Pokazano 21567 rekordów

Hasło wzorcowe

Mikołajczyk

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

W czasie wojny zaangażowany w działalność konspiracyjną; dyrektor, zastępca komisarza w „Rolniku”.

Sozańska

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Nauczycielka w przedwojennej szkole w Łowiczu.

Kuleszyna

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Wymieniona w relacji świadka historii, osoba zaangażowana w działalność społeczną.

Niedźwiedź Michał

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 13 listopada 1933

Niedźwiedź Michał, w PZPR od 1952, w Komitecie Centralnym od 1986, sekretarz w Komitecie Centralnym w 1989, I sekretarz Komitetu Powiatowego PZPR w Hajnówce (1964-69), I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Pile (1980-89).

Horodyńska Hanna

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Horodyńska Hanna, lekarz okulista.

Kossakowski Dominik

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Kossakowski Dominik, lekarz, absolwent Uniwersytetu Wileńskiego.

Szulga Maria

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Szulga Maria, prezes Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Białymstoku (od 2014).

Święcki Władysław

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Święcki Włądysław, sołtys we wsi Zawrocie – Nowiny w latach 40-stych.

Środa Ryszard

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Środa Ryszard, główny księgowy w Zakład Usług Radiotechnicznych i Telewizyjnych.

Krokowska-Zastawnik Zofia

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1910 zm. 2004 r. pochowana na cmentarzu w Chrzanowie

Polska artystka-malarka. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, pod okiem takich osobistości jak Wojciech Weiss czy Xawery Dunikowski. Po wojnie przeniosła się do Wrocławia gdzie aktywnie uczestniczyła w życiu ZPAP.

Wrocławski Park Południowy

  • Polska
  • Corporate body
  • 1892 r. (data założenia) do czasów obecnych.

W formie parku istnieje od 1892 roku, kiedy to architekt krajobrazu Hugo Richter i botanik Ferdinand Cohn zmienili ziemię przekazaną miastu w 1877 roku w jeden z piękniejszych parków krajobrazowych. W 1995 r. park wpisany został na listę zabytków, rośnie w nim 109 gatunków drzew w tym wyjątkowe okazy.

Bratkowski Jan

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1931-01-24 w Warszawie, 2015-12-18 w Warszawie

Aktor i reżyser teatralny. W latach 1953-55 aktor Teatru Polskiego w Warszawie, 1956-57 aktor Teatru Młodej Warszawy, 1968-72 dyrektor Teatru Dramatycznego w Warszawie, w latach 1978-2000 był reżyserem spektakli dla Teatru Polskiego w Warszawie. W latach 1973-1993 pracował jako wykładowca wydziału Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej PWSFTiT w Łodzi.

Płocka-Zabłocka Danuta

  • Polska
  • Osoba
  • 1959-1986 (daty pracy, czas trwania kariery)

Aktorka i śpiewaczka, solistka operowa. W latach 1959-76 grała dla Ośrodka TV z Warszawy, W latach 1969-72 była śpiewaczką-solistką w Operze Wrocławskiej, w okresie 1972-75 współpracowała z Operetka Dolnośląską we Wrocławiu. Następnie przeniosła się na północ by w latach 1975-76 być solistką w Teatrze Muzycznym w Gdyni. 1981-1982 to lata, które spędziła jako aktorka w Operze Bydgoskiej, a koniec kariery, który przypadł na lata 1982-86 spędziła jako solistka Operetki Warszawskiej.

Pyrkosz Witold Henryk

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1926-12-24 w Krasnymstawie, zm. 2017-04-22 w Warszawie

Polski aktor teatralny, filmowy, serialowy i dubbingowy. Studia aktorskie ukończył w 1954 roku na Państwowej Wyższej Szkole Aktorskiej w Krakowie. Jego debiut miał miejsce na deskach teatru Stefana Żeromskiego w Kielcach. Na wielkim ekranie zadebiutował w 1956 roku w filmie Jerzego Kawalerowicza - Cień. Z najbardziej charakterystycznych ról filmowych, które przyjął należy wymienić rolę Pyzdry z "Janosika" w reżyserii Jerzego Passendorfera i Duńczyka z "Vabank" Juliusza Machulskiego. Niezapomniane będą także jego kreacje serialowe, wieloletnia gra w serialu "Dom" (1980-1996 r.), czy "M jak Miłość" (2000-2017 r.). Za swą działalność otrzymał wiele nagród i odznaczeń, spośród których należy wymienić Order Odrodzenia Polski Polonia Restituta, Złoty Krzyż Zasługi, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Katastrofa budowlana na Wzgórzu Partyzantów we Wrocławiu

  • Polska
  • Corporate body
  • 1967-05-10

10 maja 1967 roku we Wrocławiu odbywała się Żakinada, Juwenalia, święto studenckie. Do historii przejdzie przede wszystkim z powodu katastrofy budowlanej na Wzgórzu Partyzantów. Kilka minut po godzinie 18 pod świętującymi zarwała się kamienna balustrada u szczytu amfiteatru, spadając wraz z kilkoma uczestnikami na bawiących się poniżej. W wyniku wypadku 18-letni mężczyzna poniósł śmierć, a 9 osób doznało ran.

Natanson Tadeusz

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1927-01-26 w Warszawie, zm. 1990-11-10 we Wrocławiu

Polski muzyk, kompozytor i nauczyciel. Studiował w latach 1946–1956 na Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej we Wrocławiu, podczas swojej kariery studenckiej odwiedził dwa wydziały: Pedagogiczny i Wydział Kompozycji. Wykładał na wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej przez 26 lat, począwszy od 1957 roku. Zagadnieniem, które zajmowało go najbardziej była muzykoterapia, to właśnie o niej pisał rozprawę doktorską. Dzięki jego staraniom w 1972 roku we Wrocławiu na PWSM otwarta została Katedra Muzykoterapii, której został dyrektorem. W swojej karierze kompozytorskiej stworzył ponad 100 utworów. Aktywnie uczestniczył w organizacji Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach Zdroju. Zmarł we Wrocławiu w 1990 roku, a pochowano go na Cmentarzu Św. Wawrzyńca.

Paradowski Piotr

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1932-04-24, w Tczycy, zm. 2013-02-14, w Krakowie

Polski reżyser teatralny i teatru-telewizji. W swojej karierze pracował w: 1958–1959 w Teatrze Ludowym, w Krakowie-Nowej Hucie na stanowisku: inspicjenta, następnie 1960–1963 w Teatrze Współczesnym w Warszawie na stanowisku asystenta reżysera, kolejno w 1963–1964 w Teatrze Ludowym w Krakowie-Nowej Hucie jako reżyser, w latach 1964–1971 pracował w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach jako reżyser, w latach 1971–1974 w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie na stanowisku reżysera, w latach 1982–1986 był reżyserem w Teatrze Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Krakowie.

Alaszewicz-Załuska Maria

  • Polska
  • Osoba
  • kariera sceniczna lata: 1964-1980

Polska aktorka-śpiewaczka związana z Ośrodkiem Teatru Otwartego „Kalambur”. Zagrała rolę Chmury w Arystofanesie 23 marca 1964 r., śpiewała w "Dobrodzieju Złodziei" w grudniu 1967 roku. W maju 1974 roku zagrała role Agaty w "szklarzu" Jana Kaczmarka w teatrze Impart, a w październiku 1980 roku stanowiła część obsady "Kandyda, czyli optymizmu" Voltaire'a w Teatrze "Kalambur".

Ośrodek Teatru Otwartego „Kalambur”

  • Polska
  • Corporate body
  • 1957-1994

Założony przez Bogusława Litwińca jako amatorski teatr studencki. Do 1964 roku Teatr Kalambur błąkał się po wielu scenach (między innymi w "Pałacyku"), aż wreszcie trafił pod adres Kuźnicza 29a, gdzie mieścił się klub studencki Akademii Medycznej „Dingo”. Jednym z ciekawszych przedstawień zagranych przez grupę teatralną był spektakl na motywach Witkacego - „Męczeństwo i śmierć Macieja Gyubala Wahazara”, wystawiony raz w 1967 roku, a następnie błyskawicznie zablokowany przez Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (cenzurę). Pod koniec 1974 roku przekształcił się w „Akademicki Ośrodek Teatralny Kalambur”, a 1 stycznia 1979 roku został przemianowany na „Ośrodek Teatru Otwartego Kalambur” i uzyskał status teatru zawodowego. W 1994 wskutek konfliktu władz ze Zjednoczonymi Przedsiębiorstwami Rozrywkowymi w Warszawie "Kalambur" został rozwiązany. Dziś w miejscu dawnego teatru mieści się Art Café „pod Kalamburem”.

Chwedczuk Mariusz

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1933-08-28 w Hrubieszowie, zm. 1 listopada 2018-11-01

Polski artysta, grafik, znany ze swojej wieloletniej pracy jako scenograf teatralny i teatru telewizji. W 1961 roku ukończył Wydział Reżyserii PWST w Łodzi, a w 1965 ASP w Krakowie. W swojej karierze współpracował przy wielu projektach: w latach 1965–1968 jako Główny scenograf Telewizji Kraków, w latach 1968–1981 był scenografem Telewizji w Warszawie, współpracował z teatrami: Narodowym i Rozmaitości w Warszawie, Polskim we Wrocławiu, Powszechnym w Łodzi, Deutsches Theater w Getyndze i Ernst Deutsches Theater w Hamburgu. Po śmierci pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Kasprzak Wacław Antoni

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1932-09-26 r. w Golinie nad Wartą

Polski naukowiec, nauczyciel akademicki. W 1956 roku ukończył Politechnikę Wrocławską, co ciekawe już od 1954 r. pracował jako zastępca asystenta w Katedrze Mechaniki Technicznej na Politechnice Wrocławskiej. W 1962 roku uzyskał stopień doktora, w 1967 roku doktora habilitowanego, w 1974 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1992 roku profesorem zwyczajnym Politechniki Wrocławskiej. W swojej karierze piastował też szereg funkcji organizacyjnych i administracyjnych na Politechnice Wrocławskiej pełnił funkcję dyrektora do spraw współpracy z przemysłem, w okresie 1963-69 pełnił funkcję prorektora do spraw nauki, w latach 1969-81 pełnił funkcję zastępcy rektora, a w latach 1982-84 rektora.

Kołodziejczyk Stefania

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1937-02-18

Aktorka i tancerka polska. Związana w latach 1957-76 z Operetką Dolnośląską we Wrocławiu. W latach 1977-79 związana z Teatrem Muzycznym we Wrocławiu i Operetką Wrocławską
w latach 1982-90. Wśród jej największych ról należy wymienić: "Awatar" czyli zamiana dusz z 1964 roku czy "Salto" z 1965 roku.

Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza "Prasa"

  • Polska
  • Corporate body
  • założenie 1947-04-25 do 1973-01-01

Przedsiębiorstwo państwowe działające na zasadzie spółdzielni zajmujące się wydawaniem i drukowaniem prasy. Od pierwszego stycznia 1973 roku przekształcone zostało w Robotniczą Spółdzielnię Wydawniczą "Prasa, książka, ruch".

Zakłady Hutniczo-Przetwórcze Metali Nieżelaznych „HUTMEN”

  • Polska
  • Corporate body
  • rok zał. 1918 - 2021

Powstał na podstawie odlewni metali Mettalhuttenwerke Schaefer & Schael AG. W 1946 roku uruchomiono produkcję stopów łożyskowych. 1947 r. zmieniono nazwę na Państwową Rafinerię Metali Kolorowych "Wrocław". Dwa lata później po zakończeniu odbudowy przemianowaną ją na Prasownię Metali i Rafinerię "Wrocław".
W 1961 r. powołano Zakłady Hutniczo - Przetwórcze Metali Nieżelaznych "H." fabryka przeszła gruntowną rozbudowę i modernizację 1962 - 1972 na potrzeby produkcji miedzi. W latach 90. uruchomiono produkcje rur instancyjnych z miedzi a do 1992 działała przyzakładowa szkoła zawodowa. W tym samym roku zakład został przekształcony w spółkę akcyjną notowaną na giełdzie. 15 grudnia 2021 r. zakończono działalność produkcyjną we Wrocławiu.

Polar

  • Polska
  • Corporate body
  • wydzielenie z Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego we Wrocławiu w 1951 r. przejęcie przez Whirpool Corporation 2002 r.

W 1951 roku z Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego we Wrocławiu zostały wydzielone zakłady zajmujące się wyrobem produktów metalowych. W 1966 roku nadano jej nazwę Zakłady Metalowe Polar, w 1972 zakład otrzymał kolejną nazwę - Zakłady Zmechanizowanego Sprzętu Domowego Predom-Polar.W 1995 roku nastąpiła prywatyzacja i zamiana nazwy w Predom SA. W 2002 roku firma zostaje wycofana z GPW i przejęta przez Whirpool Corporation.

Kozłowski Ryszard

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 2 listopada 1942

Inżynier, profesor tytularny (1996), profesor zwyczajny (2002), prodziekan Wydziału Mechanicznego ds. dydaktyki (1990–1993), dyrektor Instytutu Materiałoznawstwa i Technologii Metali (1994–1996),prorektor ds. dydaktyki (1996–2002).

Styczkowski

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Osoba pojawiająca się w relacji świadka historii.

Kiszka

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Osoba pojawiająca się w relacji świadka historii.

Żemieniecka

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Osoba pojawiająca się w relacji świadka historii.

Łaska Kazimierz

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Osoba pojawiająca się w relacji świadka historii.

Wasilewska Wanda

  • Polska
  • Osoba
  • 21 stycznia 1905 - 29 lipca 1964

Polska działaczka komunistyczna, założycielka i przewodnicząca Związku Patriotów Polskich w Związku Radzieckim, współzałożycielka Ludowego Wojska Polskiego, wiceprzewodnicząca PKWN.

Bielak

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Osoba pojawiająca się w relacji świadka historii.

Navarro-Valls Joaquín

  • Polska
  • Osoba
  • 16 listopada 1936 - 5 lipca 2017

Dziennikarz, lekarz, przewodnicząc Stowarzyszenia Prasy Zagranicznej we Włoszech (1983), dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej (1984-2006).

Stroop Jürgen

  • Polska
  • Osoba
  • 26 września 1895 - 6 marca 1952

Siemieniewska Teresa

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 14 maja 1931

Profesor nauk chemicznych, pracownik w Instytucie Chemii i Technologii Nafty i Węgla (1979-1981 i 1984-1987), kierownik Zakładu Węgla Brunatnego i Sorbentów Węglowych (1991-2001), odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia (1977).

Klempel Jerzy

  • Polska
  • Osoba
  • 23 kwietnia 1953 - 28 maja 2004

Piłkarz ręczny klubów: Gwardii Opole (1970-71), Śląska Wrocław (1971-1982), Frisch Auf Göppingen (1982-1991). Reprezentant Polski (1972-1987), trener Śląska Wrocław (1996-2003). Zdobywca brązowego medalu na Igrzyskach Olimpijskich w Montrealu (1976), zdobywca srebrego medalu Pucharu Świata w Szwecji (1974 i 1979).

Spychalski Marian

  • Polska
  • Osoba
  • 1906-1980

ur. 1906-12-06 w Łodzi, zm. 1980-06-07 w Warszawie

Jagnieszko

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Pracownik Wrocławskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego nr 1.

Zgłobicki Edward

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1933-09-10 w Podleszczówce, w powiecie podhajeckim, zm. 1996-05-20

Polski poseł, nauczyciel. W 1956 roku ukończył wydział Matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracował jako nauczyciel w Zgorzelcu. W latach 1959-63 pracował jako dyrektor w Bogatyni. W latach 1965-71 zatrudniony w Technikum Budowlanym nr 3 we Wrocławiu. Zaangażowany w działalność Stronnictwa Demokratycznego, dzięki któremu w 1976 roku dostał się do Parlamentu. W swojej karierze wielokrotnie zasiadał w komisjach i prezydiach czy to administracyjnych, czy tych, związanych z SD. W 1980 roku dołączył do komitetu Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego, a w 1989 roku reprezentował Stronnictwo Demokratyczne podczas rozmów przy "Okrągłym stole". Miejsce spoczynku znalazł na
Komunalnym Cmentarzu Północnym w Warszawie.

Kładka Zwierzyniecka

  • Polska
  • Corporate body
  • budowa 1975-76 r. - istnieje obecnie

Przeprawa nad Odrą pomiędzy Groblą, a Ogrodem Zoologicznym. Most wykonany w konstrukcji wisząco-linowej oparty na dwóch pylonach. Długość kładki wynosi około 232 m.

Olszewski Tomasz

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1929-12-15 w Warszawie, zm. 2020-04-26

Artysta fotografik, a także fotoreporter. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Działał na terenie Szklarskiej Poręby, Białegostoku, Wrocławia i Jeleniej Góry. Znany przede wszystkim ze swojej twórczości w dziedzinie fotografii artystycznej. Wielokrotnie nagradzany za swą działalność, otrzymał między innymi odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”, medal 40-lecia Związku Polskich Artystów Fotografików czy medal z okazji 150-lecia Fotografii.

Mikulski Stanisław

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1929-05-01 w Łodzi, zm. 2014-11-27 w Warszawie

Polski, legendarny aktor, znany przede wszystkim ze swojej roli Hansa Klossa w serialu "Stawka większa niż życie". Maturę zdał w Łodzi w 1950 roku. Szkołę aktorską ukończył w Krakowie w 1953 roku. Po studiach związany z deskami teatrów: im. Osterwy w Lublinie, Teatrze Powszechnym, Teatrze Ludowym, Teatrze Polskim, a od 1983 roku pracował w Teatrze Narodowym w Warszawie. Debiut na srebrnym ekranie zaliczył w filmie "Kanał", a następnie trafił na rolę, która zdefiniowała całą jego przyszłą karierę - w teatrze telewizji i serialu "Stawka większa niż życie".
Podczas swojej kariery jednoznacznie wspierał i był członkiem wielu organizacji komunistycznych. W latach 1978-79 pełnił nawet funkcję członka egzekutywy Komitetu Warszawskiego PZPR. W latach 90. pracował w telewizji TVP2 i TVN.
Zmarł w 2014 roku, pochowano go w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Zaczyk Stanisław

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1923-09-26 w Nowym Sączu, zm. 1985-04-06 w Warszawie

Polski aktor filmowy i teatralny. W czasie II wojny światowej uczęszczał na spotkania tajnych kompletów aktorskich. W 1945 roku został absolwentem Studia Teatralnego w Krakowskim Starym Teatrze. W latach po wojnie do 1950 roku występował na deskach teatrów w Jeleniej Górze i Wrocławiu. Następnie dostał się do zespołu Teatru im. Juliusza Słowackiego. Lata 1960 do 1963 i 1965-1968 spędził pracując w Warszawskim Teatrze Narodowym, a kolejne trzy lata w Warszawskim Teatrze Polskim. W latach 1969-1974 występował w Warszawskim Ateneum i w Teatrze Powszechnym w latach 1974-1975. Był także związany z kinem i telewizją, role za które będzie pamiętany to między innymi: doktor Leopold z serialu Dom (1980) czy majora Brocha z serialu Stawka Większa niż życie (1967). Za swoje dokonania otrzymał wiele odznaczeń i medali: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1979), Złoty Krzyż Zasługi (1956), Medal 10-lecia Polski Ludowej (28 stycznia 1955), Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1968). Pochowano go na Cmentarzu Stare Powązki.

Kalita

  • Polska
  • Osoba

Osoba wymieniona w relacji Świadka Historii, nauczyciel w przedwojennym Łyśccu..

Gajos

  • Polska
  • Osoba

Osoba wymieniona w relacji Świadka Historii, kolejarz.

Poranek

  • Polska
  • Family
  • XX w.

Wziętek Bożena

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1944-06-17 w Bożejowicach (gm. Bolesławiec, pow. bolesławiecki, woj. dolnośląskie)

Polska sportsmenka, zawodniczka WKS Śląska Wrocław. Zdobywczyni w drużynie z Eulalią Zakrzewską i Barbarą Kopyt - złotego medalu Mistrzostw Świata w 1966 roku w Wiesbaden. Specjalizowała się w strzelaniu z pozycji leżącej z 50 metrów.

Hamerliński Wacław

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1936-08-26 w Jeziorach Wielkich (gm. Jeziora Wielkie, pow. mogileński, woj. kujawsko-pomorskie)

W latach 1960-1972 reprezentował barwy WSK Śląska Wrocław. W 1971 roku zdobył Mistrzostwo Polski w pistolecie wojskowym, a w latach 1963 i 1972 roku zdobył Mistrzostwo Polski w strzelaniu z pistoletu sylwetkowego. Złoty medalista Mistrzostw Europy w 1971 roku.

Sikora

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Nazwisko osoby zesłanej na Sybir, do Saratowa, wymienione w relacji Świadka Historii.

Telega

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Nazwisko osoby zesłanej na Sybir, do Saratowa, wymienione w relacji Świadka Historii.

Buca Mieczysław

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Ojciec świadków historii: Krystyny Góral oraz Janiny Partyki.

Mikulski Kazimierz

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1918-02-10 w Krakowie, zm. 1998-07-27 w Krakowie

Polski malarz, rysownik, scenograf. Urodził się w Krakowie, gdzie w 1938 roku rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych, w czasie wojny kontynuował naukę w Staatliche Kunstgewerbeschule Krakau. Ukończył również aktorstwo w Studiu Dramatycznym przy Starym Teatrze w latach 1945-46. Aktorsko związany z teatrem Kantora, a następnie Cricot 2. Zawodowo związany był również z Teatrem Groteska, w którym pełnił funkcje scenografa, a następnie kierownikiem artystycznym. Artystycznie związany z Grupą Krakowską II.
W 1979 roku otrzymał Nagrodę Miasta Krakowa.

Obóz Jeniecki NKWD w Kozielsku

  • Polska
  • Corporate body
  • 1939-09 do 1953

Jeden z obozów jenieckich NKWD zlokalizowany w Kozielsku, rosyjskim miasteczku położonym nad rzeką Żyzdrą w zachodniej Rosji. Obóz był zlokalizowany w XVIII- wiecznym klasztorze, zwanym Pustelnią Optyńską. Osadzeni w obozie byli w większości oficerowie Wojska Polskiego, zarówno rezerwy jak i służby stałej. 5 marca 1940 na rozkaz Biura Politycznego KC WKP(b) zdecydowano o rozstrzelaniu jeńców z obozów Starobielska, Kozielska i Ostaszkowa. Zadanie to zostało przypisane funkcjonariuszom NKWD, zbrodnia ta trwała od marca do maja 1940 roku.

Klub pod Baobabem

  • Polska
  • Corporate body
  • 1989-05-27 do dnia dzisiejszego

Klub pod Baobabem skupia zesłańców Sybiru, którzy wraz z generałem Andersem opuścili niegościnne ziemie Związku Radzieckiego i na mocy traktatu Sikorski - Majski z 30 lipca 1941 udali się do Afryki. Droga wiodła przez tereny Iranu i Indii, do afrykańskich osiedli zlokalizowanych w brytyjskich koloniach. Około 20 tysięcy polskich zesłańców zamieszkało w Ugandzie, Kenii, Tanzanii, Zambii, Zimbabwe i Republice Południowej Afryki, do ojczyzny powrócili w przeciągu 5-8 lat. Wszystko zaczęło się od odkrycia polskich grobów w Afryce i serii artykułów red. Sienkiewicza w Kurierze Polskim. W odpowiedzi na nie, do gazety napłynęło wiele listów od "Afrykańczyków", publikowane były w latach 1983-1984. Następnie w 1989 z inicjatywy wrocławskich członków klubu doszło do pierwszego zlotu (27 maja 1989) oraz do formalnego zawiązania stowarzyszenia. Pamiątki po Afrykańczykach znajdowały się do 2022 roku w izbie pamięci Golgoty Wschodu, następnie zostały przekazane do zbiorów Ośrodka "Pamięć i Przyszłość".

Günther Trauer

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1878-08-23 ; zm. 1956-03-16

Urodzony w Dreźnie niemiecki inżynier. Absolwent Politechniki Drezdeńskiej wspomagał wrocławskich architektów swoimi obliczeniami w wielu przedsięwzięciach. Był bliskim współpracownikiem Maxa Berga, pomagał mu przy jednej z największych realizacji, czyli budowie Jahrhuderthalle. Oprócz tego w porftolio miał takie dzieła jak mosty (Warszawski-środkowy, Trzebnicki-północny, czy most Pomorski). Zmarł w 1956 r. w Brackwede.

Ogród Zoologiczny we Wrocławiu

  • Polska
  • Corporate body
  • zał. 1865-07-10

Wrocławski Ogród Zoologiczny umiejscowiony jest we Wrocławiu przy ulicy Wróblewskiego 1-5. Jest najstarszym ogrodem zoologicznym na terenie kraju, a zajmuje powierzchnię 33 ha. Pomysł budowy ogrodu zoologicznego wyszedł z inicjatywy nadburmistrza Juliusa Elwangera, jednak z powodu niemożności uzyskania finansowania projektu postanowiono utworzyć Towarzystwo Akcyjne sprzedające akcje po 50 talarów za sztukę, budowa ruszyła po uzbieraniu 30 tysięcy talarów. Otwarcie ogrodu mieszczącego się w okolicach Parku Szczytnickiego nastąpiło po 2 latach od podjęcia decyzji o jego powstaniu i wysiłku budowlanego. Ogród zbudowano na podstawie projektu Karla Lüdeckego, a pierwszym dyrektorem instytucji został przyrodnik dr Franz Schlegel. W kolejnych latach stopniowo wzrastała popularność ogrodu zoologicznego co pozwalało zgromadzić coraz większe fundusze, a co za tym idzie znacząco urozmaicić faunę jak i wystrój samego Zoo. Ciekawym pomysłem na uzyskanie funduszy na zakup nowych okazów okazały się loterie fantowe, które przypadły do gustu wrocławianom, czego skutkiem były na przykład lukratywne zakupy słonia indyjskiego, tygrysów, gepardów i antylop. W tym samym czasie, w Zoo prezentowano nie tylko zwierzęta, ale także zapraszano przedstawicieli egzotycznych plemion z całego świata, którzy mieli gwarantować rozrywkę porównywalną do oglądania egzotycznych zwierząt. Wrocławskie Zoo z sukcesami funkcjonowało do momentu wybuchu I wojny światowej, w konsekwencji której 9/10 zdechło z powodu niedożywienia. Z tego powodu w 1921 roku zawieszono jego działalność, a wznowiono ją dopiero w 1927 roku. Po wznowieniu Zoo rozwijało się aż do okresu Festung Breslau. Wojna znów doprowadziła do śmierci lwiej części zwierzyńca, a także do zniszczenia sporej części zabudowy. Po zakończeniu II wojny światowej dyrektorem Zoo został Karol Łukaszewicz, który swoimi wysiłkami doprowadził do ponownego otwarcia ogrodu. Ponowne otwarcie stanowiło część obchodów Wystawy Ziem Odzyskanych, a nastąpiło 18 lipca 1948 roku. W kolejnych latach (1966-2006) dyrektorem był Antoni Gucwiński, który dzięki programowi "Z kamerą wśród zwierząt" znacząco spopularyzował wrocławskie Zoo i jego mieszkańców. Dziś dyrektorem ogrodu jest Radosław Ratajszczak, polski biolog i naukowiec.

Tomaszewski Henryk

  • Polska
  • Osoba
  • 1919-2001

ur.1919-11-20 w Poznaniu, zm. 2001-09-23 w Kowarach
Założyciel Wrocławskiego Teatru Pantomimy, mim, choreograf, tancerz, aktor. Urodził się w 1919 roku w Poznaniu, zmarł w Kowarach w 2001 roku. Jedna z najbarwniejszych postaci świata kultury i sztuki powojennego Wrocławia. Bezpośrednio po wojnie w 1945 osiedlił się w Krakowie. Tam w latach 1945-1947 uczył się w Studium Dramatycznym Iwo Galla, następnie współpracował z Polskim Teatrem Akademickim. Do Wrocławia przyjechał w 1949 roku, w którym też został solistą Opery Wrocławskiej. W 1956 roku założył Studio Pantomimy, które trzy lata później zmieniło się we Wrocławski Teatr Pantomimy, który funkcjonował pod jego przywództwem przez ponad 45 lat. W swojej karierze otrzymał wiele nagród i odznaczeń, wśród których należy wymienić Order Odrodzenia Polski z 1996 r.

Mayr Iga

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1921-04-17 r. we Lwowie, zm. 2001-01-28 r we Wrocławiu

Aktorka teatralna i filmowa. Podczas swojej kariery mieszkała i pracowała w niemal każdym większym polskim mieście. 1945-47 jako aktorka Teatru Objazdowego Wojska Polskiego, w okresie 1947-1949 grała w Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, w latach 1949-1955 była aktorką Teatru Wybrzeże w Gdańsku, następnie w Teatrze Żeromskiego w Kielcach w latach 1955-1958. Następnie przeniosła się do Toruniu gdzie grała w Teatrze Horzycy przez 3 lata (od 1959 do 1962 r.). W Bydgoszczy, w Teatrze Polskim zabawiła przez dwa lata od 1962 do 1964 roku. W 1964 roku przeniosła się do Wrocławia, by na dłużej związać się z Teatrem Polskim. Zagrała w 25 spektaklach Teatru Telewizji, a w latach 1976-1980 wykładała na wydziale aktorskim we wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej.

Filipski Ryszard

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1934-07-17 we Lwowie

Polski reżyser, aktor filmowi i teatralny. Założyciel teatru eref-66. Przed wielu docenianym za kunszt aktorski, a krytykowanym za swoją działalność polityczną. Był jednym z inicjatorów słynnego "Listu 2000". Wśród najważniejszych kreacji można wymienić majora Henryka Dobrzańskiego "Hubala" w filmie "Hubal" z 1973 roku w reżyserii Bohdana Poręby i Józefa Piłsudskiego w filmie "Zamach", który sam wyreżyserował. Zapamiętany będzie także ze słynnego procesu o karykaturę narysowaną przez Andrzeja Czeczota, w której przedstawiono go w niezbyt przychylnym świetle. Sprawa miała swój finał w 1976 roku, kiedy to rysownik został skazany na 6 miesięcy więzienia w zawieszeniu. W latach 1975-79 pełnił funkcję dyrektora Teatru Ludowego w Nowej Hucie, następnie, był kierownikiem zespołów filmowych "Kraków" (1980–81 r.) i "Iluzjon" (1982–87 r.).

Przegrodzki Igor Robert

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1926-04-15 w Landwarowie, zm. 2009-07-27 w Konstancinie-Jeziornie

Polski aktor filmowy i teatralny. Podczas II wojny światowej uczył się w trybie tajnym w Studium Teatralnym w Wilnie. Debiutował w "Pigmalionie" w 1945 roku na deskach Teatru na Pohulance. Prawie całą karierę teatralną spędził związany w Wrocławskim Teatrem Polskim. Wielokrotnie grał dla Teatru Telewizji. Współpracował z Polskim Radiem. Był także reżyserem i pedagogiem. W swojej karierze współpracował z operą i operetką wrocławską, także z Państwową Wyższą Szkołą Teatralną w Krakowie. Schyłek kariery spędził jako aktor warszawskiego Teatru Narodowego.

O'Ya Bruno

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1933-02-12 w Tallinnie (Estonia), zm. 2002-10-09 (Estonia) w Tartu

Urodzony w Estonii, życiowo i zawodowo związany z Polską. Aktor, pisarz, muzyk i sportowiec. Historia jego życia wygląda jak scenariusz jednego z filmów, w których grał. Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Tartu (dziś Estonia). Studiów tych nie ukończył, przeniósł się na wydział wychowania fizycznego Uniwersytetu w Rydze. Drugiego kierunku też nie ukończył, dołączył natomiast do koszykarskiej drużyny Spartaka Ryga. Był tak dobrym sportowcem, że w pierwszej kolejności został powołany do reprezentacji Łotewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, a potem jego występy przykuły uwagę selekcjonera reprezentacji ZSRR w koszykówce. Podczas trwania kariery sportowej ukończył kursy aktorskie, w latach 1956–1963 pracował jako muzyk, prowadził ryski jazz-band i był głównym organizatorem festiwalu muzyki organizowanego w stolicy Łotwy. Na wielkim ekranie zadebiutował w 1959 w filmie "Otczaja Ziemla". Za rolę Lokysa w filmie "Nikt nie chciał umierać" w 1965 roku otrzymał prestiżową Nagrodę Państwową ZSRR w 1967 r. W tym samym roku poślubił Polkę - Barbarę Zuzannę Sukmanowską i otrzymał pozwolenie na osiedlenie się w Polsce, konkretnie we Wrocławiu, gdzie mieszkał aż do momentu odzyskania przez Estonię niepodległości w 1993 roku.

Idziński Marek

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1913-05-24 w Kaliszu, zm. 1995-03-19 we Wrocławiu

Po uzyskaniu matury w krotoszyńskim liceum odbył szkolenie wojskowe w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, zakończone przez niego uzyskaniem stopnia bombardiera podchorążego rezerwy. Po zakończeniu praktyk w 7 Wielkopolskim Dywizjonie Artylerii Konnej w Poznaniu przeniósł się do rezerwy jako kapral chorąży. Brał udział w jednych z najważniejszych momentów Kampanii Wrześniowej takich jak bitwa nad Bzurą czy obrona Warszawy. Po porażce przeniósł się do podziemia, gdzie w konspiracji działał przeciwko okupantowi. Po wojnie przeniósł się do Wrocławia, gdzie był jednym z pionierów, a jego pierwszym zadaniem było zorganizowanie straży przemysłowej. Po wojnie pracował jako aktor teatralny i radiowy. W latach 1946-1952 pracował w Polskim Radiu w Poznaniu. Z jego bogatej kariery należy wyróżnić występy na deskach:
Teatru Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze w latach 1955–1958, w okresie 1958–1959 w Teatrze Popularnym w Grudziądzu, lata 1959–1960 spędził w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym Juliusza Słowackiego w Koszalinie, następnie w latach 1960–1967 był aktorem Teatru Juliusza Osterwy w Lublinie, 1967–1978 to okres, w którym grał w Teatrze Współczesnym im. Edmunda Wiercińskiego we Wrocławiu.

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego

  • Polska
  • Corporate body
  • powstanie: 1811 rok, istnieje do dziś

Założony został w 1811 roku, w sąsiedztwie świątyń na Ostrowie Tumskim. Lata 1852-1883, pod kierownictwem Johanna Heinricha Göpperta, ogród rozwijał się, z początkowych 5 ha, urósł o dodatkowe działy: dendrologiczny, paleontologiczny, grupy fizjonomiczne i geograficzne. Podczas II wojny światowej Ogród Botaniczny stanowił ważny punkt strategiczny. Na jego terenie rozstawione były baterie artylerii przeciwlotniczej, a tereny zielone wykorzystywano do odbioru zrzutów zaopatrzeniowych. W okresie 1945-1948 trwały prace polegające na uporządkowaniu terenu ogrodu nadzorowane przez profesora Stanisława Kulczyńskiego. Park ponownie otwarto dla gości w 1950 roku. W 1958 wrocławscy saperzy oczyścili miejscowy staw i zbudowali nad nim ozdobny, drewniany mostek. W 1960 roku ogród powiększa się o kolejny hektar, w 1967 roku wykopano specjalny basen dla grzybieni zaprojektowany przez Tadeusza Zipsera. W 1974 roku został wpisany do rejestru zabytków.

Grzywacz

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Brodniewicz Franciszek

  • Polska
  • Osoba
  • 29 listopada 1892 -17 sierpnia 1944

aktor teatralny (związany ze sceną w Teatrze Kameralnym, Teatrze Operetkowym, Teatrze Polskim i Teatrze Małym w Warszawie) i filmowy (wystąpił m.in. w Trędowatej (1936), Wiernej rzece (1936) oraz Doktórze Murku (1939).

Sztark Witold

  • Polska
  • Osoba
  • 10 marca 1894 - 22 lutego 1992

Sztark Witold, pułkownik artylerii Wojska Polskiego, podczas wojny polsko-bolszewickiej w szeregach 2 pułku artylerii polowej Legionów, podczas kampanii wrześniowej dowódca 18 pułku artylerii lekkiej , po wojnie pracujący w zawodzie nauczyciela, kawaler Order Virtuti Militari.

Sawczyński Adam

  • Polska
  • Osoba
  • 22 sierpnia 1892 - 19 marca 1975

Sawczyński Adam, pułkownik artylerii Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, wykładowca historii nowożytnej na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie

Paderewski Ignacy

  • Polska
  • Osoba
  • 18 listopada 1860 - 29 czerwca 1941

Paderewski Ignacy, kompozytor, pianista, działacz niepodległościowy, Prezydent Ministrów (18 stycznia 1919 - 27 listopada 1919), Minister spraw zagranicznych (16 stycznia 1919 - 9 grudnia 1919), Przewodniczący Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (9 grudnia 1939 - 24 czerwca 1941)

Obara Józef

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Brat Ludwika Obary, męża świadka historii - Stefanii Obary.

Fornal Anna

  • Polska
  • Osoba
  • XIX/XX w.

Anna Fornal z domu Warzybok, matka świadka historii - Stefanii Obary.

Skotnicki Mieczysław

  • Polska
  • Osoba
  • 3 grudnia 1920 - 4 sierpnia 2017

Skotnicki Mieczysław ps. Głóg, działacz podziemia niepodległościowego, żołnierz Armii Krajowej, w akcji "Burza" dowódca placówki Tyczyn, członek Biura Informacji i Propagandy Inspektoratu Rzeszów AK, redaktor pism konspiracyjnych, działacz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, działacz kombatancki w ramach Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, wieloletni prezes Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Tyczynie, major Wojska Polskiego.

Hawrylicz Wysocki Aleksy

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Właściciel folwarku, osoba pojawiająca się w relacji świadka historii - Stefanii Obary.

Boruń Antoni

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Przyjaciel świadka historii, zamordowany w Oświęcimiu.

Borowiec Wacław

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Borowiec Wacław, ps. "Niegolewski", partyzant, żołnierz Armii Krajowej okręgu kieleckiego. Dowódca Placówki 102, Oddział por. „Szarego”.

Wecel Helena

  • Polska
  • Osoba

Kierowniczka szkoły, wymiona w relacji świadka historii

Sikorski Władysław

  • Polska
  • Osoba
  • 20 maja 1881 - 4 lipca 1943

generał broni Wojska Polskiego, Minister spraw wewnętrznych (1922-1923), Prezes Rady Ministrów (1922-1923), Minister spraw wojskowych (1924-1925, 1939-1940), Minister Sprawiedliwości (1939-1940), Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie (1939-1943)

Markowski Andrzej

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 1924-08-22 w Lublinie, zm. 1986-10-30 w Warszawie

Polski muzyk, kompozytor, dyrygent, były żołnierz Armii Krajowej. Podczas II wojny światowej brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po uwolnieniu z Oflagu VII A Murnau udał się na zachód gdzie studiował w londyńskim Trinity College of Music, następnie po powrocie do kraju związany był z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Warszawie. W 1966 zainicjował słynny projekt muzyczny Wratislavia Cantans. Komponował muzykę filmową, między innymi do "Pana Wołodyjowskiego" z 1969. W latach 1955-58 był dyrektorem Filharmonii Śląskiej, następnie w latach 1958-64 prowadził Filharmonię Krakowską, 1965-69 to lata kiedy przewodził Filharmonii Wrocławskiej, kolejno prowadził Filharmonię Narodową w Warszawie w latach 1971–78 i Filharmonię Łódzką im. Artura Rubinsteina w okresie 1981–86.

Gabańska Barbara

  • Polska
  • Osoba
  • XX/XXI w.

Córka świadka historii - Michaliny Terpiłowskiej.

Karolczuk Monika

  • Polska
  • Osoba
  • XX/XXI w.

Autorka książek: Cudowne źródełka w Polsce, Drewniane świątynie w Polsce, Polska. Skarby przyrody, Polska. Przewodnik pielgrzyma i innych

Bonaparte Napoleon

  • Polska
  • Osoba
  • 15 sierpnia 1769 - 5 maja 1821

I Konsul Francji (1799-1804), Prezydent Włoch (1802-1805), Mediator Związku Szwajcarskiego (1803-1813), Protektor Związku Reńskiego (1806-1813), Król Włoch (!805-1814), Cesarz Francuzów (1804-1815), dowódca wojskowy

Sforza Bona

  • Polska
  • Osoba
  • 2 lutego 1494 - 19 listopada 1557

Królowa Polski (1518-1557)

Sienkiewicz Henryk

  • Polska
  • Osoba
  • 5 maja 1846 - 15 listopada 1916

Polski pisarz, autor m.in. W pustyni i w puszczy, Quo Vadis, Krzyżaków, Ogniem i mieczem, Potopu, Pana Wołodyjowskiego, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1905)

Frąckowiak Walenty

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Członek rodziny świadka hsitorii - Małgorzaty Jerchel.

Łuszczyński

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Osoba wymieniona w relacji świadka historii.

Reymont Władysław

  • Polska
  • Osoba
  • 7 maja 1867 - 5 grudnia 1925

Pisarz, autor m.in. Chłopów i Ziemi Obiecanej, laureat Nagrody Nobla (1924)

Wąsacz Antoni

  • Polska
  • Osoba
  • XX w.

Mąż świadka historii - Janiny Wąsacz, w okresie PRL był prezesem “Społem”.

Wańkowicz Melchior

  • Polska
  • Osoba
  • 10 stycznia 1892 - 10 września 1974

Pisarz, dziennikarz, reportażysta, korespondent wojenny przy II Korpusie Polskim gen. Władysława Andersa.

Zatwarski Witold

  • Polska
  • Osoba
  • ur. 2 listopada 1935

Aktor, absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie.

Wojtkowski Andrzej

  • Polska
  • Osoba
  • 20 listopada 1891 - 7 czerwca 1975

historyk, profesor, dyrektor Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu (1928–1939), poseł na Sejm PRL I kadencji (1952–1956), dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej KUL, dziekan Wydziału Nauk Humanistycznych (1947–1948)

Sobieski Jan

  • Polska
  • Osoba
  • 17 sierpnia 1629 - 17 czerwca 1696

Król Polski od 21 maja 1674 do 17 czerwca 1696.

Lem Stanisław

  • Polska
  • Osoba
  • 13 września 1921 - 27 marca 2006

polski pisarz gatunku science fiction, odznaczony Orderem Orła Białego (1996)

Jorgin Stefania

  • Polska
  • Osoba
  • XIX/XX w.

Matka świadka historii - Janina Rokicka.

Chramiec Andrzej

  • Polska
  • Osoba
  • 27 listopada 1859 - 31 grudnia 1939

Hernas Czesław

  • Polska
  • Osoba
  • 12 lipca 1928 - 11 grudnia 2003

Profesor zwyczajny (1971), dyrektor Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego (do 1985).

Chamcówna Mirosława

  • Polska
  • Osoba
  • 11 lipca 1919 -14 lutego 2000

Historyk oświaty, profesor nadzwyczajny (1973), dyrektor Instytutu Pedagogiki Uuniwersytetu Wrocławskiego (1984-1987), działacz opozycji w PRL, jedna z założycieli Klubu Inteligencji Katolickiej we Wrocławiu (od 1957), zaangażowana w pomoc Komitetowi Obrony Robotników (od 1976), oraz Studenckiemu Komitetowi Solidarności we Wrocławiu (od 1977), jedna z założycieli Towarzystwa Kursów Naukowych (1978), odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia (1989).

Wyniki 201 do 300 z 21567