpackie), Zahoczewie (pow. leski, woj. podkarpackie), Dziurdziów (pow. leski, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Bińcze (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Międzybórz (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Dzików (pow. człuchowski, woj. pomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Lubaczów (woj. podkarpackie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Słupsk (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Tczew (woj. pomorskie), Oleszyce (pow. lubaczowski, woj. podkarpackie)

Roman Wiktoria

Katarzyna Melnykewycz - relacja

Relacja Katarzyny Melnykewycz, Ukraińki przesiedlonej w ramach Akcji "Wisła", w której poruszono następujące tematy: rodzina i wieś rodzinna, wyjazdy zarobkowe ojca do USA, stosunki pomiędzy różnoetnicznymi mieszkańcami wsi, szkoła, czasy II Wojny Światowej, okupacja radziecka i niemiecka, działania UPA podczas wojny i zaraz po jej zakończeniu, działalność polskiej partyzantki, uniknięcie wywózki do ZSRR, Akcja "Wisła", przyjazd na Ziemie Zachodnie, organizowanie się ludności ukraińskiej w nowym miejscu zamieszkania, organizowanie lokalnego Kościoła grekokatolickiego, dylematy i obawy przesiedlonych Ukraińców.   Zakres chronologiczny: 1914-1970   Miejsca wydarzeń: Rakowa (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Nowe Gonne (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Przybyszówka (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Brzeźnica (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Mrzygłód (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tyrawa Wołoska (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Świdwin (woj. zachodniopomorskie), Hamburg (Niemcy), Ropienka (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Bytów (woj. pomorskie), Stare Wierzchowo (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie), Koszalin (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Biały Bór (pow. szczecinecki, woj. zachodniopomorskie)

Melnykewycz Katarzyna

Anna Gawlik - relacja

Relacja Anny Gawlik, uczestniczki Ruchu "Wolność i Pokój", w której opowiada o swojej drodze do WiP-u, próbach związania się z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów i akcjach WiP, w których brała udział - marsze, happeningi, głodówka kobiet w Podkowie Leśnej, o profilu ekologicznym i w obronie więźniów politycznych; wiele refleksji świadek poświęca charakterowi Ruchu, więziom pomiędzy uczestnikami oraz własnym odczuciom w kwestii bezpieczeństwa jako opozycjonistki, opresyjności reżimu, atmosferze panującej w tamtych czasach; wywiad kończą refleksje na temat faktycznego zakończenia działalności Ruchu Wolność i Pokój.   Zakres chronologiczny: 1980-1990   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Podkowa Leśna (pow. Grodzisk Mazowiecki, woj. mazowieckie), Żarnowiec (woj. pomorskie), Międzyrzecz (woj. lubuskie), Kraków (woj. małopolskie)

Gawlik Anna

Stefan Hnat - relacja

Relacja Stefana Hnata, Ukraińca przesiedlonego w ramach Akcji "Wisła", dotycząca jego rodzinnej miejscowości Grąziowa i relacjach pomiędzy zamieszkującymi ją Ukraińcami i Polakami, następnie czasów okupacji radzieckiej i niemieckiej, wydarzeń z marca 1945 roku, kiedy to na wieś napadali partyzanci polscy i ukraińscy, świadek opowiada też o próbach uniknięcia wysiedlenia, a następnie o życiu na Pomorzu, gdzie został przesiedlony: służbie wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim, układaniu stosunków z ludnością polską, początkach życia religijnego grekokatolików na Pomorzu, zawiązywaniu wspólnoty ukraińskiej (Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne).   Zakres chronologiczny: 1938-1970   Miejsca wydarzeń: Grąziowa (pow. Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie), Łomna (pow. Przemyśl, woj. podkarpackie, wieś nieistniejąca), Grabowo (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Prabuty (pow. Kwidzyn, woj. warmińsko-mazurskie), Bytów (woj. pomorskie), Biały Bór (pow. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie), Miastko (pow. Bytów, woj. pomorskie), Lwów (Ukraina), Bircza (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Chmielewo (pow. drawski, woj. zachodniopomorskie), Łubno (pow. rzeszowski, woj. podkarpackie), Olszanica (pow. leski, woj, podkarpackie), Lesko (woj. podkarpackie), Ustrzyki Dolne (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Zagórz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Tomaszów Lubelski (woj. lubelski), Trzebiatów (pow. gryficki, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Hnat Stefan

Paweł Raczyński - relacja

Relacja Pawła Raczyńskiego, geologa, wykładowcy Uniwersytetu Wrocławskiego, dotycząca jego działalności opozycyjnej na przełomie lat 80. i 90. XX w.; świadek opowiada o swoim zetknięciu się z opozycją, wyborze swoistego jej odłamu i uczestnictwie w poszczególnych inicjatywach - proteście głodowym na rzecz uwolnienia zatrzymanych za odmowę złożenia przysięgi wojskowej, spaleniu książeczek wojskowych, protestach proekologicznych, także poza Wrocławiem, spotkaniach z czeskimi opozycjonistami w ramach Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, zaangażowaniu działaczy Ruchu Wolność i Pokój w wybory czerwcowe w 1989 r.; świadek wspomina też poszczególne osoby zaangażowane w opozycję, oraz inne mniejsze akcje.   Zakres chronologiczny: 1988-1990   Miejsca wydarzeń: Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Karkonosze, Gdańsk (woj. pomorskie), Czorsztyn (pow. Nowy Targ, woj. małopolskie), Siechnice (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Żarnowiec (woj. pomorskie), Głogów (woj. dolnośląskie)

Raczyński Paweł

Elżbieta Dobiejewska - relacja

Relacja Elżbiety Dobiejewskiej, wykładowcy Politechniki Wrocławskiej, członek Klubu Inteligencji Katolickiej, Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego i Fundacji im. św. Jadwigi, głównie skoncentrowana na działalności na rzecz pojednania polsko-niemieckiego, w które zaangażowała się świadek w ww. organizacjach, które współtworzyła; opisywane są poszczególne inicjatywy, kształt współpracy polsko-niemieckiej, głównie z Bensberger Kreis, a następnie z niemieckimi parafiami, zaangażowanymi w pomoc humanitarną dla Polski w czasie stanu wojennego, a później w wymianę językową młodzieży z obu krajów; świadek porusza też temat pomocy dla internowanych podczas stanu wojennego oraz powstania Towarzystwa Opieki nad Więźniami; mówi też o problemie pojednania polsko-ukraińskiego i opowiada o niektórych inicjatywach z tym związanych; mniejszą część relacji zajmuje historia życia świadek i jej refleksje dotyczące różnic w mentalności Polaków z różnych regionów kraju   Zakres chronologiczny: 1946-2015   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dortmund (Niemcy), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Krzywaniec (pow. zielonogórski, woj. lubuskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Nysa (woj. opolskie), Grodków (woj. opolskie)

Dobiejewska Elżbieta

Józef Puciłowski OP - relacja

Relacja Józefa Puciłowskiego OP, dominikanina, doktora historii, współtwórcy Dominikańskiego Instytutu Historycznego, dotyczącego jego dzieciństwa i młodości w Jeleniej Górze, do której przyjechał z rodziną z Węgier, studiów i pracy naukowej w Uniwersytecie Wrocławskim, następnie działalności w Klubie Inteligencji Katolickiej, w zakonie dominikanów i kontaktów z opozycją demokratyczną; świadek opisuje społeczność jeleniogórską w pierwszych latach powojennych, wspomina pozostałych jeszcze Niemców i przyjezdnych repatriantów, dużą część relacji poświęca środowisku wrocławskich historyków, cały czas przewija się wątek relacji świadka i osób z jego kręgu - znajomych, naukowców, współbraci - do panującego ustroju; wiele uwag świadek poświęca współbraciom, zwłaszcza w kontekście działalności społecznej, odnosi się też do swojej tożsamości narodowej i religijnej - został ochrzczony w obrządku kalwińskim - a także do spraw obyczajowości chrześcijańskiej   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Paks (Węgry), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wołkowysk (Białoruś), Czernica (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Budapeszt (Węgry), Gródek (Ukraina), Lwów (Ukraina), Milicz (woj. dolnośląskie), Ostrzyhom (Węgry), Sopron (Węgry), Szczecin (woj. zachodniopomorskie)

Puciłowski Józef OP

Krzysztof Migoń - relacja

Relacja prof. Krzysztofa Migonia, bibliologa, długoletniego kierowinika Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego, członka Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, dotycząca jego kariery naukowej, studiów i pracy w Uniwersytecie Wrocławskim, oraz kontaktów z innymi, także zagranicznymi uczelniami; świadek opisuje rzeczywistość świat naukowego Wrocławia w latach 50.-90., opowiada o swoich mentorach, wśród których szczególne miejsce zajmują pprof. Karol Głombiowski, Waldemar Voisé oraz nauczyciel historii z liceum, Bronisław Jaśniaczek; świadek porusza wiele wątków dotyczących spraw naukowych, historycznych, politycznych, krajoznawczych, wspomina relacje z mniejszością grecką i macedońską, reakcje w środowisku naukowym na przełomy polityczne w 1956, 1968 i 1980 roku, opisuje stosunek środowiska do rzeczywistości politycznej w Polsce; mniejszą część relacji zajmują wątki autobiograficzne - dzieciństwo w Kotlinie Kłodzkiej, czasy licealne, sprawy prywatne.   Zakres chronologiczny: 1953-2015   Miejsca wydarzeń: Bogusławice (pow. częstochowski, woj. śląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie), Dworszowice Kościelne (pow. pajęczyński, woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Gdańsk (woj. pomorskie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Monachium (Niemcy), Londyn (Wielka Brytania), Kraków (woj. małopolskie), Budapeszt (Węgry), Lipsk (Niemcy), Bonn (Niemcy), Barnauł (Rosja), Moskwa (Rosja), Wenecja (Włochy), Polanica Zdrój (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Karłów (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Wambierzyce (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Radków (pow. kłodzkie, woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Lizbona (Portugalia), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Chicago (Stany Zjednoczone Ameryki), Bratysława (Słowacja), Praga (Czechy), Mińsk (Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Lima (Peru)

Migoń Krzysztof

Roman Sutko - relacja

Wspomnienia Romana Sutko z wywózki na Sybir, pobytu w obozie, repatriacji na tzw. Ziemie Odzyskane, służby wojskowej i szkolenia na kombajnistę w PGR; świadek dużo miejsca poświęca historii swojego ojca, który wstąpił do armii gen. Andersa i pozostał po wojnie w Anglii, oraz prób utrzymania z nim kontaktu przez rodzinę   Zakres chronologiczny: 1940-1986   Miejsca wydarzeń: Asowyja (Osowa, Białoruś), Nawagrudak (Nowogródek, Białoruś), Archangielsk (daw. ZSRR), Saratow (daw. ZSRR), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Piekary (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Jelcz-Laskowice (pow. oławski, woj. dolnośląskie), Norwich (Wielka Brytania)

Sutko Roman

Władysław Skiba - relacja

Wspomnienia Władysława Skiby dotyczące represji, jakich dopuszczali się przedstawiciele władz na mieszkańcach Kulina i okolic podczas kolektywizacji, w ramach walki z opozycją antykomunistyczną, z Kościołem i przejawami oporu społecznego; świadek wymienia nazwiska poszkodowanych, podaje istotne szczegóły   Zakres chronologiczny: 1946-1956   Miejsca wydarzeń: Barysz (Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnoślaskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Skiba Władysław

Jan Jerzy Zalewski - relacja

Relacja Jana Zalewskiego zawierająca jego wspomnienia z czasów II Wojny Światowej, opis pracy przymusowej przy kopaniu rowów przeciwczołgowych dla Niemców nad Narwią, ucieczkę na stronę rosyjską, następnie pracy przy odbudowie Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu, służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim w szkole oficerskiej w Jeleniej Górze i Polskiej Marynarce Wojennej, pracy w przedsiębiorstwie "Budpol" i Szpitalu 40-lecia na stanowisku kierownika obrony cywilnej; świadek wspomina niektóre wydarzenia i anegdoty z okresu służby wojskowej, niektóre mające zasięg międzynarodowy, opowiada o niektórych procedurach związanych z militaryzacją zakładów pracy, mówi o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego i działalności propagandowej państwa w latach 70.-80., w relacji obecne są też osobiste odczucia świadka związane z sytuacją międzynarodową w okresie zimnej wojny   Zakres chronologiczny: 1939-1990   Miejsca wydarzeń: tereny woj. podlaskiego nad Narwią, Wrocław (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Hel (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Drawsko Pomorskie (woj. zachoniopomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Ustka (pow. słupski, woj. pomorskie), Hieroszima (Japonia), Nagasaki (Japonia)

Zalewski Jan Jerzy

Janina Magdzińska - relacja

Relacja Janiny Magdzińskiej dotyczącej jej przenosin na Ziemie Zachodnie i wczesnej młodości w Rychliku i Trzciance, przypadającej na lata tuż po II Wojnie Światowej; świadek koncentruje się na stosunkach sąsiedzkich i rodzinnych, wymienia osoby, które wraz z jej rodziną przyjechały na Ziemie Zachodnie z lubelszczyzny, opowiada historie z życia poszczególnych osób, zaś ze swoich doświadczeń wspomina ucieczki przed rosyjskimi żołnierzami, skorymi do gwałtów na młodych kobietach, pracę na roli i jako salowa w szpitalu w Trzciance, swoje relacje z rodziną męża i innymi rodzinami miejscowymi, opisuje też zwyczaje domowe i religijne, które starała się kontynuować w nowym miejscu zamieszkania   Zakres chronologiczny: 1945-1960   Miejsca wydarzeń: Żakowola Poprzeczna (woj. lubelskie), Rychlik (pow. czarnkowsko-trzcianecki), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Magdzińska Janina

Stefania Terlecka - relacja

Relacja Stefanii Terleckiej dotycząca jej życia w czasach II Wojny Światowej i powojennych; świadek opowiada o pracy swojej matki i aresztowaniu ojca w czasie okupacji niemieckiej, o osiedleniu się w Romanowie tuż po wojnie i pracy zarobkowej, pytana wspomina ogólnikowo o repatriantach osiedlających się w okolicy, mówi też o miejscowym dialekcie, tzw. platówie   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Romanowo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Krosina (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Jędrzejewo (woj. wielkopolskie), Wodzisław Śląski (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Terlecka Stefania

Jerzy Dąbrowski - relacja

Relacja Jerzego Dąbrowskiego dotycząca jego życia w Poznaniu i Trzciance, głównie w pierwszych latach powojennych, ale obecne są również wątki wojenne, jak szykanowanie Polaków przez Niemców i moment wkroczenia wojsk niemieckich do Poznania; świadek skupia się na sytuacji w powojennej Trzciance, stosunkach z miejscowymi Niemcami i przyjezdnymi Polakami z Kresów Wschodnich, opowiada o wysiedleniu Niemców i tragicznych sytuacjach z tym związanych (samobójstwo niemieckiej rodziny), o porządkowaniu miasta ze zniszczeń wojennych, zmianach urbanizacyjnych, próbach integracji społecznej (teatr), wspomina też swoją służbę wojskową w kopalni "Bolesław Chrobry" w Wałbrzychu, oprócz tego wtrąca wiele ciekawych obserwacji społecznych   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Poznań (woj. wielkopolskie), Trzcianka (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Rawicz (woj. wielkopolskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Wilno (Litwa), Lwów (Ukraina), Baranowicze (Białoruś), Swąrzedz (pow. poznański, woj. wielkopolskie)

Dąbrowski Jerzy

Maria Dura - relacja

Relacja Marii Dury dotyczących przesiedlenia jej rodziny w czasie II Wojny Światowej przez Niemców do Parczewa, życia w Parczewie i zetknięcia się tam z Żydami, powrotu do domu w 1945 r., i pracy po wojnie w świetlicy wiejskiej i jako sprzątaczka w fabryce płyt pilśniowych w Czarnkowie; świadek opowiada o okolicznościach wywózki, warunkach życia w Parczewie, kontaktach z ludnością żydowską i obserwacjach ich zwyczajów, trudnościach zastanych po powrocie do rodzinnej wsi (dawne gospodarstwa Polaków scalone w większe dla osadników niemieckich), relacjach z Polakami z Kresów Wschodnich, osadzonymi w okolicy po wojnie, wspomina też swoją pracę w Klubie Rolnika, przedwojenną ludność niemiecką w regionie, losy poszczególnych postaci ze wsi.   Zakres chronologiczny: 1939-1960   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Parczew (woj. lubelskie), Chełm (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Jędrzejewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Wieleń (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Białystok (woj. podlaskie), Tarnów (woj. małopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Berlin (Niemcy)

Dura Maria

Felicja Just - relacja

Relacja Felicji Just dotycząca czasu przedwojennego, II Wojny Światowej i pierwszych lat powojennych we wsi Romanowo Górne i jej okolicach; świadek porusza wątki wzajemnych relacji Polaków i Niemców zamieszkujących te tereny, wydarzeń z czasów okupacji, momentu wybuchu wojny i wyzwolenia, przyjazdu repatriantów z Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej i wzajemnych stosunków z nimi, a także różne inne związane z administracją wsi (stróża, sołtys w czasie wojny, liczba katolików i protestantów)   Zakres chronologiczny: 1930-1955   Miejsca wydarzeń: Romanowo Górne (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Radolin (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Berlin (Niemcy), Łódź (woj. łódzkie)

Just Felicja

Irena Jessa - relacja

Relacja Ireny Jessy dotycząca jej życia we wsi Walkowice w czasie II Wojny Światowej, wydarzeń z początku i końca wojny, pracy jako służąca w domu niemieckiego pracownika śluzy na rzece Noteć, następnie relacji z osiedlającymi się w regionie repatriantami, a także powojennej pracy na śluzie i życia codziennego; świadek wspomina też ostatnie lata przedwojenne i działającą w regionie organizację Młode Polki   Zakres chronologiczny: 1939-1950   Miejsca wydarzeń: Walkowice (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Nowie (pow. ujski, woj. wielkopolskie), Drezdenko (pow.strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Kruszewo (pow. pilski, woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie)

Jessa Irena

Jan Jur - relacja

Relacja Jana Jura dotycząca jego dzieciństwa spędzonego w małej miejscowości na pograniczu polsko-niemieckim, warunków życia, pracy u okolicznych gospodarzy, próbach założenia sklepu, relacji z Niemcami, w tym zamieszkującymi po polskiej stronie granicy, następnie szeroko omówione są zdarzenia z czasów II Wojny Światowej, pracy u niemieckich osadników, wkroczenie Rosjan na okoliczne tereny, kwestie szabrowania przez ludność mienia poniemieckiego, a także przyjazd nowych osadników z terenów wschodnich Rzeczpospolitej; świadek opowiada też o swoich kolejnych pracach zarobkowych: stróża, pomocnika budowlanego, pracownika zakładów ogrodniczych i pracownika melioracji; świadek szczegółowo omawia wiele wydarzeń.   Zakres chronologiczny: 1930-1981   Miejsca wydarzeń: Mikołajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Czarnków (woj. wielkopolskie), Gulcz (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gajewo (pow. czarnkowsko-trzcianecki, woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Hamburg (Niemcy)

Jur Jan

Jan Szymon - relacja

Relacja Jana Szymona dotycząca wywózki jego rodziny do obozu pracy w rejonie Archangielska, następnie do obwodu Nukus nad Amu-darią i do sowchozu na Zaporożu na Ukrainie; świadek szczegółowo opisuje warunki życia w obozie i sowchozie, racje żywnościowe, wygląd baraków, ocenia ilość osób, opisuje pracę i podaje niektóre szczegóły dotyczące miejscowej ludności, następnie opowiada skrótowo historię swego brata, który wstąpił do oddziałów gen. Władysława Andersa oraz siostry zaginionej w Azji Środkowej i odnalezionej przez brata   Zakres chronologiczny: 1939-1945   Miejsca wydarzeń: kresy wschodnie II Rzeczpospolitej, Kujbyszew (obwo nowosybirski), Archangielsk (obwód archangielski Rosyjska FSRR), obwód nukuski (Uzbecka SRR), obwód zaporoski (Ukraińska SRR), Brzeg Dolny (woj. dolnośląskie)

Szymon Jan

Marek Ordyłowski - relacja

Relacja Marka Ordyłowskiego dotycząca kadry naukowej Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, z którą zetknął się podczas swoich studiów, a także jego koleżanek, kolegów, reakcji środowiska akademickiego na wydarzenia polityczne, takie jak Marzec '68 i stan wojenny, świadek wspomina też wydarzenia ze swojej kariery naukowej, opowiada o życiu codziennym studentów wrocławskich - warunkach żywieniowych i miejscach spędzania wolnego czasu   Zakres chronologiczny: 1968-2015   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie)

Ordyłowski Marek

Ryszard Bogdański - relacja

Relacja Ryszarda Bogdańskiego dotycząca emigracji jego rodziców do Francji, motywów i okoliczności, jego dzieciństwa we Francji, nauki w szkole francuskiej i polskim liceum w Villard-de-Lans, życia codziennego w tejże szkole, podziałów społecznych i politycznych wśród polonii francuskiej, zetknięcia z partyzantką polską we Francji, następnie przejazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki w liceum handlowym w Wałbrzychu i pracy w tamtejszej kopalni "Chwalibóg", służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim; świadek wtrąca wiele anegdot i interesujących ocen grup społecznych, rozwija wątek walk partyzanckich w rejonie Villard-de-Lans, mówi też o swoich poglądach politycznych   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Rouen (Francja), Le Martinet (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Pińsk (Białoruś), Będzin (woj. śląskie), Jedlina Zdrój (woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Głuszyca (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Drawsko Pomorskie (woj. zachodniopomorskie), Gniezno (woj. wielkopolskie)

Bogdański Ryszard

Józef Owsik - relacja

Relacja Józefa Owsika, opowiadającego historię emigracji zarobkowej swoich rodziców do Francji, swojej nauki w szkole francuskiej i polskim liceum w Paryżu, następnie o motywach przyjazdu do Polski, pobycie w Państwowym Urzędzie Repatriacyjnym w Międzylesiu, studiach w Warszawie, pracy w elektrowniach w Rożnowie i Legnicy oraz wrocławskim Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Energii Jądrowej, a także w NRD po 1989 r.; świadek wspomina żołnierskie doświadczenia swego ojca z pacyfikacji Wilna w czasie wojny polsko-bolszewickiej, jego przynależność do Organizacji Pomocy Ojczyźnie, trudnościach w kontaktach z pozostałą we Francji rodziną po 1945 r., a także o obecności żołnierzy rosyjskich w Legnicy i roli organów bezpieczeństwa w energetyce, mówi także o swojej tożsamości narodowej   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Rouen (Francja), Limoges (Francja), Paryż (Francja), Hawr (Francja), Verdun (Francja), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Rożnów (pow. nowosądecki, woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Osmolin (pow. gostyniński, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Ścinawa (pow. lubiński, woj. dolnośląskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Trzebnica (woj. dolnośląskie), Lipsk (Niemcy), Gdańsk (woj. pomorskie), Rożnów (woj. małopolskie)

Owsik Józef

Stanisława Musiał-Bielińska - relacja

Relacja Stanisławy Musiał-Bielińskiej, dotycząca emigracji zarobkowej jej ojca do Francji, jej nauki w szkołacj francuskich i liceum polskim w Villard-de-Lans, nauczycieli, koleżanek i kolegów, działalności ojca w Towarzystwie Uniwersytetu Robotniczego a jej samej w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, życia codziennego w kolonii górniczej w Hénin-Liétard, następnie pracy jako nauczycielka w polskich szkołach na północy Francji, wydaleniu z Francji z powodów politycznych; świadek traktuje niektóre wątki szczegółowo, np. system szkolnictwa francuskiego, porównanie szkół francuskich i polskich, niektóre wydarzenia z okresu przedwojennego i wojennego   Zakres chronologiczny: 1918-1960   Miejsca wydarzeń: Fouqières-lès-Lens (Francja), Hénin-Liétard (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Paryż (Francja), Lille (Francja), Beaumont-en-Artois (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Sanok (woj. podkarpackie), Jaćmierz (pow. sanocki, woj. podkarpackie), Borysław (Ukraina), Czarny Bór (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Musiał-Bielińska Stanisława

Władysław Wieczorek - relacja

Relacja Władysława Wieczorka dotycząca życia codziennego w polskiej kolonii w Trumilly w Alzacji, warunków pracy, szkolnictwa francuskiego i polonijnego, nauki i życia w polskim liceum w Paryżu, relacji polsko-francuskich i rzeczywistości wojennej we Francji, organizacjach polonijnych, następnie świadek opowiada o repatriacji i warunkach życia podczas jej trwania, a także o pierwszym okresie pobytu na tzw. Ziemiach Odzyskanych w Bolesławcu, wspomina też swoją pracę we wrocławskich przedsiębiorstwach PAFAWAG, Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne, Zakłady Sprzętu Grzewczego oraz pobyt w Tunezji na kontrakcie zarobkowym; relacja jest nasycona wieloma szczegółami i pobocznymi wątkami wnoszącymi dodatkowe informacje na tematy obyczajowe i społeczne w optyce relacji polsko-francuskich i relacji polskich imigrantów z różnych stron Europy.   Zakres chronologiczny: 1930-2015   Miejsca wydarzeń: Ormoy-le-Davien (Francja), Trumilly (Francja), Paryż (Francja), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Bordeaux (Francja), Chomentówek (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Międzylesie (woj. dolnośląskie), Tarnowskie Góry (woj. śląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Susa (Tunezja), Tunis (Tunezja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie)

Wieczorek Władysław

Renata Fyda-Karwowska - relacja

Relacja Renaty Fyda-Karwowskiej, córki polskiego attaché wojskowego we Francji, wysłanego tam z powodu politycznych zawirowań w Polsce w l. 30. XX w.; świadek opowiada o swoich rodzicach i życiu na kresach wschodnich przed II Wojną Światową, nauce we francuskiej szkole podstawowej i liceum polskim w Villard de Lans, nauczycielach i koleżankach, rzeczywistości wojennej, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, wstąpieniu do Związku Harcerstwa Polskiego, zainteresowaniach lekkoatletycznych, studiach architektonicznych i członkostwie w Akademickim Związku Sportowym na Politechnice Gdańskiej, pracy w szczecińskich przedsiębiorstwach "Miastoprojekt" i "Inwestprojekt"; świadek wtrąca też refleksje na temat obyczajowości i różnicach kulturowych polsko-francuskich   Zakres chronologiczny:1918-1960   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Paryż (Francja), Villard de Lans (Francja), Grenoble (Francja), Compiègne (Francja), Dachau (Niemcy), Mauthausen (Austria), Gdańsk (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodnopomorskie), Katowice (woj. śląskie), Mandelieu-la-Napoule (Francja), Cannes (Francja), Helsinki (Finlandia), Londyn (Wielka Brytania), Moskwa (Rosja)

Fyda-Karwowska Renata

Irena Adamczyk (Mróz) - relacja

Relacja Ireny Mróz z d. Adamczyk dotycząca jej dzieciństwa we Francji, nauki w polskich liceach w Villard de Lans i Paryżu, warunkach życia i warunkach nauczania, atmosferze w nich panującej, nauczycielach oraz koleżankach i kolegach, zmianach w szkołach pod koniec wojny związanych z przemianami politycznymi w Polsce, a także o działalności w Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, wydarzeniach w Vassieux-en-Vercors i pomocy w ukrywaniu jednego z dowódców polskiej konspiracji, na końcu o przyjeździe na tzw. Ziemie Odzyskane, pracy i życiu codziennym w powojennym Wałbrzychu.   Zakres chronologiczny: 1929-1956   Miejsca wydarzeń: Tocquegnieux (Francja), Ricamarie (Francja), Villard de Lans (Francja), Paryż (Francja), Lyon (Francja), Grenoble (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Wielkopole (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Adamczyk Irena

Stefania Młyniec (Ofiara) - relacja

Relacja Stefanii Młyniec, z d. Ofiara, dotycząca jej lat dziecinnych w kolonii polskiej w Firminy i nauki w Villard-de-Lans we Francji, następnie przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane; wypowiedzi uzupełnia syn świadek, Eugeniusz Młyniec, rozwijając głównie wątek życia codziennego wśród reemigrantów z Francji w Jedlinie Zdroju.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2015   Miejsca wydarzeń: Firminy (Francja), Villard-de-Lans (Francja), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wieliczka (woj. małopolskie), Stalowa Wola (woj. podkarpackie), Cannes (Francja), Londyn (Wielka Brytania), Ricamarie (Francja), Le Chambon-Feugerolles (Francja)

Ofiara-Młyniec Stefania

René Lisiewicz - relacja

Relacja René Lisiewicza dotycząca jego dzieciństwa we Francji, uczęszczania do szkoły polonijnej w Houilles pod Paryżem i szkół francuskich w L'Abbaye de Cendras i Alès, życia codziennego w międzynarodowej kolonii robotniczej w L'Abbaye de Cendras, życia kulturalnego skupionego wokół polskiej parafii, nielegalnego przyjazdu do Polski w 1947 r., środowiska reemigrantów w Wałbrzyskim Zagłębiu Węglowym, stosunków z zamieszkującymi je tuż po wojnie Niemcami, stosunków z Polakami przybyłymi z innych regionów Europy, okoliczności emigracji jego rodziców do Francji, odwiedzin u swojego ojca chrzestnego-Ukraińca we Lwowie w 1962 r.; świadek w mniejszym zakresie porusza takie wątki jak nauka w szkołach górniczych (Wałbrzych, Dąbrowa Górnicza), praca w wałbrzyskich kopalniach, swoje związki z kulturą francuską i trudności administracyjne związane z posiadaniem francuskiego imienia, kontakty z Jerzym Putramentem, obecność różnych narodowości w powojennym Wałbrzychu, podział polonii francuskiej na dwa ideologiczne obozy   Zakres chronologiczny: 1944 - 1965   Miejsca wydarzeń: L'Abbaye de Cendras (Francja), Houilles (Francja), Paryż (Francja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dąbrowa Górnicza (woj. śląskie), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Praga (Czechy), Maków Mazowiecki (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Poznań (woj. wielkopolskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Lisiewicz René

Władysław Bogdanowicz - relacja

Relacja Władysława Bogdanowicza dotycząca losów jego rodziny w czasie II Wojny Światowej na wileńszczyźnie, wstąpienia do Armii Krajowej w Lesie Grandowskim i akcjach konspiracyjnych, życia codziennego i kolektywizacji w Litewskiej SRR do 1956 r., przymusowego powołania do szkoły mechanicznej niedaleko Olity, powołania do Armii Czerwonej, przyjazdu do Polski i pracy w PGR, przyjazdu do Szczecina i obserwacji pacyfikacji Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego podczas protestów w grudniu 1970 r.; świadek podaje istotne szczegóły, np. rozpoznaje formacje militarne, tłumaczy konsekwencje sprzeciwiania się władzom radzieckim, wskazuje stronę agresywną podczas demonstracji w grudniu 1970 r. itp.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1991 Miejsca wydarzeń: Pajauta (woj. wileńskie, Litwa), majątek Oława k. Olity (Litwa), Taszkient (Uzbekistan), Lidzbark Warmiński (woj. warmińsko-mazurskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Białystok (woj. podlaskie), Słupsk (woj. pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Bogdanowicz Władysław

Janusz Degler - relacja

Relacja Janusza Deglera dotycząca wczesnego dzieciństwa w realiach II Wojny Światowej, życia codziennego i przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, nauki i studiów w powojennym Wrocławiu - profesor wspomina środowisko akademickie Wrocławia, zwłaszcza związane z Instytutem Filologii Polskiej, następnie swoje zainteresowanie Witkacym (S. I. Witkiewicz), pracę w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze (m. in. wyjazdy do Ameryki Południowej) i wrocławskim oddziale Państwowej Wyższej SzkołyTeatralnej, a także problemy z cenzurą i Służbą Bezpieczeństwa; świadek opowiada też o przemianach po 1956 r., sytuacji w PWST podczas stanu wojennego oraz o wrocławskich kawiarniach i miejscach spotkań światka akademickiego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2015   Miejsca wydarzeń: Sosnowiec (woj. śląskie), Bystrzyca Kłodzka (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kamienica Polska (pow. częstochowski, woj. śląskie), Glasgow (Wielka Brytania), Bornholm (Dania), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Kraków (woj. małopolskie), Zakopane (pow. tatrzański, woj. małopolskie), Paryż (Francja), Londyn (Wielka Brytania)

Degler Janusz

Jacek Petelenz-Łukasiewicz - relacja

Relacja Jacka Petelenz-Łukasiewicza dotycząca jego przyjazdu do Wrocławia, studiów polonistycznych i późniejszej pracy dydaktycznej w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, a także wrocławskich środowisk kulturalnych, prądów umysłowych, życia akademickiego, świadek wspomina też przełomowe wydarzenia w 1956, 1968 i 1981 roku, analizuje też częściowo nastroje i umysłowość społeczeństwa w poszczególnych okresach PRL   Zakres chronologiczny: 1945 - 1989   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Leszno (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Spała (pow. tomaszowski, woj. łódzkie), Wilno (Litwa), Oława (woj. dolnośląskie), Hamburg (Niemcy), Paryż (Francja), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie)

Petelenz-Łukasiewicz Jacek

Teresa Bielawska-Tryba - relacja

Wspomnienia Teresy Bielawskiej-Tryby dotyczące wywózki jej i jej mamy do obozu pracy w Železným Brodzie i Hochenelbe (Vrchlabí) podczas II Wojny Światowej, pracy i warunków tamże, planu najbliższej okolicy, rozłączenia z matką wywiezioną do obozu koncentracyjnego, prawdopodobnie Briesen, pod koniec wojny oraz wyzwolenia obozu Hochenelbe i atmosfery w tym momencie panującej; świadek wspomina też pojawienie się konnego patrolu czeskich partyzantów i powrót do Polski.   Zakres chronologiczny: 1943 - 1945   Miejsca wydarzeń: Tomaszów Mazowiecki (woj. łódzkie), Železný Brod (Czechy), Vrchlabí (Czechy), Wrocław (woj. dolnośląskie), Liberec (Czechy), Trutnov (Czechy)

Bielawska-Tryba Teresa

Jadwiga Hawrylak-Grabowska - relacja

Wspomnienia Jadwigi Hawrylak-Grabowskiej dotyczącej studiów na Poltechnice Wrocławskiej tuż po zakończeniu II Wojny Światowej, udziału studentów w sprzątaniu zniszczeń wojennych, kadry wykładowczej Politechniki, następnie odbudowy wrocławskiej katedry i rynku, pracy w przedsiębiorstwie Miastoprojekt Wrocław; świadek wspomina niektóre projekty i omawia je w kontekście wykorzystywanej technologii prefabrykatów, wspomina też środowisko wrocławskich architektów   Zakres chronologiczny: 1945 - 1970   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Lwów (Ukraina), Karpacz (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Praga (Czechy)

Hawrylak-Grabowska Jadwiga

Zdzisław Pawlak - relacja

Wspomnienia Zdzisława Pawlaka dotyczące jego edukacji w warunkach wojennych, prób dostania się na studia wyższe i trudności z tym związanych (wynikających z politycznej postawy świadka), następnie studiów w Warszawie i przenosin do Wrocławia; świadek wymienia wykładowców poszczególnych przedmiotów Politechniki Wrocławskiej, opisuje pracę we wrocławskich Miejskim Biurze Projektowym i Wojewódzkim Biurze Projektowym przedstawiając realia pracy architekta w warunkach zakreślonych przez ustrój komunistyczny oraz omawiając niektóre projekty aż po czasy współczesne.   Zakres chronologiczny: 1943 - 2012   Miejsca wydarzeń: Pająków (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Karole (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Łaguszów (pow. Zwoleń, woj. mazowieckie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (woj. dolnośląskie), Obornicki Śląskie (woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie)

Pawlak Zdzisław

Jan Specylak - relacja

Wspomnienia Jana Specylaka dotyczące służby wojskowej jego ojca w czasie II Wojny Światowej, procesu przesiedlenia jego rodziny z Kresów Wschodnich na tzw. Ziemie Odzyskane, stosunków z Ukraińcami i Łemkami, którzy przyjechali do miejsca zamieszkania świadka, realiów transportu i znajdywania nowego gospodarstwa pod Wrocławiem, stosunków z zastanymi na miejscu Niemcami, życia codziennego w pierwszych latach powojennych, kolektywizacji w Polsce i represji UB wobec opornych rolników - świadek wymienia konkretne osoby będące ofiarami tych represji.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1978   Miejsca wydarzeń: Wołostków (Ukraina), Mielnik (Czechy), Sądowa Wisznia (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Piotrków Borowski (pow. Strzelin, woj. dolnośląskie), Drohobycz (Ukraina), Lwów (Ukraina), Berlin (Niemcy), Przemyśl (woj. podkarpackie), Oława (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie)

Specylak Jan

Paulin Kość - relacja

Wspomnienia Paulina Kości, dotyczące walk partyzanckich na lubelszczyźnie, wkroczenia wojsk radzieckich i zbrodni hitlerowskiej w tym rejonie, następnie osadnictwa na tzw. Ziemiach Odzyskanych, organizacji życia i sporów z władzą komunistyczną, represji wobec Polaków wracających z armii polskich stacjonujących na Zachodzie, ucieczki jednego z pilotów wojskowych ppor. Franciszka Jareckiego na Zachód i codziennej służby wojskowej w batalionie obsługi lotniska.   Zakres chronologiczny: 1944 - 1957   Miejsca wydarzeń: Chrzanów (pow. Janów Lubelski, woj. lubelskie), Kalinówka (pow. Rudna, woj. dolnośląskie), Piła (woj. wielkopolskie), Biłgoraj (woj. lubelskie), Goraj (woj. lubelskie), Berlin (Niemcy), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Głogów (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie)

Kość Paulin

Stanisław Kuzynowski - relacja

Wspomnienia Stanisława Kuzynowskiego dotyczące epizodu walki z Niemcami podczas II Wojny Światowej, przyjazdu do Szczecina, zetknięcia się z mieszkającymi tam jeszcze Niemcami oraz pracy w Milicji Obywatelskiej   Zakres chronologiczny: 1944 - 1951   Miejsca wydarzeń: Piaski (woj. lubelskie), Siedliszczki (woj. lubelskie), Lublin (woj. lubelskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Konin (woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kuzynowski Stanisław

Romuald Stankiewicz - relacja

Wspomnienia Romualda Stankiewicza dotyczące jego ojca Władysława, który uczestniczył w kampanii wrześniowej, był członkiem konspiracyjnej organizacji "Olimp" zajmującej się działalnością wywiadowczą we Wrocławiu w czasie II Wojny Światowej, więźniem obozów w Oświęcimiu, Rogoźnicy i Oranienburgu, następnie pracował w urzędach celnych w Mieroszowie i Darłowie, miał styczność z dolnośląskimi Niemcami tuż po wojnie, działał też w Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na rzecz więźniów obozów koncentracyjnych oraz postawienia pomnika ku czci członków organizacji "Olimp"   Zakres chronologiczny: 1939 - 1979   Miejsca wydarzeń: Darłowo (woj. zachoniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Mieroszów (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Gdynia (woj. pomorskie), Berlin (Niemcy), Oranienburg (Niemcy), Rogoźnica (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie)

Stankiewicz Romuald

Genowefa Skiba - relacja

Wspomnienia Genowefy Skiby dotyczące życia codziennego na Kresach Wschodnich II Rzeczpospolitej, repatriacji, osadnictwa i życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych, stosunków z miejscową ludnością, nauki i pracy w szkolnictwie, kresowych tradycji kulinarnych.   Zakres chronologiczny: 1937-1989   Miejsca wydarzeń: Barisz (Barysz, Ukraina), Kulin (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Cesarzowice (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Środa Śląska (woj. dolnośląskie), Piersno (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Rakoszyce (pow. Środa Śl., woj. dolnośląskie), Szczepanów (pow. średzki, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Kożuchów (pow. nowosolski, woj. lubuskie)

Skiba Genowefa

Aleksander Januszkiewicz - relacja

Wspomnienia Aleksandra Januszkiewicza dotyczące jego wstąpienia i działalności w Armii Krajowej w czasie II Wojny Światowej w Wilnie, werbowania i szkolenia nowych żołnierzy, walk o Wilno w 1944 r., internowania przez Rosjan i ucieczki z obozu, przesiedlenia do Ostródy i ucieczki przed prześladowaniem ze strony UB do Wrocławia, pracy w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Dolnośląskiego, stosunków ze współpracownikami, działalności opozycyjnej i działalności w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1996   Miejsca wydarzeń: Dawidziszki (Litwa), Kowno (Litwa), Poniewież (Litwa), Wilno (Litwa), Miedniki (Litwa), Ostróda (woj. warmińsko-mazurskie), Gdynia (woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Młoty (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Teheran (Iran), Workuta (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie)

Januszkiewicz Aleksander

Felicja Bobrowska - relacja

Wspomnienia Felicji Bobrowskiej dotyczące pierwszych lat jej pobytu w Szczecinie i służby wojskowej jej męża w czasie II Wojny Światowej   Zakres chronologiczny: 1941 - 1948   Miejsca wydarzeń: Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wałcz (woj. zachodniopomorskie)

Bobrowska Felicja

Tadeusz Sochacki - relacja

Wspomnienia Tadeusza Sochackiego dotyczące konfliktów polsko-ukraińskich w czasie II Wojny Światowej, okupacji radzieckiej i pracy przymusowej ojca świadka, przyjazdu na Ziemie Odzyskane, pierwszych lat życia i stosunków z zastałymi na miejscu Niemcami, niepokojów społecznych związanych m. in. z rozdziałem dóbr materialnych i prowokacjami UB, wciągnięcia autora do struktur Związku Młodzieży Polskiej, życia codziennego na Ziemiach Odzyskanych   Zakres chronologiczny: 1939-1947   Miejsca wydarzeń: Helenków (Ukraina), Kozowa (Ukraina), Kozłów (Ukraina), Zaleszczyki (Ukraina), Wrocław-Brochów (woj. dolnośląskie), Wiry (pow. Sobótka, woj. dolnośląskie), Kąty Wrocławskie (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Witnica (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Strzelce Opolskie (woj. opolskie), Olesno (woj. opolskie). Bystrzyca Kłodzka (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jagodnik (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Maniów (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Mietków (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Złotoryja (woj. dolnośląskie), Niemcza (woj. dolnośląskie)

Sochacki Tadeusz

Irmina Wilczewska - relacja

Wspomnienia Irminy Wilczewskiej dotyczące pierwszych dni II Wojny Światowej, życia codziennego w warunkach okupacji radzieckiej i niemieckiej, przeprowadzki na Ziemie Odzyskane i pierwszego okresu pobytu tamże   Zakres chronologiczny: 01.09.1939 - 1949   Miejsca wydarzeń: Skaje (pow. Grajewo, woj. podlaskie), Boguszów-Gorce (pow. Wałbrzych, woj. dolnośląskie), Świebodzice (pow. Świdnica, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Wilczewska Irmina

Eugeniusz Walniczek - relacja

Wspomnienia Eugeniusza Walniczka z wysiedlenia z Kresów Wschodnich, transportu na ziemie zachodnie Rzeczpospolitej, poszukiwania miejsca do stałego osiedlenia się, represji Urzędu Bezpieczeństwa wobec rolników indywidualnych w czasie kolektywizacji, pracy w PKS i strajku w 1980 roku.   Zakres chronologiczny: 1943-1980   Miejsca wydarzeń: Bar (Ukraina), Rodatycze (Ukraina), Lwów (Ukraina), Gródek (Ukraina), Słabocin (pow. milicki, woj. dolnośląskie), Wołów (woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Milicz (woj. dolnośląskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Lubiąż (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Oleśnica (woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Walniczek Eugeniusz

Kazimiera Toporowska - relacja

Relacja Kazimiery Toporowskiej dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków ukraińskich nacjonalistów na Polaków, organizowania samoobrony i samopomocy, przejścia wojsk, sytuacji Żydów, ucieczki z miejsca zamieszkania, przesiedlenia się na ziemię zachodnie i organizacji życia na Dolnym Śląsku.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1960.   Miejsce wydarzeń: Podłużne (Ukraina), Kostopol (Ukraina), Janowa Dolina (Ukraina), Kwidzyn (woj. pomorskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wągrodno (pow. legnicki, woj. dolnośląskie), Tyniec Legnicki (pow. legnicki, woj. dolnośląskie)

Toporowska Kazimiera

Elżbieta Szlapińska - relacja

Relacja Elżbiety Szlapińskiej dot. II wojny światowej, uprowadzenia ojca oraz wiadomości o jego śmierci, przymusowego przesiedlenia, ciężkich warunków transportowych, osadnictwa na ziemiach zachodnich oraz organizacji życia po wojnie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsce wydarzeń: Stanisławów (Ukraina), Szczecinek (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Gliwice (woj. śląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Szlapińska Elżbieta

Helena Tomasik - relacja

Wspomnienia Heleny Tomasik dotyczące części życia w Śladowie, pracy na kolei w Krakowie i wyjazdu do Szczecina latem 1945 r. oraz pierwszego okresu życia i pracy na kolei w Szczecinie   Zakres chronologiczny: 1944 - 1946   Miejsca wydarzeń: Śladów (pow. Miechów, woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Miechów (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Tomasik Helena

Teresa Pakuza - relacja

Relacja Teresy Pakuzy dot. organizacji życia po wojnie, edukacji, pracy, życia codziennego w odbudowującym się Wrocławiu, działalności artystycznej, prowadzenia galerii sztuki, która wystawiała dzieła artystów bez wykształcenia, tzw. nie zawodowych i życia osobistego.   Zakres chronologiczny: 1945 - 2011.   Miejsca wydarzeń: Czarna (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Pakuza Teresa

Tadeusz Szewczyk - relacja

Relacja Tadeusza Szewczyka dot. II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, sytuacji ludności cywilnej w małych miejscowościach na Podolu, stosunków społecznych między Polakami, Ukraińcami i Żydami. Świadek opowiada o mordach jakich dokonywali ukraińscy nacjonaliści na Polakach, wspomina konkretne przypadki ze swojej rodziny oraz najbliższych znajomych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1945   Miejsca wydarzeń: Jagielnica, miasteczka i wsie na Podolu w większości już nieistniejące, Brzeg Dolny (pow. wołowski, woj. dolnośląskie), Zaleszczyki (Ukraina), Czortków (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Bereza Kartuska (obw. brzeski, Białoruś), Skole (Ukraina), Sopot (woj. pomorskie)

Szewczyk Tadeusz

Maria Maleńczak - relacja

Relacja Marii Maleńczak dot. II wojny światowej, sytuacji Polaków na Wołyniu, rzezi wołyńskiej, okrutnych morderstw ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek wspomina konkretne osoby z własnej rodziny oraz sąsiadów, którzy stracili życie, opowiada o ucieczce z terenów opanowanych przez Ukraińców, przesiedleniu się na Ziemie Zachodnie, organizacji życia po wojnie, edukacji, działalności w organizacjach młodzieżowych, pracy nauczycielki i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsca wydarzeń: Obertyn (Ukraina), Kołomyja (Ukraina), Kamionka (Ukraina), Bohorodyczyn (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kraków (woj. małopolskie), Krotoszyn (woj. wielkopolskie), Izbiczno (woj. wielkopolskie), Lubań (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Racibórz (woj. śląskie), Żukocin (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Sobótka (woj. dolnośląskie), Majdańska Huta (Ukraina), Horodenka (Ukraina)

Maleńczak Maria

Weronika Gospodarska - relacja

Relacja Weroniki Gospodarskiej dot. II wojny światowej na Wołyniu, okrutnych morderstw na ludności polskiej, których dopuszczali się ukraińscy nacjonaliści z UPA. Świadek opowiada o konkretnych morderstwach swoich sąsiadów i krewnych, ucieczce Polaków przed banderowcami, strachu i ciężkiej sytuacji materialnej, przesiedleniu się za Bug a następnie na Dolny Śląsk, edukacji, pracy i relacjach osobistych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2013.   Miejsca wydarzeń: Rudnia (Ukraina), Jamki (Ukraina), Krzemieniec (Ukraina), Troczyn (Ukraina), Antonówka (Ukraina), Hrubieszów (woj. lubelskie), Robkowice, Kłodzko (woj. dolnośląskie), Krosnowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Kisielówka (Ukraina)

Gospodarska Weronika

Franciszek Kowalski - relacja

Relacja Franciszka Kowalskiego dot. życia codziennego przed II wojną światową i w jej trakcie w kresowym miasteczku Buczacz i jego okolicach. Świadek opowiada o stosunkach społecznych, relacjach między Polakami a Żydami i Ukraińcami, okupacji niemieckiej i radzieckiej, konfliktach narodowościowych, mordowaniu Żydów przez Niemców, akcjach nacjonalistów ukraińskich przeciwko Polakom, wywózce do obozów pracy w Niemczech, zakończeniu wojny, powrocie do Polski, edukacji i życiu codziennym.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1950.   Miejsca wydarzeń: Buczacz (Ukraina), Czortków (Ukraina), Monasterzyska (Ukraina), Plaszow (Płaszów), Stanisławów (Ukraina), Hanower (Niemcy), Berlin (Niemcy), Żórawina (pow. wrocławski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie)

Kowalski Franciszek

Weronika Bernaś - relacja

Relacja Weroniki Bernaś dot. wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej, warunków bytowych całej rodziny w trakcie wojny, na kielecczyźnie, przyjazdu na ziemie zachodnie i osiedleniu się w Świdnicy. Zakres chronologiczny: 1939 - 1946. Miejsca wydarzeń: Tempoczów-Rędziny (pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie), Korczyn Wielki (woj. świętokrzyskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Sosnowiec (woj. śląskie), Skalmierz (pow. sieradzki, woj. łódzkie)

Bernaś Weronika

Marek Pospieszny - relacja

Relacja Marka Pospiesznego, byłego działacza organizacji młodzieżowych i partii politycznych a także Polskiego Związku Piłki Nożnej. Świadek opowiada o swoim zaangażowaniu w działalność sportową, organizowaniu turniejów piłki nożnej, rozwijaniu aktywności fizycznej u młodzieży, pracy i życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1960 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Międzychód (woj. wielkopolskie), Sieraków (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Chorzów (woj. śląskie, Łodź (woj. łódzkie), Warszawa (woj. mazowieckie), Zielona Góra (woj. lubuskie)

Pospieszny Marek

Jerzy Sygnecki - relacja

Relacja Jerzego Sygneckiego, nauczyciela historii, tłumacza języka niemieckiego. Świadek opowiada o swoich doświadczeniach z II wojny światowej, którą przeżył wraz z rodziną na Kujawach, o tym jak Niemcy traktowali, osoby nie ukrywające swojego polskiego pochodzenia, oraz jak odnosili się do nich Polacy przybyli po '45 roku na Kujawy, o sytuacji w rejonie nadgranicznym, edukacji, życiu codziennym, pracy naukowej i rozwoju Gorzowa Wielkopolskiego.   Zakres chronologiczny: 1941 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Gdańsk (woj. pomorskie), Złotów (woj. wielkopolskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tuchola (woj. kujawsko-pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Oranienburg (Niemcy), Berlin (Niemcy), Bielefeld (Niemcy), Lipsk (Niemcy)

Sygnecki Jerzy

Florian Ratajczak - relacja

Relacja Floriana Ratajczaka, byłego I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gorzowie Wielkopolskim, nauczyciela i dyplomaty. Świadek opowiada o sowiej karierze zawodowej, awansach dobrowolnych i takich, które zostały mu narzucone przez partię, działalności społecznej, pracy w wydziale ds. wyznań oraz w ambasadzie polskiej w Belinie w latach '80 XX wieku.   Zakres chronologiczny: 1940 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Choszczno (woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Berlin (Niemcy), Wiry (pow. poznański, woj. wielkopolski), Luboń (pow. poznański, woj. wielkopolski), Łupowo (woj. lubuskie), Zatom (pow. choszczeński, woj. zachodniopomorskie)

Ratajczak Florian

Zbigniew Szafkowski -relacja

Relacja Zbigniewa Szafkowskiego, byłego działacza PZPR, historyka sportu, wykładowcy akademickiego. Świadek opowiada o swoim pochodzeniu, okupacji wojennej, decyzji rodziców o wyjeździe z Kresów Wschodnich II RP, osiedleniu się na Kujawach, edukacji, pracy naukowej, działalności społecznej, aktywności partyjnej i lokalnej polityce.   Zakres chronologiczny: 1940 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Iwie (Białoruś), Potołówek (pow. radziejowski, woj. kujawsko-pomorskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Solec Kujawski (pow. bydgoski, woj. kujawsko-pomorskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Barlinek (pow. myśliborski, woj. zachodniopomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wilno (Litwa), Moskwa (Rosja), Jelenia Góra (woj. dolnoślaskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Myślibórz (woj. zachodniopomorskie), Łódź (woj. łódzkie), Siejmczan (Rosja), Jedwabne (pow. łomżyński, woj. podlaskie), Licheń Stary (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Stargard (woj. zachodniopomorskie), Częstochowa (woj. śląskie)

Szafkowski Zbigniew

Zbigniew Żbikowski - relacja

Relacja Zbigniewa Żbikowskiego, dawnego działacza PZPR, I sekretarza Komitetu Gminnego PZPR w Zwierzyniu, członka Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gorzowie Wielkopolskim, członka SdRP i SLD, radnego miasta Gorzowa Wielkopolskiego trzech kadencji. Świadek opowiada o swoim zaangażowaniu w działalność polityczną i społeczną, komentuje wydarzenia polityczne w PRL, transformację oraz zmiany struktur samorządowych z punktu widzenia działacza PZPR. Zakres chronologiczny: 1960 - 2014. Miejsca wydarzeń: Żary (woj. lubuskie), Kostrzyn nad Odrą (pow. gorzowski, woj. lubuskie), Zwierzyń (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Strzelce Krajeńskie (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie)

Żbikowski Zbigniew

Marek Szczerbiński - relacja

Relacja Marka Szczerbińskiego, pracownika naukowego gorzowskiej filii Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, wcześniej związanego z uczelniami wyższymi w Katowicach i Krakowie, członka PZPR do 1989 r. działacza polonijnego i społecznego. Świadek opowiada o swojej działalności naukowej, zakresie badań nad historią sportu w organizacjach polonijnych, historii Związku Harcerstwa Polskiego w Polsce i poza granicami państwa.   Zakres chronologiczny: 1946 - 2014   Miejsca wydarzeń: Katowice (woj. śląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Odolanów (woj. wielkopolskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Londyn (Wielka Brytania), Kanada, Francja

Szczerbiński Marek

Tadeusz Biczysko - relacja

Relacja Tadeusza Biczysko, wieloletniego działacza Stronnictwa Demokratycznego w Szczecinie i Gorzowie Wielkopolskim, wiceprezydenta miasta Gorzowa w latach 1974 - 1975. Świadek opowiada o swojej działalności politycznej, od czasów studenckich, zaangażowania w rozwój miasta i regionu, związkach zawodowych, Solidarności, transformacji ustrojowej oceniając przy tym formacje polityczne i ich działaczy. Zakres chronologiczny: 1950 - 2014. Miejsca wydarzeń: Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Skwierzyna (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Słubice (woj. lubuskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Miedziana Góra (pow. kielecki, woj. świętokrzyskie)

Biczysko Tadeusz

Albin Kryszko - relacja

Relacja Albina Kryszko, działacza Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, wieloletniego naczelnika gminy Santok. Świadek opowiada o swoich przeżyciach z II wojny światowej, okupacji radzieckiej, edukacji, warunków bytowych, przesiedleń, osadnictwa na ziemiach zachodnich, aktywności politycznej, zaangażowania w sprawy społeczne, kulturowe, strukturach partyjnych oraz współpracy z działaczami partii politycznych PRL oraz związkami zawodowymi. Zakres chronologiczny: 1935 - 2014. Miejsca wydarzeń: Goszczanów (pow. sieradzki, woj. łódzkie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnoślaskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Opole (woj. opolskie), Kłocko (pow. sieradzki, woj. łódzkie), Łagów (pow. świebodziński, woj. lubuskie), Santok (woj. podkarpackie),, Horodyszcze (pow. bialski, woj. lubelskie), Pińsk (Białoruś), Gdynia (woj. pomorskie), Dęblin (pow. rycki, woj. lubelskie), Strzelce Krajeńskie (pow. strzelecko-drezdeneckie, woj. lubuskie)

Kryszko Albin

Roman Bukartyk - relacja

Relacja Romana Bukartyka, byłego dyrektora Wydziału ds. Wyznań w Gorzowie Wielkopolskim dot. życia zawodowego, kontaktów z przedstawicielami kościoła katolickiego, aktywności partyjnej, ideologii, reakcji na zmiany polityczne, współpracy z innymi działaczami, kariery zawodowej i życia codziennego. Zakres chronologiczny: 1940 -2014. Miejsca wydarzeń: Gostków (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Bytów (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dębno (pow. mysliborski, woj. zachodniopomorskie), Chojna (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Moskwa (Rosja), Lwów (Ukraina)

Bukartyk Roman

Franciszek Kujawski - relacja

Relacja Franciszka Kujawskiego dot. sytuacji rodzinnej, warunków bytowych i materialnych przed II wojną światową, zaangażowania w Junackie Hufce Pracy, edukacji, wybuchu wojny, kampanii wrześniowej, wycofywania się wojsk polskich, wywózki na roboty do III Rzeszy, pracy przymusowej, zakończenia wojny, osiedlenia się na ziemiach zachodnich, pracy na kolei, działalności w PZPR (I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego) i aktywności społecznej. Zakres chronologiczny: 1930 - 2014. Miejsca wydarzeń: Skulsk (pow. koniński, woj. wielkopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Poznań (woj. wielkopolskie), Jasień (pow. żarski, woj. lubuskie), Włodawa (woj. lubelskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Osiecko (pow. międzyrzecki, woj. lubuskie), Sieraków (pow. międzychodzki, woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie)

Kujawski Franciszek

Jan Jarosz - relacja

Relacja Jana Jarosza dot. życia codziennego, edukacji, medycyny, działalności politycznej podczas studiów w Szczecinie, kontaktów z PZPR, przyłączenia się do Stronnictwa Demokratycznego, aktywności w partii oraz w sprawach społecznych i samorządowych. Świadek opowiada również jak zapamiętał protesty robotników w grudniu 1970 r. oraz wybuch stanu wojennego w 1981 r. oraz o życiu osobistym.   Zakres chronologiczny: 1955 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Gostków (pow. wałbrzyski, woj. dolnoślaskie), Bytów (woj. pomorskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dębno (pow. myśliborski, woj. zachodniopomorskie), Chojna (pow. gryfiński, woj. zachodniopomorskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Gdańsk (woj. pomorskie)

Jarosz Jan

Jan Gaweł - relacja

Relacja Jana Gawła dot. działalności politycznej, sprawowania funkcji szefa w gorzowskich strukturach Stronnictwa Demokratycznego, pracy nauczyciela matematyki, relacji z członkami PZPR oraz spraw osobistych. Świadek opowiada również o karierze zawodowej, działalności Stronnictwa Demokratycznego w zachodniej Polsce, aktywności partyjnej i współpracownikach. Zakres chronologiczny: 1955 - 2014. Miejsca wydarzeń: Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Sulęcin (woj. lubuskie), Zbąszyń (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie), Wolsztyn (woj. wielkopolskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Obra (pow. wolsztyński, woj. wielkopolskie), Poraj, Dąbrówka Wielkopolska (pow. świebodziński, woj. lubuskie), Nowa Wieś Zbąska (pow. nowotymski, woj. wielkopolskie)

Gaweł Jan

Piotr Mackiewicz - relacja

Relacja Piotra Markiewicza dot. II wojny światowej, którą świadek przeżył jako dziecko na rodzinnym Polesiu, okupacji niemieckiej, nadejścia wojsk radzieckich, ucieczki przed frontem, przesiedlenia na tzw. Ziemię Odzyskane, edukacji, pracy zawodowej (dyrektor gorzowskiego oddziału NBP), aktywności społecznej, działalności w PZPR oraz życia codziennego.   Zakres chronologiczny: 1941 -2014   Miejsca wydarzeń: Horodyszyce (pow. bialski, woj. lubelskie), Pińsk (Białoruś), Kutno (woj. łódzkie), Zwierzyń (pow. leski, woj. podkarpackie), Górki, Brzezinka (pow. oświęcimski, woj. małopolskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zieleniec (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Poznań (woj. wielkopolskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Konin (woj. wielkopolskie), Hamburg (Niemcy)

Mackiewicz Piotr

Kazimierz Suproniuk - relacja

Relacja Kazimierza Suproniuka dot. życia codziennego, wychowania w rodzinie z tradycjami kresowymi, edukacji, działalności społecznej, aktywności w ruchu ludowym, działalność w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym, następnie w Polskim Stronnictwie Ludowym, pracy u podstaw i struktur partyjnych.   Zakres chronologiczny: 1950 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Włodawa (woj. lubelskie), Górki Noteckie (pow. strzelecko-drezdenecki, woj. lubuskie), Gorzów Wielkopolski (woj. lubuskie), Świdnica (woj. dolnośląskie)

Suproniuk Kazimierz

Monika Śladewska - relacja

Obszerna i szczegółowa relacja Moniki Śladewskiej dot. życia przed 1939 r. na Wołyniu, relacji z Ukraińcami, żydami oraz Czechami zamieszkującymi te tereny, wybuchu II wojny światowej, okupacji niemieckiej i radzieckiej, ataków nacjonalistów ukraińskich z UPA, rzezi wołyńskiej. Świadek dokładnie opowiada obronę ludność cywilnej, ucieczki z poszczególnych wsi, pamięta daty i nazwiska osób, opisuje sytuacje rodziny, własną działalność w 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, formowaniu się pomocy medycznej na froncie wojennym, następnie marszu wraz z II Armią Wojska Polskiego aż do Berlina, powrotu do Polski, edukację wojskową, osiedlenie się na Dolnym Śląsku, życie codzienne w poniemieckim mieście oraz późniejszych wyjazdów na Wołyń.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2014   Miejsca wydarzeń: Laskowizna (pow. ostrowski, woj. mazowieckie), kol. Ostrów (pow. Kowel), kol. Zasmyki (pow. Kowel), Kowel (Ukraina), Kupiczów (Ukraina), Chełm (woj. lubelskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Kraków (woj. małopolskie), Katowice (woj. śląskie), Lublin (woj. lubelskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Berlin (Niemcy), Kiwerce (Ukraina), Teheran (Iran), Żytomierz (Ukraina), Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), Łódź (woj. łódzkie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie)

Śladewska Monika

Irena Szubska - relacja

Relacja Ireny Szubskiej dot. dzieciństwa i lat szkolnych spędzonych w lubelskiej wsi Jastkowie, przyjazdu do Walimia i pracy jako nauczycielka, życia codziennego mieszkańców wsi, zatrudnienia w regionie i relacji osobistych.   Zakres chronologiczny: 1950 - 2014   Miejsca wydarzeń: Jastkowice (woj. podkarpackie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Sandomierz (woj. świętokrzyskie), Ostrowiec Świętokrzyski (woj. świętokrzyskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Głuszyca (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Siedlce (woj. mazowieckie), Płock (woj. mazowieckie), Mińsk Mazowiecki (woj. mazowieckie), Kłodzko (Woj. dolnośląskie)

Szubska Irena

Szczepan Siekierka - relacja

Relacja Szczepana Siekierki dot. II wojny światowej, sytuacji ludności polskiej pod okupacją rosyjską i niemiecką na terenach południowo wschodnich II RP, nacjonalizmu ukraińskiego, ucieczki atakami Ukraińskiej Powstańczej Armii, przesiedleń, przyjazdu na Ziemie Zachodnie, osiedlenia się na Dolnym Śląsku i odbudowy kraju po zniszczeniach wojennych. Świadek opowiada o wpływie harcerstwa na jego patriotyczne wychowanie, tradycji kresowych kultywowanych na ziemiach po niemieckich, edukacji, pracy i działalności w Stowarzyszeniu Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów we Wrocławiu.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2014   Miejsca wydarzeń: Tustobaby (Ukraina), Monasterzyska (Ukraina), Medyka (pow. przemyski, woj. podkarpackie), Dżuryn (Ukraina), Tarnopol (Ukraina), Czortków (Ukraina), Strzelin (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Piskorzów (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Toruń (woj. kujawsko-pomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wyszanowice (pow. strzeliński, woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Pieszyce (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Katowice (woj. śląskie), Legnica (woj. dolnośląskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie), Oława (woj. dolnośląskie), Gliwice (woj. śląskie)

Siekierka Szczepan

Stanisław Nosal - relacja

Relacja Stanisława Nosala dot. życia we Lwowie przed II wojną światową, okupacji niemieckiej, żołnierzy radzieckich, przyjazdu na Dolny Śląsk, organizacji życia po wojnie, pracy na gospodarstwie rolnym, przymuszania do kołchozów, życia codziennego i relacji osobistych.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2014   Miejsca wydarzeń: Lwów (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Strzelin (woj. dolnośląskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Kraków (woj. małopolskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie), Międzyzdroje (pow. kamieński, woj. zachodniopomorskie)

Nosal Stanisław

Marian Morawski - relacja

Relacja Mariana Morawskiego dot. przyjazdu na Dolny Śląsk, życia codziennego, pracy, relacji z ludnością niemiecka, która zamieszkiwała te tereny, sposobu spędzania czasu młodzieży w latach '50 i '60 XX wieku, życia kulturalnego oraz spraw osobistych.   Zakres chronologiczny: 1946 - 2014   Miejsca wydarzeń: Łódź (woj. łódzkie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Łuck (Ukraina), Warszawa (woj. mazowieckie), Kamienna Góra (woj. dolnośląskie), Głuszyca (pow. włbrzyski, woj. dolnośląskie), Zielona Góra (woj. lubuskie)

Morawski Marian

Krystyna Miciun - relacja

Relacja Krystyny Miciun dot. życia codziennego w rejonie Gór Sowich, dzieciństwa, pochodzenia rodziców, edukacji, pracy, relacji pomiędzy przyjezdnymi z terenów przyłączonych do Litwy a tymi, którzy przybyli z Ukrainy.   Zakres chronologiczny: 1949 - 2014   Miejsca wydarzeń: Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Opole (woj. opolskie), Wilno (Litwa), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie)

Miciun Krystyna

Danuta i Jerzy Tyka - relacja

Relacja Danuty i Jerzego Tyki, mieszkańców Gór Sowich. Świadkowie opowiadają historię skąd pochodzą, z jakich rodzin się wywodzą, jakie doświadczenia z II wojny światowej przekazali im rodzice. Relacja dot. dzieciństwa, życia codziennego, kulturalnego i spraw osobistych.   Zakres chronologiczny: 1948 - 2014   Miejsca wydarzeń: Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie) , Rzeczka (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Strzegom (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Jugowice (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Sanok (woj. podkarpackie), Oświęcim (woj. małopolskie), Kraków (woj. małopolskie), Przemyśl (woj. podkarpackie), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Głuszyca (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Tyka Danuta

Wiktoria i Czesław Jurczewscy - relacja

Relacja Wiktorii i Czesława Jurczewskich, mieszkańców Gór Sowich. Świadkowie opowiadają skąd pochodzą, z jakich rodzin się wywodzą, jakie sytuacje w rodzinie w trakcie II wojny światowej oraz po jej zakończyły zdeterminowały ich przyjazd na Dolny Śląsk. Relacja dot. edukacji, pracy w Zakładach Przemysł Lniarskiego "Walim", życia codziennego oraz relacji osobistych.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014   Miejsca wydarzeń: Chełchy (woj. małopolskie), Poręba Wielka (pow. limanowski, woj. małopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Glinno (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Andrychów (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Świdnica (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Elbląg (woj. warmińsko-mazurskie), Lututów (pow. wieruszowski, woj. łódzkie), Pułtusk (woj. mazowieckie)

Jurczewski Czesław

Irena Kosek-Lizakowska i Maria Pelczar - relacja

Wspólna relacja dwóch nauczycielek z Walimia, Ireny Kosek-Lizakowskiej oraz Marii Pelczar. Rozmówcy opowiadają skąd pochodzą, jakie były doświadczenia ich rodzin związane z II wojną światową, w jaki sposób trafiły do jednego miasta, o pracy zawodowej, życiu codziennym, rozwoju Walimia, turystyce powiązanej z Górami Sowimi oraz działalności społecznej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014   Miejsca wydarzeń: Michałkowa (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Walim (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Krosno (woj. podkarpackie), Włodzimierz Wołyński (Ukraina), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Szczawno-Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Berlin (Niemcy), Korczyna (pow. krośnieński, woj. podkarpackie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Głuszyca (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie)

Kosek-Lizakowska Irena

Janina Grunin - relacja

Relacja Janiny Grunin dot. dzieciństwa i młodości spędzonej we Francji, wraz z rodziną polskich robotników, zakończenia II wojny światowej, ewakuacji przed nadciagającym frontem pod granicę Szwajcarską, aktywności w harcerstwie francuskim, kultywowania nauki języka polskiego na emigracji, decyzji o powrocie do Polski, osiedlenia się na Dolnym Śląsku, edukacji, pracy na poczcie, życia codziennego. Świadek opowiada również o losach bliskich osób, które również były we Francji.   Zakres chronologiczny: 1933 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Argenteuil (Francja), Paryż, Szwajcaria, Wrocław (woj. dolnośląskie), Piechowice (pow. jeleniogóski, woj. dolnośląskie), Kowary (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Ogorzelec (pow. kamiennogórski, woj. dolnośląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Zielona Góra (woj. lubuskie), Bolesławiec (woj. dolnośląskie)

Grunin Janina

Szaul Meydav - relacja

Relacja Shaul Meydav dot. narodzin i dzieciństwa w Rosji (okolice Nowosybirska) ciężkich warunków bytowych rodziny polskich żydów, przyjazdu do kraju po zakończeniu II wojny światowej, osadnictwa na Dolnym Śląsku, edukacji i wyglądu powojennego Wrocławia. Autor relacji opowiada o swoich dziecięcych przygodach i zabawach, ulicy na której mieszkał, miejsc, które utkwiły mu pamięci, wycieczce do Auschwitz, wyjeździe do Izraela w 1957 r. i towarzyszących temu okolicznościach.   Rozmowa została przeprowadzona w języku angielskim.   Zakres chronologiczny: 1942 - 2014   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Kamień nad Obem (Rosja), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Hajfa (Izrael), Żelechów (pow. garwoliński, woj. mazowieckie), Nowosybirsk (Rosja), Herclijja (Izrael), Częstochowa (woj. śląskie), Netanja (Izrael), Garwolin (woj. mazowieckie)

Shaul Meydav

Berta Turzyńska - relacja

Relacja Berty Turzyńskiej, żydówki urodzonej przed II wojną światową w Zamościu dot. ucieczki rodziny we wrześniu 1939 r. do Lwowa, następnie wywiezienia na Sybir, powrotu do Polski (przez Uzbekistan), osiedlenia się we Wrocławiu, nauki w szkole polskiej, życia kulturalnego miasta, relacji z rówieśnikami i wyjazdu do Izraela. Świadek opowiada również historię rodziny męża, o tym jak był pod opieką polskich księży katolickich w trakcie okupacji niemieckiej a także o uhonorowaniu tych osób odznaczeniem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014   Miejsca wydarzeń: Zamość (woj. lubelskie), Lwów (Ukraina), Sybir, Uzbekistan, Wrocław (woj. dolnośląskie), Hajfa (Izrael), Bejrut (Liban), Darłówko (pow. sławieński, woj. zachodniopomorskie), Międzywodzie (pow. kamieński, woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Rozwadów (Stalowa Wola, woj. podkarpackie), Jerozolima (Izrael), Paryż (Francja), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Łomża (woj. podlaskie)

Turzyńska Berta

Luta Brachfeld - relacja

Relacja Luty Brachfeld, żydówki urodzonej w przedwojennej Warszawie dot. ucieczki ze stolicy we wrześniu 1939 r. na terany okupowane przez Związek Radziecki, wywózki na Ural, ciężkiej pracy rodziców, głodu, powrotu do Polski w 1946 r. osiedlenia się na Dolnym Śląsku, relacji pomiędzy Żydami a ludnością polską, edukacji, wyjazdu do Izraela w 1956 r., decyzji o porzuceniu studiów i całego życia w Polsce i pozostaniu w Izraelu, życia codziennego, historii członków rodziny oraz przyjaciół.   Zakres chronologiczny: 1936 - 2014   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Łódź (woj. łódzkie), Białystok (woj. podlaskie), Pierwouralsk (Rosja), Ukraina, Złotoryja (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Tel Awiw (Izrael), Hajfa (Izrael), Goteborg (Szwecja), Kfar Vitkin (Izrael), Kraków (woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Szklarska Poręba (pow. jeleniogórski, woj. dolnośląskie), Sokołów Podlaski (woj. mazowieckie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Buenos Aires (Argentyna), Berlin (Niemcy)

Brachfeld Luta

Inessa Wereszczagina - relacja

Relacja Inessy Wereszczaginy, żydówki urodzonej w Rosji dot. dzieciństwa i młodości spędzonej w Moskwie, historii rodziny matki i ojca, II wojny światowej, nauki, pracy, relacji osobistych, stosunku do religii, przyjazdu do Polski w latach '60, życia codziennego i relacji z Polakami.   Zakres chronologiczny: 1937 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Moskwa (Rosja), Odessa (Ukraina), Berlin (Niemcy), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Biszkek (Kirgistan), Jelec (Rosja), Kazań (Rosja), Magdeburg (Niemcy), Nowy Jork (Stany Zjednocozne Ameryki), Kiszyniów (Mołdawia), Sewastopol (Ukraina), Lwów (Ukraina), Kijów (Ukraina)

Wereszczagina Inessa

Rita Schorr - relacja

Relacja Rity Schorr, żydówki urodzonej w przedwojennym Gdańsku dot. wybuchu II wojny światowej, wywózki na Sybir wraz z matką i braćmi, ciężkiej pracy i głodu, powrotu do Polski w 1946 r. i osiedlenia się we Wrocławiu, nauki i życia kulturalnego w mieście, studiów filozoficznych w Warszawie, wyjazdu w 1959 r. do Izraela, życia codziennego i osobistych relacji.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2014   Miejsca wydarzeń: Gdańsk (woj. pomorskie), Gdynia (woj. pomorskie), Sambor (Ukraina), Jakuck (Rosja), Saratów (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Holon (Izrael), Barcelona (Hiszpania), Łódź (woj. łódzkie), Hamburg (Niemcy), Boston (Stany Zjednoczone Ameryki), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki), Wiedeń (Austrai), Tel Awiw (Izrael), Jerozolima (Izrael), Afula (Izrael)

Schorr Rita

Józef Salamon - relacja

Relacja Józefa Salamona dot. życia codziennego żydowskiej rodziny w przedwojennej Polsce, ucieczki przed Niemcami, wywózki na Sybir w związku z odmówieniem przejęcia obywatelstwa radzieckiego, ciężkiej pracy, powrotu do Polski w 1946 r., osiedlenia się na ziemiach zachodnich, edukacji w szkole średniej a następnie podjęcia studiów we Wrocławiu, życia kulturalnego studentów, wyjazdu do Izraela, kontynuacji studiów, życia codziennego i spaw osobistych.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Lwów (Ukraina), Sybir, Kazachstan, Ziębice (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Tel Awiw (Izrael), Hajfa (Izrael), Jerozolima (Izrael), Kraków (woj. małopolskie), Berlin (Niemcy), Częstochowa (woj. śląskie), Szczecin (woj. zachodniopomorskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Bejrut (Liban), Otwock (woj. mazowieckie)

Salamon Józef

Mojsze Szklarek - relacja

Relacja Mojsze Szklarek dot. życia w przedwojennej Warszawie, edukacji żydowskich dzieci i młodzieży, wybuchu wojny, ewakuacji ze stolicy, przedostania się do Związku Radzieckiego, działalności komunistycznej, powrotu do Polski w 1945 r., pracy w zawodzie dziennikarza, wyjazdu wraz z żoną do Stanów Zjednoczonych w 1968 r., organizacji życia, pracy i spraw codziennych.   Zakres chronologiczny: 1930 - 2014   Miejsca wydarzeń: Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Białystok (woj. podlaskie), Witebsk (Białoruś), Mińsk (Białoruś), Czelabińsk (Rosja), Wrocław (woj. dolnośląskie), Nowy Jork (Stany Zjednocozne Ameryki), Mińsk Mazowieckie (woj. mazowieckie), Magnitogorsk (Rosja), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Łódź (woj. łódzkie)

Szklarek Mojsze

Alex Lauterbach - relacja

Relacja Alexa Lauterbacha dot. życia codziennego, edukacji i pracy rodziny żydowskiej w Krakowie przed wybuchem II wojny światowej, ucieczki we wrześniu '39 r., przedostania się do Moskwy, zdobycia nikaraguańskich paszportów, podróży pociągiem oraz statkiem do Japonii a docelowo do Stanów Zjednoczonych, organizacji życia po wojnie, prowadzeni biznesu (od czasów pradziadka), relacji Polaków z Żydami, przyjęcia wojennych emigrantów w USA, rodzinnych historii na temat braci oraz dalszych krewnych oraz dobroczynności na rzecz bibliotek w Polsce.   Zakres chronologiczny: 1920 – 2014.   Miejsca wydarzeń: Kraków (woj. małopolskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Lublin (woj. lubelskie), Białystok (woj. podlaskie), Stanisławów (Ukraina), Lwów (Ukraina), Moskwa (Rosja), Kijów (Ukraina), Władywostok (Rosja), Tokio (Japonia), Wiedeń (Austria), San Francisco (Stany Zjednoczone Ameryki), Los Angeles (Stany Zjednoczone Ameryki), Nowy Jork (Stany Zjednoczone Ameryki), Pittsburgh (Stany Zjednoczone Ameryki), Drohobycz (Ukraina), Borysław (Ukraina), Paryż (Francja),  Nikaragua

Luterbach Alex

Zelda Lejder - relacja

Relacja Zeldy Lejder dot. życia w żydowskiej rodzinie przed i w trakcie II wojny światowej, relacji z Polakami, pobytu w obozie koncentracyjnym w Lublinie, ucieczki z Majdanku, partyzanckiej działalności ojca w szeregach Armii Ludowej, "oswobodzenia" przez Rosjan, organizacji życia po wojnie i życia w społeczności żydowskiej.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Wrocław (woj. dolnośląskie), Lublin (woj. lubelskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Bełżec (pow. tomaszowski, woj. lubelskie), Hrubieszów (woj. lubelskie), Czelabińsk (Rosja), Oświęcim (woj. małopolskie)

Lejder Zelda

Wojciech Rembikowski - relacja

Relacja Wojciecha Rembikowskiego dot. historii rodziców, których losy II wojny światowej połączyły i zadecydowali się osiedlić na Dolnym Śląsku, pracy, życia codziennego, dzieciństwa spędzonego u dziadków w Wielkopolsce, sytuacji materialnej, wspomnień związanych ze szkołą oraz życiem towarzyskim młodzieży, rozwoju miasta, zakładów pracy i przemysłu w Bielawie.   Zakres chronologiczny: 1939 - 1990   Miejsca wydarzeń: Bielawa (woj. dolnośląskie), Gostyń (woj. wielkopolskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Grodno (Białoruś), Poznań (woj. wielkopolskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Kołobrzeg (woj. zachodniopomorskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kudowa Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Lądek Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie)

Rembikowski Wojciech

Tadeusz i Wanda Schima - relacja

Relacja Tadeusza i Wandy Schima. Małżonkowie wspominają skąd pochodzą, jaka była sytuacja materialna ich rodzin, jak przeżyli II wojnę światową, w jakich okolicznościach przyjechali i osiedlili się na Dolnym Śląsku oraz jak wyglądało ich życie codzienne w powojennej Polsce. Szerzej relacja dot. Tadeusza Schima, który jest repatriantem z Kresów Wschodnich, opowiada o zmieniających się okupantach, w jaki sposób zachowywali się Żydzi i Ukraińcy wobec ludności polskiej, przerwanej edukacji, osiedleniu się w poniemieckich domach, organizacji życia po wojnie, ukończenia szkoły oraz życia codziennego w rejonie Gór Sowich.   Zakres chronologiczny: 1939 - 2014   Miejsca wydarzeń: Delatyn (Ukraina), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ryga (Łotwa), Stanisławów (Ukraina), Donieck (Ukraina), Krajanów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Praga (Republika Czeska), Berlin (Niemcy), Olchowiec (pow. bieszczadzki, woj. podkarpackie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Włodowice (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Londyn (Wielka Brytania), Jelenia Góra (woj. dolnośląskie), Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Walim (woj. dolnośląskie)

Schima Wanda

Maria Stępień - relacja

Relacja Marii Stępień dot. osadnictwa po II wojnie światowej na Dolnym Śląsku, organizacji życia, warunków materialnych rodziny, relacji sąsiedzkich, życia codziennego w Bielawie, rozwoju miasta, uruchomienia przez Polaków zakładów pracy oraz lokalów usługowych pozostawionych przez ludność niemiecką oraz wspomnień osobistych.   Zakres chronologiczny: 1945 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Łódź (woj. łódzkie), Bielawa (pow. dzierżoniowski, woj. dolnośląskie), Kielce (woj. świętokrzyskie), Pianowo (woj. wielkopolskie), Srebrna Góra (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Pabianice (woj. łódzkie)

Stępień Maria

Józefa Wójcik - relacja

Relacja Józefy Wójcik dot. dzieciństwa i życia codziennego w wielkodzietnej rodzinie na Kresach Wschodnich, tradycji, sytuacji materialnej, relacji z Żydami oraz Ukraińcami przyjazdu do Polski w ramach tzw. II fali repatriacyjnej, osadnictwa na Dolnym Śląsku, życia rodzinnego, pracy oraz tego jak wyglądał Jugów, jak żyło się mieszkańcom w latach '50 i '60.   Zakres chronologiczny: 1930 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Rzadkowice (Ukraina), Mościska (Ukraina), Wrocław (woj. dolnośląskie), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Łeba (pow. lęborski, woj. pomorskie), Gdańsk (woj. pomorskie), Świnoujście (woj. zachodniopomorskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Tychy (woj. śląsk)

Wójcik Józefa

Maria Kocur - relacja

Relacja Marii Kocur dot. życia codziennego na Kresach Wschodnich, tradycji rodzinnych, sytuacji materialnej w trakcie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej, repatriacji, osadnictwa na Dolnym Śląsku, organizacji życia po wojnie, relacji przesiedleńców zza Buga z reemigrantami z Francji, życia codziennego, pracy i spraw osobistych.   Zakres chronologiczny: 1930 - 1990.   Miejsca wydarzeń: Rzadkowice (Ukraina), Mościska (Ukraina), Jugów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Kraków (woj. małopolskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bytom (woj. śląskie)

Kocur Maria

Jadwiga Wicher - relacja

Relacja Jadwigi Wicher, która jest z pochodzenia Niemką, urodziła się w Ludwikowicach Kłodzkich i w nich pozostała z rodzicami po zakończeniu II wojny światowej. Rozmowa dot. życia codziennego autochtonów wśród nowo przybyłych osadników, edukacji, pracy, relacji ludności niemieckiej z polską, przenikania się kultur i tradycji.   Zakres chronologiczny: 1935 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Kłodzko (woj. dolnośląskie), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Ząbkowice Śląskie (woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Drezno (Niemcy), Dzierżoniów (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Wambierzyce (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Tłumaczów (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Bardo (pow. ząbkowicki, woj. dolnośląskie)

Wicher Jadwiga

Daniela Chmielowiec - relacja

Relacja Danieli Chmielowiec dot. życia przed II wojną światową i w trakcie jej trwania na Suwalszczyźnie, ciężkich warunków materialnych, przyjazdu na tzw. Ziemie Odzyskane, osadnictwa w Jeleniej Górze, pracy zarobkowej, życia codziennego w Ludwikowicach Kłodzkich oraz spraw osobistych.   Zakres chronologiczny: 1932 - 2014.   Miejsca wydarzeń: Smolniki (woj. podlaskie), Suwałki (woj. podlaskie), Jelenia Góra (woj. dolnośląski), Ludwikowice Kłodzkie (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Rzeszów (woj. podkarpackie), Legnica (woj. dolnośląskie), Wałbrzych (woj. dolnośląskie), Nowa Ruda (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Kraków (woj. małopolskie), Oświęcim (woj. małopolskie), Wieliczka (woj. małopolskie), Duszniki Zdrój (pow. kłodzki, woj. dolnośląskie), Dzierwany (pow. suwalski, woj. podlaskie)

Chmielowiec Daniela

Władysława Wojcieszak - relacje

Relacja Władysławy Wojcieszak dot. Stowarzyszenia Francuzów i Repatriantów z Francji na Dolny Śląsk, którego jest prezesem, działalności, struktur i organizacji wydarzeń przez stowarzyszenie. Władysława Wojcieszak opowiada historii rodziny męża - Rajmunda Wojcieszaka, życia we Francji, pracy górników polskich, relacji z ludnością francuską, organizacji życia po wojnie i osadnictwa na ziemi zachodniej.   Zakres chronologiczny: 1920 - 2014   Miejsca wydarzeń: Alzacja i Lotaryngia, Mericurt-Coron, Bydgoszcz (woj. kujawsko-pomorskie), Paryż (Francja), Boguszów-Gorce (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Szczawno Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Rakutowo (pow. włocławski, woj. kujawsko-pomorskie), Świebodzice (pow. świdnicki, woj. dolnośląskie), Jedlina Zdrój (pow. wałbrzyski, woj. dolnośląskie), Wrocław (woj. dolnośląskie), Warszawa (woj. mazowieckie), Sarajewo (Bośnia i Hercegowina), Zgorzelec (woj. dolnośląskie)

Wojcieszak Władysława

Danuta Kopeć - relacja

Relacja Danuty Kopeć opowiadającej historię swoje matki, która powracając do Polski z Kazachstanu w 1946 roku w pociągu urodziła córkę. Opowiada o traumatycznych przeżyciach do których nigdy w rozmowach rodzinnych nie wracano, biedzi, głodzie, ciężkich warunkach materialnych oraz towarzyszący matce przez całe życie strachu.   Zakres chronologiczny: 1945 - 1960.   Miejsca wydarzeń: Kazachstan, Chełm (woj. lubelskie)

Kopeć Danuta

Wyniki 7901 do 8000 z 11972